گنجور

غزل شمارهٔ ۶۰۱

آن عشق که از پاکی از روح حشم دارد
بشنو که چه می‌گوید بنگر که چه دم دارد
گر جسم تنک دارد جان تو سبک دارد
هر چند که صد لشکر در کتم عدم دارد
گر مانده‌ای در گل روی آر به صاحب دل
کو ملک ابد بخشد کو تاج قدم دارد
ای دل که جهان دیدی بسیار بگردیدی
بنمای که را دیدی کز عشق رقم دارد
ای مرکب خود کشته وی گرد جهان گشته
بازآی به خورشیدی کز سینه کرم دارد
آن سینه و چون سینه صیقل ده آیینه
آن سینه که اندر خود صد باغ ارم دارد
این عشق همی‌گوید کان کس که مرا جوید
شرطیست که همچون زر در کوره قدم دارد
من سیمتنی خواهم من همچو منی خواهم
بیزارم از آن زشتی کو سیم و درم دارد
القاب صلاح الدین بر لوح چو پیدا شد
انصاف بسی منت بر لوح و قلم دارد

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن عشق که از پاکی از روح حشم دارد
بشنو که چه می‌گوید بنگر که چه دم دارد
هوش مصنوعی: عشقی که از پاکی و روح والایی برخوردار است، سخنانی عمیق و تاثیرگذار دارد. به آن گوش بده و ببین که چقدر با شکوه و پرجنب‌وجوش است.
گر جسم تنک دارد جان تو سبک دارد
هر چند که صد لشکر در کتم عدم دارد
هوش مصنوعی: اگرچه بدنت ضعیف و کوچک است، اما روح و جان تو بسیار سبک و آزاد است. حتی اگر در خفا و در دنیای ناپیدا، صد لشکر وجود داشته باشد، این روح تو همچنان با شکوه و سبک خواهد بود.
گر مانده‌ای در گل روی آر به صاحب دل
کو ملک ابد بخشد کو تاج قدم دارد
هوش مصنوعی: اگر در مشکلات و سختی‌ها مانده‌ای، به دل‌شادان مراجعه کن که آن‌ها می‌توانند به تو سعادت جاودانی و عزتی بزرگ عطا کنند؛ زیرا آن‌ها ارزش و مقام بلندی دارند.
ای دل که جهان دیدی بسیار بگردیدی
بنمای که را دیدی کز عشق رقم دارد
هوش مصنوعی: ای دل، تو در دنیا تجربه‌های زیادی را پشت سر گذاشته‌ای و سفرهای فراوانی کرده‌ای. حالا به من بگو که در این سفرها، چه کسی را دیده‌ای که عشقش علامتی بر دلش گذاشته باشد؟
ای مرکب خود کشته وی گرد جهان گشته
بازآی به خورشیدی کز سینه کرم دارد
هوش مصنوعی: ای سوارکار، تو که در میان این همه مشکلات و سرگردانی‌ها توانسته‌ای به دور دنیا بچرخی، حالا بازگرد به آن خورشیدی که از دلش نیکی و سخاوت می‌جوشد.
آن سینه و چون سینه صیقل ده آیینه
آن سینه که اندر خود صد باغ ارم دارد
هوش مصنوعی: این سینه را مانند آینه صیقل بده که درون آن صد باغ بهشت وجود دارد.
این عشق همی‌گوید کان کس که مرا جوید
شرطیست که همچون زر در کوره قدم دارد
هوش مصنوعی: این عشق می‌گوید کسانی که به دنبال من هستند، باید در دلیری و استقامت مانند طلا باشند که در کوره و آتش استقامت می‌کند و پخته می‌شود.
من سیمتنی خواهم من همچو منی خواهم
بیزارم از آن زشتی کو سیم و درم دارد
هوش مصنوعی: می‌خواهم کسی به خاطر زیبایی اش به من نزدیک شود و نه به خاطر ثروت و دارایی‌اش. از زشتی‌هایی که فقط به پول و مال مربوط می‌شود، بیزارم.
القاب صلاح الدین بر لوح چو پیدا شد
انصاف بسی منت بر لوح و قلم دارد
هوش مصنوعی: وقتی القاب صلاح الدین بر روی لوح ثبت شد، نشان داد که انصاف بر روی لوح و قلم دارای ارزش و احترام زیادی است.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۰۱ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1394/03/02 18:06
هنگامه حیدری

در مناقب العارفین افلاکی مصراع اول بیت اول به این شکل نیز آمده است:
آن روح که او پاکی زان اروح جم دارد
بشنو که چه م یگوید بنگر که چه دم دارد.

1396/07/11 18:10
نادر..

این عشق همی‌گوید کان کس که مرا جوید
شرطیست که همچون زر در کوره قدم دارد...

1399/06/09 05:09
همایون

جالب است که جلال دین عین این غزل را برای شمس سروده است (غزل بعدی) و اکنون آنرا دوباره برای خود و صلاح دین نیز سروده است
تجربه عرفانی جلال دین آنست که او بی نهایت را در با نهایت دیده است و مشکل فهم انسان را برای خود حل کرده است و برای همه گشوده است
اینکه چگونه بی نهایت از حضور یک در دل بسیار میتواند پیدا شود و دل در حقیقت همین حضور است