مولاناغزل شمارهٔ ۶۵۶
مرغان که کنون از قفس خویش جدایید
رخ باز نمایید و بگویید کجایید
کشتی شما ماند بر این آب شکسته
ماهی صفتان یک دم از این آب برآیید
یا قالب بشکست و بدان دوست رسیدست
یا دام بشد از کف و از صید جدایید
امروز شما هیزم آن آتش خویشید
یا آتشتان مرد شما نور خدایید
آن باد وبا گشت شما را فسرانید
یا باد صبا گشت به هر جا که درآیید
در هر سخن از جان شما هست جوابی
هر چند دهان را به جوابی نگشایید
در هاون ایام چه درها که شکستید
آن سرمه دیدست بسایید بسایید
ای آنک بزادیت چو در مرگ رسیدید
این زادن ثانیست بزایید بزایید
گر هند وگر ترک بزادیت دوم بار
پیدا شود آن روز که روبند گشایید
ور زانک سزیدیت به شمس الحق تبریز
والله که شما خاصبک روز سزایید
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مرغان که کنون از قفس خویش جدایید
رخ باز نمایید و بگویید کجایید
هوش مصنوعی: پرندگان که اکنون از قفس خود آزاد شده‌اند، چهره‌تان را نمایان کنید و بگویید کجا هستید.
کشتی شما ماند بر این آب شکسته
ماهی صفتان یک دم از این آب برآیید
هوش مصنوعی: کشتی شما هنوز که در این آب متلاطم مانده، باید مثل ماهی‌ها یک لحظه از این آب خارج شوید.
یا قالب بشکست و بدان دوست رسیدست
یا دام بشد از کف و از صید جدایید
هوش مصنوعی: یا اینکه قالب آدمی شکسته و به وصال دوست رسیده، یا اینکه دام از دست رفته و شکار از صیاد جدا شده است.
امروز شما هیزم آن آتش خویشید
یا آتشتان مرد شما نور خدایید
هوش مصنوعی: امروز شما مانند هیزمی هستید که برای آتش خودتان استفاده می‌شود یا اینکه نور شما از خداوند می‌آید.
آن باد وبا گشت شما را فسرانید
یا باد صبا گشت به هر جا که درآیید
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که شما به نوعی تحت تأثیر وزش باد قرار گرفته‌اید و این باد مانند بادی خوش، شما را به سفر و مکان‌های مختلفی هدایت کرده است.
در هر سخن از جان شما هست جوابی
هر چند دهان را به جوابی نگشایید
هوش مصنوعی: در هر کلامی از شما یک پاسخ نهفته است، هر چند که به زبان نیاید.
در هاون ایام چه درها که شکستید
آن سرمه دیدست بسایید بسایید
هوش مصنوعی: در زمانه‌های مختلف، چه درهای زیادی شکسته شده است. آن سرمه‌ای که دیدید، باید به خوبی آسوده و صاف شود.
ای آنک بزادیت چو در مرگ رسیدید
این زادن ثانیست بزایید بزایید
هوش مصنوعی: ای کسی که با تولدتان به دنیا آمدید، حالا که به مرگ نزدیک شده‌اید، این تولد دوباره است. پس زایید، زایید.
گر هند وگر ترک بزادیت دوم بار
پیدا شود آن روز که روبند گشایید
هوش مصنوعی: اگر دختر هندی یا ترک دوباره به دنیا بیاید، آن روزی خواهد بود که پوشش صورتش را کنار بزند.
ور زانک سزیدیت به شمس الحق تبریز
والله که شما خاصبک روز سزایید
هوش مصنوعی: اگر به خاطر آفتاب حقیقت تبریز سزاوار باشید، به خدا قسم شما برگزیده روز جزا هستید.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۶۵۶ به خوانش هانیه سلیمی
غزل شمارهٔ ۶۵۶ به خوانش محسن لیله‌کوهی
غزل شمارهٔ ۶۵۶ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1392/01/11 11:04
علی
یک بیت مانده به آخر، یک واو کم دارد: گر هندو و گر ترک بزادیت دگربار ...
1400/08/18 09:11
رضا از کرمان
سلام
دوستان عزیز برای بیت نهم این غزل نیاز به توضیح دارم لطفا راهنمایی بفرمایید
چرا حضرت مولانا زادن ثانی را در کسوت جدید عنوان میکند ایا منظور میتونه تناسخ باشه
1402/11/06 10:02
علیرضا حمزه لو
من که نظر قطعی دارم به نوعی تناسخ معتقد بوده در این خصوص می تونید به یافته های خانم دولارس توجه کنید در مورد تکامل هم مولوی قبل از داروین میگه از جمادی مردم و نامی شدم و...