گنجور

غزل شمارهٔ ۲۶۵۹

کسی کاو را بود در طبع سستی
نخواهد هیچ کس را تندرستی
مده دامن به دستان حسودان
که ایشان می‌کشندت سوی پستی
زیان‌تر خویش را و دیگران را
نباشد چون حسد در جمله هستی
هلا بشکن دل و دام حسودان
وگر نی پشت بخت خود شکستی
از این اخوان چو ببریدی چو یوسف
عزیز مصری و از گرگ رستی
اگر حاسد دو پایت را ببوسد
به باطن می‌زند خنجر دودستی
ندارد مهر مهره او چه گشتی
ندارد دل‌، دل اندر وی چه بستی‌؟
اگر در حصن تقوا راه یابی
ز حاسد وز حسد جاوید رستی
اگر چه شیرگیری، ترک او کن
نه آن شیر است کش گیری به مستی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کسی کاو را بود در طبع سستی
نخواهد هیچ کس را تندرستی
هوش مصنوعی: کسی که در ذات خود تنبلی و ضعف داشته باشد، هرگز نمی‌تواند برای دیگران خیر و تندرستی به ارمغان بیاورد.
مده دامن به دستان حسودان
که ایشان می‌کشندت سوی پستی
هوش مصنوعی: دامن خود را به دست حسودان نده، زیرا آن‌ها تو را به سوی پایین و ضعف می‌کشانند.
زیان‌تر خویش را و دیگران را
نباشد چون حسد در جمله هستی
هوش مصنوعی: حسادت بدترین آسیبی است که می‌تواند به خود و دیگران وارد شود و در کل وجود انسان‌ها تأثیر منفی می‌گذارد.
هلا بشکن دل و دام حسودان
وگر نی پشت بخت خود شکستی
هوش مصنوعی: بشتاب و دل را خوش کن و حسادت‌های دیگران را نادیده بگیر، وگرنه خودت ممکن است فرصت‌های خوب را از دست بدهی.
از این اخوان چو ببریدی چو یوسف
عزیز مصری و از گرگ رستی
هوش مصنوعی: وقتی که از این برادران جدا شدی، مانند یوسف که از قید اسارت در سرزمین مصر آزاد شد و از خطر گرگ‌ها رهایی یافت.
اگر حاسد دو پایت را ببوسد
به باطن می‌زند خنجر دودستی
هوش مصنوعی: اگر کسی به تو حسد داشته باشد و حتی بخواهد به طور ظاهری به تو محبت کند، در درون خودش از تو کینه و دشمنی خواهد داشت و ممکن است در فرصتی مناسب به تو آسیب بزند.
ندارد مهر مهره او چه گشتی
ندارد دل‌، دل اندر وی چه بستی‌؟
هوش مصنوعی: عشق و محبت او هیچ تاثیری ندارد، چرا که دل بی‌محبت نمی‌تواند به کسی وابسته شود و چگونه دل می‌تواند به کسی که هیچ احساسی ندارد، وابسته گردد؟
اگر در حصن تقوا راه یابی
ز حاسد وز حسد جاوید رستی
هوش مصنوعی: اگر به قلعه‌ی تقوا وارد شوی، از حسد و دشمنی همیشه در امان خواهی بود.
اگر چه شیرگیری، ترک او کن
نه آن شیر است کش گیری به مستی
هوش مصنوعی: اگرچه به نظر می‌رسد که از شیر استفاده کرده‌ای، اما باید از آن دست بکشی؛ چرا که آن شیر واقعی نیست و تو فقط به خاطر حال و هوای مستی، به آن نزدیک شده‌ای.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۲۶۵۹ به خوانش علی اسلامی مذهب