گنجور

غزل شمارهٔ ۲۵۶

داد دهی ساغر و پیمانه را
مایه دهی مجلس و میخانه را
مست کنی نرگس مخمور را
پیش کشی آن بت دردانه را
جز ز خداوندی تو کی رسد
صبر و قرار این دل دیوانه را
تیغ برآور هله ای آفتاب
نور ده این گوشه ویرانه را
قاف توی مسکن سیمرغ را
شمع توی جان چو پروانه را
چشمه حیوان بگشا هر طرف
نقل کن آن قصه و افسانه را
مست کن ای ساقی و در کار کش
این بدن کافر بیگانه را
گر نکند رام چنین دیو را
پس چه شد آن ساغر مردانه را
نیم دلی را به چه آرد که او
پست کند صد دل فرزانه را
از پگه امروز چه خوش مجلسی‌ست
آن صنم و فتنه فتانه را
بشکند آن چشم تو صد عهد را
مست کند زلف تو صد شانه را
یک نفسی بام برآ ای صنم
رقص درآر استن حنانه را
شرح فتحنا و اشارات آن
قفل بگوید سر دندانه را
شاه بگوید شنود پیش من
ترک کنم گفت غلامانه را

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

داد دهی ساغر و پیمانه را
مایه دهی مجلس و میخانه را
هوش مصنوعی: به دیگران نوشیدنی و ظرف را بده و باعث شادی و سرزندگی در جمع و میخانه باش.
مست کنی نرگس مخمور را
پیش کشی آن بت دردانه را
هوش مصنوعی: وقتی که چشم‌های پر از مستی و خمار تو را می‌بینم، آن معشوق زیبای با ارزش را به پیش می‌کشی.
جز ز خداوندی تو کی رسد
صبر و قرار این دل دیوانه را
هوش مصنوعی: تنها از خداوند است که این دل دیوانه می‌تواند آرامش و صبر بگیرد.
تیغ برآور هله ای آفتاب
نور ده این گوشه ویرانه را
هوش مصنوعی: ای خورشید، تیغ خود را برفراز بیاور و این گوشه ویرانه را روشن کن.
قاف توی مسکن سیمرغ را
شمع توی جان چو پروانه را
هوش مصنوعی: شما مانند شمعی هستید که در وجود من می‌درخشید، درست مانند پروانه که به دور شمع می‌چرخد. وجود شما برای من مانند مسکن سیمرغ است که همواره آرامش و امنیت را به ارمغان می‌آورد.
چشمه حیوان بگشا هر طرف
نقل کن آن قصه و افسانه را
هوش مصنوعی: چشمه‌ی زندگی را باز کن و از هر سو آن داستان و افسانه را با دیگران به اشتراک بگذار.
مست کن ای ساقی و در کار کش
این بدن کافر بیگانه را
هوش مصنوعی: ای ساقی، مرا مست کن و این جسم بیگانه و ناپاک را از بین ببر.
گر نکند رام چنین دیو را
پس چه شد آن ساغر مردانه را
هوش مصنوعی: اگر این دیو را نتوان رام کرد، پس آن ساغر مردانه چه معنایی دارد؟
نیم دلی را به چه آرد که او
پست کند صد دل فرزانه را
هوش مصنوعی: کسی که با نیمی از دل چیزی را انجام می‌دهد، چگونه می‌تواند ارزش و مقام افرادی را که با صد دل به کار خود پرداخته‌اند، پست و ناچیز بشمارد؟
از پگه امروز چه خوش مجلسی‌ست
آن صنم و فتنه فتانه را
هوش مصنوعی: امروز چه مجلس دل‌انگیزی‌ست، با آن معشوق و فریبی که در دل دارد!
بشکند آن چشم تو صد عهد را
مست کند زلف تو صد شانه را
هوش مصنوعی: چشمان تو به قدری زیبا و جذاب هستند که می‌توانند تمام پیمان‌ها و وعده‌ها را بشکنند و موهای تو به قدری دلربا هستند که می‌توانند صد شانه را تحت تأثیر قرار دهند.
یک نفسی بام برآ ای صنم
رقص درآر استن حنانه را
هوش مصنوعی: ای محبوب، کمی از سر برآور و به من بنگر، بیایید که با هم برقصیم و جشنی آراسته کنیم.
شرح فتحنا و اشارات آن
قفل بگوید سر دندانه را
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که توضیحات و اشاره‌های بیشتری درباره دستاوردها و موفقیت‌ها باید ارائه شود و این مسأله به دقت بررسی شود. به نوعی بیان می‌کند که باید ابعاد مختلف یک موضوع مهم و پیچیده را شفاف‌سازی کرد.
شاه بگوید شنود پیش من
ترک کنم گفت غلامانه را
هوش مصنوعی: اگر شاه بگوید که من دلم نمی‌خواهد، من هر چه را که به من گویند، ترک می‌کنم و اطاعت می‌کنم.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۲۵۶ به خوانش فاطمه زندی
غزل شمارهٔ ۲۵۶ به خوانش پری ساتکنی عندلیب

حاشیه ها

1392/02/25 23:04
امین کیخا

درد انه یعنی مانند دانه در و مروارید

1392/02/25 23:04
امین کیخا

کافر یعنی پوشاننده حقیقت با cover که پوشیدن است در انگلیسی مانند است و به فارسی به کافر ناگروا( از گرویدن) و ناباورمند میگوییم

1392/02/25 23:04
امین کیخا

قفل بگوید سر دندانه را یعنی قفل با سر دندانه کلید میگوید