مولاناغزل شمارهٔ ۲۲۱
مرا تو گوش گرفتی همی‌کشی به کجا
بگو که در دل تو چیست چیست عزم تو را
چه دیگ پخته‌ای از بهر من عزیزا دوش
خدای داند تا چیست عشق را سودا
چو گوش چرخ و زمین و ستاره در کف توست
کجا روند همان جا که گفته‌ای که بیا
مرا دو گوش گرفتی و جمله را یک گوش
که می‌زنم ز بن هر دو گوش طال بقا
غلام پیر شود خواجه‌اش کند آزاد
چو پیر گشتم از آغاز بنده کرد مرا
نه کودکان به قیامت سپیدمو خیزند
قیامت تو سیه موی کرد پیران را
چو مرده زنده کنی پیر را جوان سازی
خموش کردم و مشغول می‌شوم به دعا
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مرا تو گوش گرفتی همی‌کشی به کجا
بگو که در دل تو چیست چیست عزم تو را
هوش مصنوعی: تو مرا به خود جذب کردی، بگو می‌خواهی مرا به کجا ببری و در دل تو چه نیتی نهفته است؟
چه دیگ پخته‌ای از بهر من عزیزا دوش
خدای داند تا چیست عشق را سودا
هوش مصنوعی: عزیزم، نمی‌دانم چه غذایی برای من پخته‌ای، اما فقط خدا می‌داند که عشق چه حالتی دارد.
چو گوش چرخ و زمین و ستاره در کف توست
کجا روند همان جا که گفته‌ای که بیا
هوش مصنوعی: زمانی که همه چیز در دستان توست، از آسمان و زمین گرفته تا ستاره‌ها، جایی که می‌خواهی بروند، همان جایی است که تو گفته‌ای بیایند.
مرا دو گوش گرفتی و جمله را یک گوش
که می‌زنم ز بن هر دو گوش طال بقا
هوش مصنوعی: تو گوش‌های مرا با دقت گوش می‌دهی، اما بقیه افراد تنها با یک گوش می‌شنوند. به همین دلیل هر بار که صدای من را می‌زنی، از عمق هر دو گوش، چیزهای دائمی و ماندگار به گوش می‌رسد.
غلام پیر شود خواجه‌اش کند آزاد
چو پیر گشتم از آغاز بنده کرد مرا
هوش مصنوعی: وقتی که غلام پیر می‌شود، آقایش او را آزاد میکند. حالا من هم که به سن و سال رسیده‌ام، احساس می‌کنم که از ابتدا بنده و وابسته بوده‌ام.
نه کودکان به قیامت سپیدمو خیزند
قیامت تو سیه موی کرد پیران را
هوش مصنوعی: نه تنها کودکان در قیامت با موهای سفید برنمی‌خیزند، بلکه قیامت تو، موهای سیاه پیران را نیز تغییر می‌دهد.
چو مرده زنده کنی پیر را جوان سازی
خموش کردم و مشغول می‌شوم به دعا
هوش مصنوعی: وقتی که مرده‌ای را زنده کنی، انگار که پیر را جوان می‌کنی. من در این حال ساکت می‌شوم و به دعا و عبادت مشغول می‌شوم.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۲۲۱ به خوانش پری ساتکنی عندلیب
حاشیه ها
1399/06/05 04:09
همایون
عشق نو میکند و جوان
نویی و جوانی هدف عشق است
بقیه هدف ها را ما درست میکنیم
1399/12/20 07:02
محمد یگانه
در آیه 17 سوره‌ی مزمل داریم که: یَوْماً یَجْعَلُ الْوِلْدانَ شِیباً، یعنی آن روزی که (قیامت) کودکان را پیر میکند.
حضرت مولانا هم در بیتی از این غزل فرمودند که «نه کودکان به قیامت سپید مو خیزند؟(یعنی جز این است که کودکان در قیامتی که خدا برپا میکند از حوادث وحشتناک موهایشان سفید می‌شود؟)
اما،
قیامت تو سیه موی کرد پیران را ... (اما برخاستن تو دلبر، موی پیران را سیاه میکند و چنان آرامشی دارد که دلشان نیز باز جوان می‌گردد)
و این اعجاز ابیات و سخن مولاناست