گنجور

غزل شمارهٔ ۶۵۹

دلم امروز خوی یار دارد
هوای روی چون گلنار دارد
که طاووس آن طرف پر می‌فشاند
که بلبل آن طرف تکرار دارد
صدای نای آن جا نکته گوید
نوای چنگ بس اسرار دارد
بگه برخیز فردا سوی او رو
که او عاشق چو من بسیار دارد
چو بگشاید رخان تو دل نگهدار
که بس آتش در آن رخسار دارد
ولیکن عقل کو آن لحظه دل را
که دل‌ها را لبش خمار دارد
ز ما کاری مجو چون داده‌ای می
که می مر مرد را بی‌کار دارد
دلم افتان و خیزان دوش آمد
که می مستی او اظهار دارد
دویدم پیش و گفتم باده خوردی
نمی‌ترسی که عقل انکار دارد
چو بو کردم دهانش را بدیدم
که بوی آن پری دیدار دارد
خداوندی شمس الدین تبریز
که بوی خالق جبار دارد
ز بو تا بوی فرقی بس عظیمست
و او بی‌حد و بی‌مقدار دارد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دلم امروز خوی یار دارد
هوای روی چون گلنار دارد
هوش مصنوعی: امروز دلم به یاد محبوبم است و آرزوی دیدن چهره‌اش را دارم که مانند گل‌نار زیباست.
که طاووس آن طرف پر می‌فشاند
که بلبل آن طرف تکرار دارد
هوش مصنوعی: طاووس در آن سوی جهان زیبایی و شکوه خود را به نمایش می‌گذارد، در حالی که بلبل در طرف دیگر مدام آواز می‌خواند و تکرار می‌کند.
صدای نای آن جا نکته گوید
نوای چنگ بس اسرار دارد
هوش مصنوعی: در آن مکان، صدای نای به‌گونه‌ای سخن می‌گوید که نوای چنگ نیز دارای اسرار و نکات مهمی است.
بگه برخیز فردا سوی او رو
که او عاشق چو من بسیار دارد
هوش مصنوعی: بگو فردا به سمت او برو که او هم مثل من عاشقان زیادی دارد.
چو بگشاید رخان تو دل نگهدار
که بس آتش در آن رخسار دارد
هوش مصنوعی: وقتی چهره‌ات را می‌گشایی و لبخند می‌زنی، دل‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهی و آتشی در دل دیگران به وجود می‌آوری.
ولیکن عقل کو آن لحظه دل را
که دل‌ها را لبش خمار دارد
هوش مصنوعی: اما عقل کجاست آن زمانی که دل را، که همه دل‌ها را هوس و شیدایی فراگرفته است، کنترل کند؟
ز ما کاری مجو چون داده‌ای می
که می مر مرد را بی‌کار دارد
هوش مصنوعی: از ما هیچ انتظاری نداشته باش، چرا که وقتی کسی در حال نوشیدن می باشد، دیگر نیازی به فعالیت و کار ندارد و به نوعی بی‌کار می‌شود.
دلم افتان و خیزان دوش آمد
که می مستی او اظهار دارد
هوش مصنوعی: دلم دیشب به شدت تحت تاثیر حال و هوای او بود و نشان می‌داد که چگونه مستی‌اش را به نمایش می‌گذارد.
دویدم پیش و گفتم باده خوردی
نمی‌ترسی که عقل انکار دارد
هوش مصنوعی: من به سرعت پیش رفتم و گفتم آیا بعد از نوشیدن باده نمی‌ترسی که عقل به تو پشت کرده است؟
چو بو کردم دهانش را بدیدم
که بوی آن پری دیدار دارد
هوش مصنوعی: وقتی بوی دهان او را حس کردم، متوجه شدم که بوی او شباهتی به بوی آن پری دارد که دیدمش.
خداوندی شمس الدین تبریز
که بوی خالق جبار دارد
هوش مصنوعی: شمس الدین تبریزی، انسان بزرگی است که احساس می‌شود آثار و نشانه‌هایی از قدرت و عظمت خداوند در وجود او نمایان است.
ز بو تا بوی فرقی بس عظیمست
و او بی‌حد و بی‌مقدار دارد
هوش مصنوعی: بوی یک چیز با خود آن چیز تفاوتی بسیار بزرگ دارد و این بوی خاص محدود نیست و اندازه‌پذیر نیست.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۵۹ به خوانش عندلیب
غزل شمارهٔ ۶۵۹ به خوانش نازنین بازیان