اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
اگر خورشید جاویدان نگشتی
درخت و رخت بازرگان نگشتی
هوش مصنوعی: اگر نتوانی مثل خورشید همیشه درخشان و جاودان باشی، نمیتوانی به مقام و ارزشِ تجارت و کسب و کار دست پیدا کنی.
دو دست کفشگر گر ساکنستی
همیشه گربه در انبان نگشتی
هوش مصنوعی: اگر دو دست کفشگر (دو کارگر) بیکار باشند و هیچ کاری نکنند، هرگز نمیتوانند به موفقیتی دست یابند و به خواستههای خود برسند.
اگر نه عشوههای باد بودی
سر شاخ گل خندان نگشتی
هوش مصنوعی: اگر نسیم ملایم و دلانگیز نبود، گلهای خوشبو و خندان نمیتوانستند سر بر آورند و زیبایی خود را به نمایش بگذارند.
چه گویم گر نبودی آن که دانی
به هر دم این نگشتی آن نگشتی
هوش مصنوعی: اگر تو نبودی، چه برای گفتن داشتم؟ هر لحظه که میگذرد، این عواطف و حالات من تغییر میکند.
فلک چتر است و سلطان عقل کلی
نگشتی چتر اگر سلطان نگشتی
هوش مصنوعی: آسمان مانند چتری است و فرمانروایی عقل کل بر آن حاکم است. اگر عقل حاکم بر امور نباشد، این چتر هم معنای واقعی خود را نخواهد داشت.
اگر آواز سرهنگان نبودی
نگشتی اختر و کیوان نگشتی
هوش مصنوعی: اگر صدای فرماندهان نبود، تو به ستاره و سیاره تبدیل نمیشدی.
کریمی گر ندادی ابر و باران
یکی جرعه به گرد خوان نگشتی
هوش مصنوعی: ای کریم، اگر به من ابر و باران ندادی، حداقل یک جرعه آب هم به سفرهام نرساندی.
درونت گر نبودی کیمیاگر
به هر دم خون و بلغم جان نگشتی
هوش مصنوعی: اگر در درون تو نیازی به تغییر و تحول نباشد، هرگز نمیتوانی به بهبود و رشد برسیم و زندگیات پر از درد و رنج خواهد شد.
نهان از عالم ار نی عالمستی
دل تاریک تو میدان نگشتی
هوش مصنوعی: در دلی که پر از تاریکی است، اگر دنیای بیرون را نبیند، به هیچ چیز از آن دنیا پی نخواهد برد.
نهان دار این سخن را ز آنک زرها
اگر پنهان نبودی کان نگشتی
هوش مصنوعی: این سخن را پنهان نگهدار، زیرا اگر طلاها آشکار بودند، دیگر به آن ارزش و اعتبار نمیرسیدند.
حاشیه ها
1403/08/22 10:10
علی صابر نیک واقف
سلام خدمت دوستان عزیز
بیت هشتم از نظر حقیر شاه بیت این شعر عرفانی و ربانی است .
انجا که شاعر، آدمی را به تنبه و آگاهی و شناخت خویش رهنما میشود تا ذیل توجه به درون، او را به شان حقیقی حدیث ناب نبوی صلی الله علیه و اله و سلم( من عرف نفسه فقد عرفه ربه) هدایتش کند. و بعنوان شاید پرسش و استفهام انکاری بگوید آیا از درونت خبر داری که چه طرفه نهادی است که همین خور و آشامیدنت روزو شبت به همراهی کیمیاگری که در بطن تو آن خالق عادل زیبای هستی به ودعیه نهاده است ،آن غذا را به جان تبدیل کرده و مایه حیات روان و روح تو میشود.
لکن حال که درونت اینگونه است لذا سزوار است تو نیز بیرون و رفتار و اخلاقت را نیز برمدار همان اصلاح درون ، کیمیا و معجونی سازی تا آن دو در مدار حق بتوانند تو را اولا کیمیا کرده ،در ثانی خود نیز پرورش دهنده کیمیا و گوهرانی بشوی ،چون ذات مقدس رسول اخلاق ومهربانی ها که توانست از طهارت جان و روح خود رشد دهد و بپروراند جواهرانی قبیل سلمان و ابوذرها...