غزل شمارهٔ ۲۷۲۳
دیدی که چه کرد یار ما؟ دیدی؟
منصوبهٔ یار باوفا دیدی!
زین نوع که مات کرد دلها را
آن چشمه زندگی، کجا دیدی؟
در صورت مات برد میبخشد
مقلوبگری چو او، که را دیدی؟
ای بسته بند عشق حقستت
کز عشق هزار دلگشا دیدی
بستان باغی اگر گلی دادی
برخور ز وفا اگر جفا دیدی
از بستانش سر خر است این تن
زان بحر گهر تو کهربا دیدی
از فرعونی چو احولی دادت
آن بود عصا و اژدها دیدی
امروز چو موسیت مداوا کرد
صد برگ فشان از آن عصا دیدی
صیاد جهان فشاند شهدانه
آن را تو ز سادگی عطا دیدی
چون مرغ سلیم سوی او رفتی
دام و دغل و فن و دغا دیدی
بازت بخرید لطف نجینا
تا لطف و عنایت خدا دیدی
در طالع مه چو مشتری گشتی
ز الله عطای اشتری دیدی
چندان کرّت که در عدد ناید
این بستگی و گشاد را دیدی
تا آخر کار آن ولی نعمت
چشمت بگشاد توتیا دیدی
از چشمه سلسبیل مِی خوردی
عشرتگه خاص اولیا دیدی
چون دعوت اشربوا پری دادت
جولانگه عرصه هوا دیدی
وآنگه ز هوا به سوی هو رفتی
بر قاف پریدن هما دیدی
پرواز همای کبریایی را
از کیف و چگونگی جدا دیدی
باقیش مجیب هر دعا گوید
کز وی تو اجابت دعا دیدی
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دیدی که چه کرد یار ما؟ دیدی؟
منصوبهٔ یار باوفا دیدی!
هوش مصنوعی: دیدی چه بلایی سر ما آورد دوست؟ دیدی؟ به کارهای او که با وفاست نگاه کن!
زین نوع که مات کرد دلها را
آن چشمه زندگی، کجا دیدی؟
هوش مصنوعی: این نوع از زیبایی که دلها را تحت تاثیر قرار میدهد، آن چشمه زندگی را کجا تجربه کردهای؟
در صورت مات برد میبخشد
مقلوبگری چو او، که را دیدی؟
هوش مصنوعی: در وضعیتی که همه چیز به هم ریخته است و درگیر سردرگمی و تغییرات هستیم، کسی که بتواند از این وضعیت استفاده کند و برنده باشد، بسیار نادر است. چه کسی را دیدهای که بتواند چنین کاری کند؟
ای بسته بند عشق حقستت
کز عشق هزار دلگشا دیدی
هوش مصنوعی: ای کسی که به عشق پیوستهای، حقیقتاً تو هزاران دل را به خاطر عشق شاد کردهای.
بستان باغی اگر گلی دادی
برخور ز وفا اگر جفا دیدی
هوش مصنوعی: اگر در زندگیات هدیهای مثل گل به کسی بدهی، از محبت و وفا او استفاده کن، اما اگر با بیوفایی یا جفا روبرو شدی، نباید ناامید شوی.
از بستانش سر خر است این تن
زان بحر گهر تو کهربا دیدی
هوش مصنوعی: این جسم ما مانند سرخر از باغی است که از آن آمده، و تو در این دریا، جواهرهایی را دیدهای که مانند کهربا میدرخشند.
از فرعونی چو احولی دادت
آن بود عصا و اژدها دیدی
هوش مصنوعی: اگر از شخصی ظالم و ستمگر مانند فرعون کمک و معجزهای بگیری، همانند عصا و اژدها که برای حضرت موسی معجزه بود، در واقع قدرت و تواناییهای فوقالعادهای را تجربه میکنی.
امروز چو موسیت مداوا کرد
صد برگ فشان از آن عصا دیدی
هوش مصنوعی: امروز مانند موسی که با عصایش درمانی کرد، تکههای برگ را که از آن عصا افتاد دیدی.
صیاد جهان فشاند شهدانه
آن را تو ز سادگی عطا دیدی
هوش مصنوعی: دنیا مثل یک صیاد است که در آن برای به دست آوردن چیزی، رنج و سختی میکشد. تو از سادگی خود، به راحتی به آن هدیهای که به تو داده شده، نگاه کردهای.
چون مرغ سلیم سوی او رفتی
دام و دغل و فن و دغا دیدی
هوش مصنوعی: وقتی که به سمت او رفتی، فریب و حقهبازی و نیرنگها را مشاهده کردی.
بازت بخرید لطف نجینا
تا لطف و عنایت خدا دیدی
هوش مصنوعی: لطف و مهربانی نجینا را دوباره بخرید تا الطاف و رحمتهای خدا را مشاهده کنی.
در طالع مه چو مشتری گشتی
ز الله عطای اشتری دیدی
هوش مصنوعی: وقتی در آسمان همانند سیاره مشتری، ماه به وجود آمد، هدیهای از جانب خداوند به تو داده شد که برگرفته از صفات و ویژگیهای خدای بزرگ است.
چندان کرّت که در عدد ناید
این بستگی و گشاد را دیدی
هوش مصنوعی: هرچقدر که به تعداد و شمارش درنیاید، این وابستگی و آزادی را تجربه کردی.
تا آخر کار آن ولی نعمت
چشمت بگشاد توتیا دیدی
هوش مصنوعی: تا پایان کار، آن کسی که کمککار و حامی توست، چشمت را باز کرد و به تو نشان داد که چه چیزهایی ارزش دیدن دارند.
از چشمه سلسبیل مِی خوردی
عشرتگه خاص اولیا دیدی
هوش مصنوعی: شما در مکانی خاص و مقدس، شراب ناب مینوشیدید و از چشمهای زلال بهرهمند میشدید که مخصوص اولیای الهی است.
چون دعوت اشربوا پری دادت
جولانگه عرصه هوا دیدی
هوش مصنوعی: وقتی که از تو دعوت کردم تا بنوشی، به تو مجال و فرصتی برای گشت و گذار در آسمان دادم.
وآنگه ز هوا به سوی هو رفتی
بر قاف پریدن هما دیدی
هوش مصنوعی: سپس از میان باد به سمت آسمان رفتی و پرواز هما را در قله دیدی.
پرواز همای کبریایی را
از کیف و چگونگی جدا دیدی
هوش مصنوعی: تو به وضوح دیدی که در پرواز همای کبریایی، لذتی از کیف و چگونگی آن جداست.
باقیش مجیب هر دعا گوید
کز وی تو اجابت دعا دیدی
هوش مصنوعی: هر دعا کنندهای از خداوند درخواست خود را دارد و اگر تو به دعاهای او پاسخ مثبت دادهای، بدان که باقی ماجرا در دست خداوند است.

مولانا