مولاناغزل شمارهٔ ۲۹۵۴
گر روشنی تو یارا یا خود سیه ضمیری
در هر دو حال خود را از یار وانگیری
پا واگرفتن تو هر دو ز حال کفر است
صد کفر بیش باشد در عاشقان نفیری
پاکت شود پلیدی چون از صنم بریدی
گردد پلید پاکی چون غرقه در غدیری
دنبال شیر گیری کی بی‌کباب مانی
کی بی‌نوا نشینی چون صاحب امیری
بگذار سر بد را پنهان مکن تو خود را
در زیرکی چو مویی پیدا میان شیری
خوردی تو زهر و گفتی حق را از این چه نقصان
حق بی‌نیاز باشد وز زهر تو بمیری
زیر درخت خرما انداز همچو مریم
گر کاهلی به غایت ور نیز سست پیری
از سایه‌های خرما شیرین شوی چو خرما
وز پختگی خرما تو پختگی پذیری
غزل شمارهٔ ۲۹۵۳: بازآمدی که ما را درهم زنی به شوریغزل شمارهٔ ۲۹۵۵: چون روی آتشین را یک دم تو می‌نپوشی
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر روشنی تو یارا یا خود سیه ضمیری
در هر دو حال خود را از یار وانگیری
هوش مصنوعی: اگر تو نور و روشنایی هستی یا اینکه خود را درست نمی‌کنی، در هر دو حالت نباید خود را از یار دور کنی.
پا واگرفتن تو هر دو ز حال کفر است
صد کفر بیش باشد در عاشقان نفیری
هوش مصنوعی: وقتی تو از عشق فاصله می‌گیری، هر دو نفر به حال کفر می‌رسند و این نشان می‌دهد که نه تنها عشق، بلکه صدای دل عاشقان هم به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
پاکت شود پلیدی چون از صنم بریدی
گردد پلید پاکی چون غرقه در غدیری
هوش مصنوعی: هنگامی که از معشوق خود جدا شوی، ناپاکی‌ها از وجودت دور میشود. اما اگر در ظلمت و گمراهی غرق شوی، حتی پاک‌ترین چیزها نیز به ناپاکی تبدیل خواهند شد.
دنبال شیر گیری کی بی‌کباب مانی
کی بی‌نوا نشینی چون صاحب امیری
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که چرا به دنبال لذت‌هایی هستی که باعث خوشحالی و رضایتت میشود، اما از آن لذت‌ها استفاده نمی‌کنی یا به فکر به دست آوردن آن‌ها نیستی. به عبارتی دیگر، مانند کسی که در موقعیت بالایی قرار دارد، نباید آرام و بی‌تحرک بمانی و باید تلاش کنی تا از فرصت‌ها بهره‌برداری کنی.
بگذار سر بد را پنهان مکن تو خود را
در زیرکی چو مویی پیدا میان شیری
هوش مصنوعی: اجازه بده که بدی‌ها را مخفی کنی، اما خودت را در زیرکی به خوبی نشان نده، زیرا مانند مویی هستی که در میان شیر پنهان شده است.
خوردی تو زهر و گفتی حق را از این چه نقصان
حق بی‌نیاز باشد وز زهر تو بمیری
هوش مصنوعی: تو زهر نوشیدی و گفتی که حق از این موضوع بی‌نیاز است و هیچ کمبودی ندارد، در حالی که تو با همین زهر خواهی مرد.
زیر درخت خرما انداز همچو مریم
گر کاهلی به غایت ور نیز سست پیری
هوش مصنوعی: زیر درخت خرما بنشین و مانند مریم، در سکوت و آرامش فکر کن. اگر که خیلی بی‌حوصله هستی یا 老 به نظر می‌رسی، نباید به خودت اجازه دهی که سست و بی‌تفاوت باشی.
از سایه‌های خرما شیرین شوی چو خرما
وز پختگی خرما تو پختگی پذیری
هوش مصنوعی: از زیر سایه‌های درخت خرما، شیرینی و لذتی را حس می‌کنی که مشابه طعم خرماست. وقتی به پختگی و رسیده بودن خرما می‌نگری، تو هم می‌توانی به مرحله‌ای از پختگی و بلوغ دست یابی.
حاشیه ها
1392/01/04 13:04
محمد
از اینجا معلوم میشه مولوی شیعه بوده ؛ چون وقتی میگه "گردد پلید پاکی چون غرقه در غدیری" اشاره به یک حدیث شیعی است که میگوید وقتی وارد غدیر شوی تمام پلیدی ها از تو دور میشود !
همچنین در بیت بعدی اشاره به صاحب امیر بودن میکند که با غدیر هم قافیه است.در صورتی که تفسیر اهل سنت از واژه مولا در سخن پیامبر در روز غدیر به معنای دوست است و اهل تشیع تفسیر امیر میکنند.
1398/06/13 20:09
Behrouz
شمس در مقالات اشاره کرده که خود شافعی و مولانا حنفی است ضمن اینکه این بزرگان صحبت از وحدت ادیان کرده اند نه فرقه گرایی. غدیر هم در اینجا منظور برکه آب است:
غدیر /qadir/
معنی
1. آبگیر؛ تالاب.
2. جای جمع شدن آب باران در بیابان.
3. آب راکدی که از سیل باقی بماند.
فرهنگ فارسی عمید
مترادف و متضاد
آبگیر، برکه، برم، تالاب