مولاناغزل شمارهٔ ۶۸۴
ز رویت دسته گل می‌توان کرد
ز زلفت شاخ سنبل می‌توان کرد
ز قد پرخم من در ره عشق
بر آب چشم من پل می‌توان کرد
ز اشک خون همچون اطلس من
براق عشق را جل می‌توان کرد
ز هر حلقه از آن زلفین پربند
پر گردن کشان غل می‌توان کرد
تو دریایی و من یک قطره ای جان
ولیکن جزو را کل می‌توان کرد
دلم صدپاره شد هر پاره نالان
که از هر پاره بلبل می‌توان کرد
تو قاف قندی و من لام لب تلخ
ز قاف و لام ما قل می‌توان کرد
مرا همشیره است اندیشه تو
از این شیره بسی مل می‌توان کرد
رهی دورست و جان من پیاده
ولی دل را چو دلدل می‌توان کرد
خمش کن زان که بی‌گفت زبانی
جهان پربانگ و غلغل می‌توان کرد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز رویت دسته گل می‌توان کرد
ز زلفت شاخ سنبل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: از زیبایی چهره‌ات می‌توان گلی زیبا درست کرد و از موهایت می‌توان شاخه‌ای از سنبل ساخت.
ز قد پرخم من در ره عشق
بر آب چشم من پل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: از قد خمیده‌ام می‌توان در عشق، بر روی اشک‌هایم، پلی ساخت.
ز اشک خون همچون اطلس من
براق عشق را جل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: با اشک‌های خونین خود می‌توانم زیبایی عشق را به نمایش بگذارم.
ز هر حلقه از آن زلفین پربند
پر گردن کشان غل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: هر یک از حلقه‌های آن موهای پر از گره، به قدری زیبا و جذاب است که می‌تواند دل را به تسخیر درآورد.
تو دریایی و من یک قطره ای جان
ولیکن جزو را کل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: تو مانند دریا هستی و من تنها یک قطره. اما این قطره می‌تواند به درک کل دریا کمک کند و به نوعی با آن یکی شود.
دلم صدپاره شد هر پاره نالان
که از هر پاره بلبل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: دل من به تکه‌های کوچک تقسیم شده و هر تکه‌اش ناله‌ای بلند دارد. از هر کدام از این تکه‌ها می‌توان صدای بلبل را شنید.
تو قاف قندی و من لام لب تلخ
ز قاف و لام ما قل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: تو مانند قند شیرینی و من هم به مانند حروف تلخی هستم. از ترکیب این قند و تلخی ما نمی‌توانیم چیز خوبی بسازیم.
مرا همشیره است اندیشه تو
از این شیره بسی مل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: فکر تو برای من مانند یک خواهر است و از این اندیشه می‌توان به راحتی خوشی و لذت های بیشتری به دست آورد.
رهی دورست و جان من پیاده
ولی دل را چو دلدل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: راهی که پیش رو دارم طولانی است و من از آن پیاده‌ام، اما دل را می‌توان مانند دلدل (عشق و شور) به پرواز درآورد.
خمش کن زان که بی‌گفت زبانی
جهان پربانگ و غلغل می‌توان کرد
هوش مصنوعی: سکوت کن، چون بدون حرف زدن هم می‌توان دنیایی پر از صدا و هیاهو ایجاد کرد.
حاشیه ها
1399/03/04 22:06
مسعود
در بیت نهم کلمه دُلدُل، اشاره به نام اسبی از حضرت رسول دارد که امیر مصر به پیامبر اهدا کرده بودند.
1399/07/12 14:10
غُل، پُل، قافیه فوق‌العاده سخت است؛ استعاره هایی که به کار رفته هیچ سابقه ای در کتاب ها و دواوین شعرا ندارد. قافیه ا، ایماژها، تصاویر، تشبیهات، تمثیلات و استعاره‌های مولوی فوق العاده است .
قُل شروع خلقت است
1402/05/12 17:08
محسن حسن وند
با سلام، خدمت خانم دکتر معصومه مرادی،
همه آنچه که فرموده‌اید سخن استاد محمد علی موحد، در جلسه چهارم از مثنوی خوانی ایشان،در یک دی‌ماه 95، است!