گنجور

غزل شمارهٔ ۷۳۶

گر یکی شاخی شکستم من ز گلزاری چه شد
ور ز سرمستی کشیدم زلف دلداری چه شد
گر بزد ناداشت زخمی از سر مستی چه باک
ور ز طراری ربودم رخت طراری چه شد
ور یکی زنبیل کم شد از همه بغداد چیست
ور یکی دانه برون آمد ز انباری چه شد
ای فلک تا چند از این دستان و مکاری تو
گر یکی دم خوش نشیند یار با یاری چه شد
گوییم از سر او ناگفتنی‌ها گفته‌ای
چند گویی چند گویی گفته‌ام آری چه شد
گر میان عاشق و معشوق کاری رفت رفت
تو نه معشوقی نه عاشق مر تو را باری چه شد
از لب لعلش چه کم شد گر لبش لطفی نمود
ور ز عیسی عافیت یابید بیماری چه شد
گر براتست امشب و هر کس براتی یافتند
بی خطی گر پیشم آید ماه رخساری چه شد
شمس تبریزی اگر من از جنون عشق تو
برشکستم عاشقان را کار و بازاری چه شد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر یکی شاخی شکستم من ز گلزاری چه شد
ور ز سرمستی کشیدم زلف دلداری چه شد
هوش مصنوعی: اگر من یکی از شاخ‌های یک گلزار را شکستم، چه بر سر آن گلزار خواهد آمد؟ و اگر از سر شوق و خوشحالی، زلف محبوبم را به خود کشیدم، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
گر بزد ناداشت زخمی از سر مستی چه باک
ور ز طراری ربودم رخت طراری چه شد
هوش مصنوعی: اگر کسی از روی مستی به من آسیبی بزند، برایم اهمیتی ندارد؛ و اگر از کسی نیز چیزی بربایم، آن را بی‌اهمیت می‌دانم.
ور یکی زنبیل کم شد از همه بغداد چیست
ور یکی دانه برون آمد ز انباری چه شد
هوش مصنوعی: اگر از بغداد یک زنبیل کم شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ و اگر از انباری یک دانه بیرون بیاید، به چه معناست؟
ای فلک تا چند از این دستان و مکاری تو
گر یکی دم خوش نشیند یار با یاری چه شد
هوش مصنوعی: ای آسمان، تا کی به این دست‌اندازی‌ها و فریب‌های تو ادامه خواهد داشت؟ اگر حتی یک لحظه خوشی پیش بیاید که یار با یار باشد، چه بر سر این بی‌وفایی‌ها خواهد آمد؟
گوییم از سر او ناگفتنی‌ها گفته‌ای
چند گویی چند گویی گفته‌ام آری چه شد
هوش مصنوعی: بیا بگوییم که از رازهای عمیق و ناگفتنی او، چیزهایی را بیان کرده‌ایم. حالا چه اهمیت دارد که چند بار این رازها را بازگو کرده‌ایم؟ در واقع، من به‌اندازه نیاز گفتم، ولی نتیجه چه بود؟
گر میان عاشق و معشوق کاری رفت رفت
تو نه معشوقی نه عاشق مر تو را باری چه شد
هوش مصنوعی: اگر میان عاشق و معشوق اتفاقی افتاده، تو نه عاشق هستی و نه معشوق. پس حالا چه شده است؟
از لب لعلش چه کم شد گر لبش لطفی نمود
ور ز عیسی عافیت یابید بیماری چه شد
هوش مصنوعی: از لب زیبای او اگر لبش محبت و لطفی باشد، چه کم می‌شود؟ و اگر کسی به برکت عیسی (ع) از بیماری شفا یابد، چه اهمیتی دارد؟
گر براتست امشب و هر کس براتی یافتند
بی خطی گر پیشم آید ماه رخساری چه شد
هوش مصنوعی: اگر امشب بخت با من باشد و هر کسی برگه‌ای از عشق پیدا کند، اگر معشوق زیبا روی من پیش بیاید، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
شمس تبریزی اگر من از جنون عشق تو
برشکستم عاشقان را کار و بازاری چه شد
هوش مصنوعی: اگر من به خاطر عشق تو دیوانه شدم و سر به جنون گذاشتم، پس حالا مردم عاشق چه سرنوشتی خواهند داشت و در زندگی‌شان چه کار خواهند کرد؟

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۷۳۶ به خوانش عندلیب
غزل شمارهٔ ۷۳۶ به خوانش نازنین بازیان