هجده‌ای در اینجا گویا یک سکه کم‌ارزش در زمان مولانا بوده است.

 

شمعدان 18 شمع درویشان، نمادی عرفانی و معنوی در ادبیات و فرهنگ صوفیه و عرفان ایرانی است. این شمعدان که به‌طور استعاری و نمادین توصیف می‌شود، اشاره به "18 مرتبه یا مقام معنوی" دارد که عارفان و درویشان در سلوک و سفر روحانی خود طی می‌کنند.

عدد 18 در فرهنگ عرفانی و فلسفی، مفاهیم خاصی را در بر می‌گیرد. برخی تفاسیر آن عبارت‌اند از:

رمز کمال انسانی: عدد 18 می‌تواند به 18 گام یا مرتبه کمال در مسیر سلوک عرفانی اشاره کند. مراحل معرفت: در عرفان، هر گام در مسیر حقیقت و معرفت، نیازمند نور و هدایت است. شمعدان با 18 شمع نماد این نور و هدایت در مراحل مختلف سلوک است. اشاره به مراتب عشق الهی: برای درویشان و اهل عرفان، عشق به خداوند اصلی‌ترین مسیر سلوک است، و هر شمع می‌تواند به منزله نوری باشد که قلب عاشق را روشن می‌کند.

همچنین، شمعدان به‌طور کلی در نمادپردازی عرفانی، استعاره‌ای از "نور حقیقت" و "روشنگری دل" است که سالک طریق با طی مراحل مختلف به آن دست می‌یابد.

در عرفان و تصوف، هیجده گام یا مرتبه کمال می‌تواند نمادی از مسیر معنوی سالک برای رسیدن به حقیقت و کمال باشد. این مراتب بسته به مکتب عرفانی و تفاسیر مختلف متفاوت است، اما در ادامه به تفسیری رایج از 18 مرحله کمال در عرفان اشاره می‌کنیم:

طلب – آغاز سفر درونی با خواستن حقیقت و نزدیکی به حق. عشق – بیدار شدن عشق به خداوند در دل سالک. معرفت – آگاهی و شناخت حقیقی از خداوند و هستی. استغنا – بی‌نیازی از غیر خداوند. توحید – درک یگانگی و وحدت مطلق خداوند. حیرت – سرگشتگی و حیرت در عظمت و بی‌کرانگی حق. فقر – فقر در برابر حق، به معنای تهی شدن از خود و وابستگی‌ها. زهد – ترک دلبستگی‌های دنیوی و ظاهری. صبر – بردباری و شکیبایی در برابر سختی‌های مسیر. رضا – راضی بودن به خواست و مشیت الهی. تسلیم – واگذاری کامل امور به خداوند. یقین – رسیدن به اطمینان قلبی و معرفت یقینی. مراقبه – توجه دائمی به خداوند و حضور او. محبت – عشق ورزیدن و محبتی خالصانه به خدا و خلایق. قرب – نزدیکی به حق و درک حضور او. فنا – محو شدن خود در حق و از میان رفتن نفس. بقا – باقی ماندن در حضور حق و با حق زیستن. وصل – رسیدن به وصال و اتحاد با حقیقت مطلق.

توضیحات تکمیلی

این مراتب به‌طور دقیق در هر مکتب عرفانی ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد. در آثار بزرگان عرفان مانند مولانا، عطار نیشابوری و ابن عربی، این مراتب به‌گونه‌های مختلفی شرح داده شده‌اند. در بسیاری از اشعار و متون، این گام‌ها استعاره‌ای برای تکامل روحی و معنوی انسان در مسیر رسیدن به حق مطلق است.