مولاناغزل شمارهٔ ۲۸۴۸
سحر است خیز ساقی بکن آنچ خوی داری
سر خنب برگشای و برسان شراب ناری
چه شود اگر ز عیسی دو سه مرده زنده گردد
خوش و شیرگیر گردد ز کفت دو سه خماری
قدح چو آفتابت چو به دور اندرآید
برهد جهان تیره ز شب و ز شب شماری
ز شراب چون عقیقت شکفد گل حقیقت
که حیات مرغ زاری و بهار مرغزاری
بدهیم جان شیرین به شراب خسروانی
چو سر خمار ما را به کف کرم بخاری
که ز فکرت دقیقه خللی است در شقیقه
تو روان کن آب درمان بگشا ره مجاری
همه آتشی تو مطلق بر ما شد این محقق
که هزار دیگ سر را به تفی به جوش آری
همه مطربان خروشان همه از تو گشته جوشان
همه رخت خود فروشان خوششان همی‌فشاری
غزل شمارهٔ ۲۸۴۷: دل بی‌قرار را گو که چو مستقر نداریغزل شمارهٔ ۲۸۴۹: ز بهار جان خبر ده هله ای دم بهاری
اطلاعات
وزن: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سحر است خیز ساقی بکن آنچ خوی داری
سر خنب برگشای و برسان شراب ناری
هوش مصنوعی: صبح شده است، ای ساقی! برخیز و آنچه در دل داری را انجام بده. سبزه‌ها را باز کن و شراب گرم را به ما برسان.
چه شود اگر ز عیسی دو سه مرده زنده گردد
خوش و شیرگیر گردد ز کفت دو سه خماری
هوش مصنوعی: چه اتفاقی می‌افتد اگر عیسی (پیامبر) دو یا سه نفر مرده را زنده کند؟ خوب است، اما این موضوع باعث نمی‌شود که آدم‌ها کمی از حال و هوای خود خارج شده و شاد و سرحال شوند.
قدح چو آفتابت چو به دور اندرآید
برهد جهان تیره ز شب و ز شب شماری
هوش مصنوعی: وقتی که خورشید در درون یک لیوان ظاهر شود، جهان تاریک از شب و سایه‌ها دور خواهد شد.
ز شراب چون عقیقت شکفد گل حقیقت
که حیات مرغ زاری و بهار مرغزاری
هوش مصنوعی: زمانی که شراب به حقیقت می‌پیوندد، شکوفایی گل‌های واقعی آغاز می‌شود، همان‌طور که حیات پرنده‌ای در فصلی سرشار از زندگی و زیبایی تجلی می‌یابد.
بدهیم جان شیرین به شراب خسروانی
چو سر خمار ما را به کف کرم بخاری
هوش مصنوعی: برای نوشیدن شراب خوشمزه و لذت‌بخش، جان خود را فدای آن می‌کنیم، زیرا سرخوشی و مستی ما در دستان لطف و محبت معشوق است.
که ز فکرت دقیقه خللی است در شقیقه
تو روان کن آب درمان بگشا ره مجاری
هوش مصنوعی: در ذهن تو اختلالی به وجود آمده است، بنابراین باید از آب درمانی استفاده کنی تا مسیرهای مورد نیاز را باز کنی.
همه آتشی تو مطلق بر ما شد این محقق
که هزار دیگ سر را به تفی به جوش آری
هوش مصنوعی: در اینجا به این معناست که همگی تحت تأثیر یک حالت آتشین و شدید قرار گرفته‌ایم؛ به طوری که این دانشمند یا محقق، قادر است تنش و هیجان را به حدی برساند که حتی هزار دیگ در حال جوشیدن نیز با شدت بیشتری به کار خود ادامه دهند.
همه مطربان خروشان همه از تو گشته جوشان
همه رخت خود فروشان خوششان همی‌فشاری
هوش مصنوعی: تمام نوازندگان سرشار از شور و هیجان، همه تحت تأثیر تو قرار گرفته‌اند. آنها لباس‌های خود را از تن بیرون می‌آوردند و از اینکه تو را در آغوش می‌فشارند خوشحالند.