گنجور

غزل شمارهٔ ۲۴۱۴

ز لقمه‌ای که بشد دیده تو را پرده
مخور تو بیش که ضایع کنی سراپرده
حیات خویش در آن لقمه گرچه پنداری
ضمیر را سبل است آن و دیده را پرده
چرا مکن تو در این جا مگو چرا نکنم
که چشم جان را گشته است این چرا پرده
طلسم تن که ز هر زهر شهد بنموده‌ست
عروس پرده نموده‌ست مر تو را پرده
چو لقمه را ببریدی خیال پیش آید
خیال‌هاست شده بر در صفا پرده
خیال طبع به روی خیال روح آید
ز عقل نعره برآید که جان فزا پرده
دلا جدا شو از این پرده‌های گوناگون
هلا که تا نکند مر تو را جدا پرده

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز لقمه‌ای که بشد دیده تو را پرده
مخور تو بیش که ضایع کنی سراپرده
هوش مصنوعی: اگر به خاطر لقمه‌ای که خورده‌ای و چشم تو را پوشانده، غمگین و ناراحت باشی، نباید این نگرانی را بیشتر کنی و خودت را به زحمت بیندازی. نگذار که این مسئله باعث نابودی کل وجود تو شود.
حیات خویش در آن لقمه گرچه پنداری
ضمیر را سبل است آن و دیده را پرده
هوش مصنوعی: زندگی خود را در آن لقمه می‌دانی، اما در حقیقت، ذهن و اندیشه‌ات را پوشانده و دیده‌ات را هم می‌پوشاند.
چرا مکن تو در این جا مگو چرا نکنم
که چشم جان را گشته است این چرا پرده
هوش مصنوعی: چرا در این مکان حرف زدی؟ نکن! زیرا چشم جانم در حال حاضر زیر پرده‌ای از سوالات قرار گرفته است.
طلسم تن که ز هر زهر شهد بنموده‌ست
عروس پرده نموده‌ست مر تو را پرده
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به زیبایی و ظرافت اشاره دارد. در آن، تن انسان به عنوان یک موجود زیبا و لطیف توصیف شده که به رغم زهرهایی که ممکن است در زندگی وجود داشته باشد، همچنان به شکلی دلربا و جذاب جلوه‌گر است. در واقع، در این تصویر، عروس که نمایش‌دهنده زیبایی است، پرده‌نشین شده و این معانی و نشانه‌ها به دقت و هوشمندی در پس کلمات نهفته‌اند.
چو لقمه را ببریدی خیال پیش آید
خیال‌هاست شده بر در صفا پرده
هوش مصنوعی: وقتی لقمه را ببری، افکار به سراغت می‌آید، و این افکار مانند پرده‌ای بر درِ صفا قرار می‌گیرند.
خیال طبع به روی خیال روح آید
ز عقل نعره برآید که جان فزا پرده
هوش مصنوعی: تصور و خیال روحی از عقل سرچشمه می‌گیرد و به نوعی، جان را به وجد می‌آورد و احساسات را به حرکت درمی‌آورد. در واقع، اندیشه و احساس به هم پیوند می‌خورند و روح را زنده می‌کنند.
دلا جدا شو از این پرده‌های گوناگون
هلا که تا نکند مر تو را جدا پرده
هوش مصنوعی: ای دل، از این حجاب‌ها و موانع مختلف دور شو، چرا که اگر این پرده‌ها تو را از خودت جدا کنند، ممکن است هرگز نتوانی به خودت دست یابی.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۲۴۱۴ به خوانش عندلیب