گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۹۴

ای ملامت گر تو عاشق را سبک پنداشتی
تا به پیش عاشقان بند و فسون برداشتی
گه مثال و رمز گویی گه صریح و آشکار
تخم را اندر زمین ریگ ما چون کاشتی
ای زمین ریگ شرمت نیست از انبار تخم
فارغی چون تخم‌ها را تو عدم انگاشتی
ای زمین تخم گیر آخر توی هم اصل تخم
کز نتیجه خویش شاخ سنبلی افراشتی
چونک هر جزوی به غیر اصل خود پیوند نیست
تو چرا طیره شدی و پند و جنگ آغاشتی
ریش خندی می‌کند بر پند تاب عاشقی
کی شود سرد آتشی از پند و جنگ و آشتی
ماهتاب ار چه جهان گیرد تو در تبریز باش
در شعاع شمس دین زیرا که مرغ چاشتی

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای ملامت گر تو عاشق را سبک پنداشتی
تا به پیش عاشقان بند و فسون برداشتی
هوش مصنوعی: ای کسی که ملامت می‌کنی، اگر عاشق را بی‌ارزش و سبک می‌دانی، باید بدانی که خود را به آن عشق سپرده‌ای و از جهانی که آنها در آن هستند، غافل هستی.
گه مثال و رمز گویی گه صریح و آشکار
تخم را اندر زمین ریگ ما چون کاشتی
هوش مصنوعی: گاهی به طور غیر مستقیم و با اشاره صحبت می‌کند و گاهی به صورت واضح و روشن. همانند دانه‌ای که در زمین شن می‌کاریم، تو هم باید خودت را بگسترانی.
ای زمین ریگ شرمت نیست از انبار تخم
فارغی چون تخم‌ها را تو عدم انگاشتی
هوش مصنوعی: ای زمین، چرا از انبار تخم‌هات شرمنده‌ای؟ وقتی که تو تخم‌ها را بی‌مقدار می‌دانی و به عدم و نبودن شبیه می‌کنی.
ای زمین تخم گیر آخر توی هم اصل تخم
کز نتیجه خویش شاخ سنبلی افراشتی
هوش مصنوعی: ای زمین، تو که می‌توانی دانه را در خود بپروری، در نهایت میوه‌ای زیبا به بار می‌آوری که از نتیجه‌اش خوشه سنبله‌ای به وجود می‌آید.
چونک هر جزوی به غیر اصل خود پیوند نیست
تو چرا طیره شدی و پند و جنگ آغاشتی
هوش مصنوعی: هر جزئی باید به اصل خود متصل باشد، پس چرا تو از مسیر خود خارج شدی و با نصیحت و درگیری رابطه برقرار کرده‌ای؟
ریش خندی می‌کند بر پند تاب عاشقی
کی شود سرد آتشی از پند و جنگ و آشتی
هوش مصنوعی: عشق و احساسات عمیق نمی‌توانند با نصیحت یا درس‌های عقلانی سرد شوند؛ حتی اگر با دعوا و آشتی هم همراه باشند، آتش عشق همچنان فروزان و سوزان باقی می‌ماند.
ماهتاب ار چه جهان گیرد تو در تبریز باش
در شعاع شمس دین زیرا که مرغ چاشتی
هوش مصنوعی: هرچند که ماهتاب زیبایی و روشنایی خاصی دارد، اما تو باید در تبریز بمانی و از نور خورشید دین بهره‌مند شوی، چرا که تو از نوع خاصی هستی که به لذت‌ها و نعمت‌ها علاقه‌مند است.

حاشیه ها

1399/02/23 08:04
ناصر از آنکارا

آغاشتن = آغاز کردن