گنجور

غزل شمارهٔ ۷۸۰

بر سر آتش تو سوختم و دود نکرد
آب بر آتش تو ریختم و سود نکرد
آزمودم دل خود را به هزاران شیوه
هیچ چیزش به جز از وصل تو خشنود نکرد
آنچ از عشق کشید این دل من که نکشید
و آنچ در آتش کرد این دل من عود نکرد
گفتم این بنده نه در عشق گرو کرد دلی
گفت دلبر که بلی کرد ولی زود نکرد
آه دیدی که چه کردست مرا آن تقصیر
آنچ پشه به دماغ و سر نمرود نکرد
گرچه آن لعل لبت عیسی رنجورانست
دل رنجور مرا چاره بهبود نکرد
جانم از غمزه تیرافکن تو خسته نشد
زانک جز زلف خوشت را زره و خود نکرد
نمک و حسن جمال تو که رشک چمن است
در جهان جز جگر بنده نمکسود نکرد
هین خمش باش که گنجیست غم یار ولیک
وصف آن گنج جز این روی زراندود نکرد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر سر آتش تو سوختم و دود نکرد
آب بر آتش تو ریختم و سود نکرد
هوش مصنوعی: من در کنار آتش تو سوختم و هیچ دودی بلند نشد، و هنگامی که برای خاموش کردن آتش تو آب ریختم، فایده‌ای نداشت.
آزمودم دل خود را به هزاران شیوه
هیچ چیزش به جز از وصل تو خشنود نکرد
هوش مصنوعی: دل خود را به طرق مختلف آزمایش کردم، اما به جز وصال تو هیچ چیز دیگری نتوانست آن را شاد کند.
آنچ از عشق کشید این دل من که نکشید
و آنچ در آتش کرد این دل من عود نکرد
هوش مصنوعی: آنچه این دل من از عشق تحمل کرد، به اندازه‌ای سنگین بود که هیچ چیز دیگری آن را تحمل نکرد و آنچه که این دل من در آتش عشق گذراند، مانند عود سوخت و از بین نرفت.
گفتم این بنده نه در عشق گرو کرد دلی
گفت دلبر که بلی کرد ولی زود نکرد
هوش مصنوعی: جوانی گفت که این بنده در عشق متعهد نیست، اما دلی که دوستش داشت پاسخ داد که او البته متعهد شده است، ولی این تعهد را سریع و فوری نداشت.
آه دیدی که چه کردست مرا آن تقصیر
آنچ پشه به دماغ و سر نمرود نکرد
هوش مصنوعی: ای کاش می‌دانستی که آن اشتباه چقدر برای من دردآور بوده است، مانند کوچک‌ترین مزاحمتی که پشه برای نمرود به وجود آورد و او را آزار داد.
گرچه آن لعل لبت عیسی رنجورانست
دل رنجور مرا چاره بهبود نکرد
هوش مصنوعی: هرچند لبهای زیبایت مانند عیسی درمانگر رنجوران است، اما دل رنجور من را بهبودی نمی‌بخشد.
جانم از غمزه تیرافکن تو خسته نشد
زانک جز زلف خوشت را زره و خود نکرد
هوش مصنوعی: جان من از قهر و زیبایی تو خسته نشد، زیرا جز موهای خوش حالتت چیزی را به خود نمی‌گیرد.
نمک و حسن جمال تو که رشک چمن است
در جهان جز جگر بنده نمکسود نکرد
هوش مصنوعی: نیکی و زیبایی تو که به چمن حسادت می‌ورزد، در دنیا تنها دل عاشق را تسکین نمی‌دهد.
هین خمش باش که گنجیست غم یار ولیک
وصف آن گنج جز این روی زراندود نکرد
هوش مصنوعی: اینگونه بیاندیش که غم یار، گنجی ارزشمند است، اما زیبایی و ارزش واقعی این گنج تنها با توصیف آن و چهره‌ای که دارد، شناخته می‌شود.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۷۸۰ به خوانش محسن لیله‌کوهی
غزل شمارهٔ ۷۸۰ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1391/02/08 04:05
عرفی

از فوق العاده ترین اشعار مولانای بلخی است. بخصوص اگر با یاد برخی ها که آرام ِدلت بوده اند حزین و غمین زمزمه اش کنی...

1392/04/03 19:07
انتظار

حضرت حافظ :
دیدی ای دل که غم عشق دگر بار چه کرد
چون بشد دلبر و با یار وفادار چه کرد
اشک من رنگ شفق یافت ز بی مهری یار
طالع بی شفقت بین که در این کار چه کرد...

1395/07/18 10:10
باران

گروه اوهام در آلبوم آلوده این شعر رو خونده و کسایی که به موسیقی تلفیقی علاقه دارند، حتما ازش لذت میبرند.

1396/11/11 01:02
زینال

گروه اوهام دو بیت آخری غزل رو نمی خونه. اونجا هم که اوس مولوی خودمون فرموده: آنچ از عشق کشید این دل من که نکشید؛ «که» مخفف کوه میشه و این گروه اونو کِه خونده که اشتباهه.
عیسی رو هم تو خط! شیشم! به صورت «عیسای» خونده که نشون می ده شناختشون از ادبیات فارسی عوامانه س و جاهلانه نیست. یاد مطربای قدیم به خیر. قبل از هر چیز چند واحد کلاسیک از ادبیات پاس می کردن. به مولا!

1396/11/11 01:02
زینال

اما اوس مهدی نظری این شعرو بهتر خونده و غرطی بازی های گروه اوهام رو نداره. تحریراش هم خوبه. ناز نفسش. به یاد زری گوشش دادیم.

1397/08/16 21:11
مهرداد

در جواب به زینال
گروه اوهام یکی از محبوب ترین گروه های ایرانه با سبکی خلاقانه و غنی که صدها نفر رو به شعر و ادب فارسی علاقه مند کرده
لطفا برای بیان نظراتتون از کلمات صحیح تری استفاده کنید
تلفظ کلمات هم دلیل بی سوادی نیست بعضی جاها نیازه تا صدای بهتری به گوش شنونده برسه

1398/02/03 01:05
بیگانه

هین خمش باش که گنجیست غم یار ولیک
وصف آن گنج جز این روی زراندود نکرد...

1398/06/16 11:09
حسین

زینال درباره خوانش اشتباه برخی کلمات از سوی گروه اوهام درست می گه، اما نکته غیر قابل انکار ملودی خوب اوهام و فضاسازی جذابی که برای این آهنگ کرده.
البته اینکه تلخیص کوه رو که خونده واقعا ربطی به شناخت عوامانه و جاهلانه نداره. یا لفظ عیسی. چون شاید خیلی ها ندونن، حتی بچه های ادبیات. یکی درسش به اونجا رسیده ، یکی نرسیده.

1400/03/10 17:06
ملیکا رضایی

وه که صدای علیرضا قربانی در غزل شماره ۷۸۰ و ۷۷۹ زیبا هست تمام حس آدم رو درگیر کرده و نمیدونم چگونه زبان به تحسین باز کنم واقعا ...