مولاناغزل شمارهٔ ۷۰۴
آن جا که چو تو نگار باشد
سالوس و حفاظ عار باشد
سالوس و حیل کنار گیرد
چون رحمت بی‌کنار باشد
بوسی به دغا ربودم از تو
ای دوست دغا سه بار باشد
امروز وفا کن آن سوم را
امروز یکی هزار باشد
من جوی و تو آب و بوسه آب
هم بر لب جویبار باشد
از بوسه آب بر لب جوی
اشکوفه و سبزه زار باشد
از سبزه چه کم شود که سبزه
در دیده خیره خار باشد
موسی ز عصا چرا گریزد
گر بر فرعون مار باشد
بر فرعونان که نیل خون گشت
بر مؤمن خوشگوار باشد
هرگز نرمد خلیل ز آتش
گر بر نمرود نار باشد
یعقوب کجا رمد ز یوسف
گر بر پسرانش بار باشد
آن باد بهار جان باغست
بر شوره اگر غبار باشد
زان باغ درخت برگ یابد
اشکوفه بر او سوار باشد
احمد چو تو راست پس ز بوجهل
عشقا سزدت که عار باشد
این را بر دست و آن بدین مات
کار دنیا قمار باشد
آن کس که ز بخت خود گریزد
بگریخته شرمسار باشد
هین دام منه به صید خرگوش
تا شیر تو را شکار باشد
ای دل ز عبیر عشق کم گوی
خود بو برد آن که یار باشد
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آن جا که چو تو نگار باشد
سالوس و حفاظ عار باشد
هوش مصنوعی: جایی که تو محبوب و زیبا هستی، ریا و دورویی بی‌معنا می‌شود.
سالوس و حیل کنار گیرد
چون رحمت بی‌کنار باشد
هوش مصنوعی: وقتی رحمت و بخشندگی بی‌پایان باشد، دورویی و فریب از بین می‌رود.
بوسی به دغا ربودم از تو
ای دوست دغا سه بار باشد
هوش مصنوعی: ای دوست، من با نیرنگ و فریب تو را سه بار بوسیدم.
امروز وفا کن آن سوم را
امروز یکی هزار باشد
هوش مصنوعی: امروز به وعده‌ات عمل کن، زیرا امروز می‌تواند همانند یک هزار روز ارزشمند باشد.
من جوی و تو آب و بوسه آب
هم بر لب جویبار باشد
هوش مصنوعی: من مثل جوی هستم و تو همان آب، بوسه‌ام از آب به لب جوی می‌رسد.
از بوسه آب بر لب جوی
اشکوفه و سبزه زار باشد
هوش مصنوعی: از بوسه آب بر لب جوی، گل‌ها و سبزه‌ها شکفته و سرسبز می‌شوند.
از سبزه چه کم شود که سبزه
در دیده خیره خار باشد
هوش مصنوعی: درختان سبز و خوش‌منظره هر چند زیبا هستند، اما اگر کسی با نگاه تحقیرآمیز به آن‌ها بنگرد، زیبایی‌شان از بین می‌رود.
موسی ز عصا چرا گریزد
گر بر فرعون مار باشد
هوش مصنوعی: موسی چرا از عصا می‌ترسد اگر در برابر فرعون ماری وجود داشته باشد؟
بر فرعونان که نیل خون گشت
بر مؤمن خوشگوار باشد
هوش مصنوعی: در اینجا به این موضوع اشاره می‌شود که برای مؤمنان، سختی‌ها و مشکلات که به دست ظالمان و کسانی چون فرعون به وجود می‌آید، در نهایت می‌تواند نشان‌دهنده‌ی پیروزی و خوشی باشد. به عبارت دیگر، پیروزی نهایی جوامع مؤمن بر ظالمان حتی اگر در آن لحظه شرایط سخت و دشواری داشته باشند، حتمی است.
هرگز نرمد خلیل ز آتش
گر بر نمرود نار باشد
هوش مصنوعی: هرگز نمی‌توان خلیل (حضرت ابراهیم) را از آتش آسیب دید، اگر نمرود (سلطان جبار) آتش را به وجود آورد.
یعقوب کجا رمد ز یوسف
گر بر پسرانش بار باشد
هوش مصنوعی: یعقوب چگونه می‌تواند از یوسف دور باشد در حالی که برای پسرانش بار سنگینی بر دوش دارد؟
آن باد بهار جان باغست
بر شوره اگر غبار باشد
هوش مصنوعی: آن نسیم بهاری که جان تازه‌ای به باغ می‌بخشد، حتی اگر زمین شوره‌زار باشد و گرد و غبار داشته باشد، تاثیر خود را داشته و تازگی را می‌آورد.
زان باغ درخت برگ یابد
اشکوفه بر او سوار باشد
هوش مصنوعی: از آن باغ، درختی برگ می‌آورد که بر آن شکوفه‌ای سوار است.
احمد چو تو راست پس ز بوجهل
عشقا سزدت که عار باشد
هوش مصنوعی: اگر کسی مانند تو با فضیلت و نیکوکار باشد، پس شایسته است که از افراد نادان و بی‌خود فاصله بگیرد، چرا که این کار در شأن تو نیست.
این را بر دست و آن بدین مات
کار دنیا قمار باشد
هوش مصنوعی: دنیا همچون بازی قمار است که در آن سرنوشت برخی بر دست خودشان و برخی بر دست دیگران نوشته شده است.
آن کس که ز بخت خود گریزد
بگریخته شرمسار باشد
هوش مصنوعی: کسی که از خوشبختی خود فرار کند، در نهایت شرمنده و خجالت‌زده خواهد شد.
هین دام منه به صید خرگوش
تا شیر تو را شکار باشد
هوش مصنوعی: بشتاب و به دنبال شکار خرگوش برو، تا در این حین تو هم موفق به شکار شیر شوی.
ای دل ز عبیر عشق کم گوی
خود بو برد آن که یار باشد
هوش مصنوعی: ای دل، از عطر عشق کم نگو و خود را آرام کن، زیرا کسی که محبوب است، حقیقتاً ما را می‌فهمد و می‌شناسد.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۷۰۴ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1396/11/11 00:02
بیگانه
ای دل ز عبیر عشق کم گوی
خود بو برد آن که یار باشد...