گنجور

غزل شمارهٔ ۲۰۱۸

مرغ خانه با هما پروا مکن
پر نداری نیت صحرا مکن
چون سمندر در دل آتش مرو
ور مری، تو خویش را رسوا مکن
درزیا، آهنگری کار تو نیست
تو ندانی فعل، آتش‌ها مکن
اول از آهنگران تعلیم گیر
ور نه بی‌تعلیم، تو، آن را مکن
چون نه‌ای بحری به بحر اندر مشو
قصد موج و غره دریا مکن
ور کنی پس گوشه کشتی بگیر
دست خود را تو ز کشتی وا مکن
گر بیفتی هم در آن کشتی بیفت
تکیه تو بر پنجه و بر پا مکن
چرخ خواهی؟ صحبت عیسی گزین
ور نه قصد گنبد خضرا مکن
میوه خامی، مقیم شاخ باش
بی‌معانی ترک این اسما مکن
شمس تبریزی مقیم حضرت است
تو مقام خویش جز آن جا مکن

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مرغ خانه با هما پروا مکن
پر نداری نیت صحرا مکن
هوش مصنوعی: مرغ خانگی پرواز با هما را فراموش کن، چون پرواز نداری و به دشت و صحرا فکر نکن.
چون سمندر در دل آتش مرو
ور مری، تو خویش را رسوا مکن
هوش مصنوعی: همان‌طور که سمندر در آتش زندگی می‌کند و دوام می‌آورد، تو نیز نباید خود را در موقعیت‌های دشواری که ممکن است تو را تحت فشار قرار دهد، قرار دهی. به جای آن، بهتر است مراقب خودت باشی و از افشای نقاط ضعف و ناتوانی‌هایت پرهیز کنی.
درزیا، آهنگری کار تو نیست
تو ندانی فعل، آتش‌ها مکن
هوش مصنوعی: ای دریای علم، تو کار آهنگری را ندانسته‌ای، پس از کارهای خطرناک برحذر باش و آتش به دست مگیر.
اول از آهنگران تعلیم گیر
ور نه بی‌تعلیم، تو، آن را مکن
هوش مصنوعی: اول از آهنگران یاد بگیر، وگرنه بدون آموزش، تو هم به این کار نپرداز.
چون نه‌ای بحری به بحر اندر مشو
قصد موج و غره دریا مکن
هوش مصنوعی: اگر تو دریا نیستی، به دریا نرو و خود را به تلاطم و خطرات آن نینداز.
ور کنی پس گوشه کشتی بگیر
دست خود را تو ز کشتی وا مکن
هوش مصنوعی: اگر در سختی‌ها و مشکلات قرار گرفتی، خودت را نگه‌دار و از هدف و مسیرت دور نشو.
گر بیفتی هم در آن کشتی بیفت
تکیه تو بر پنجه و بر پا مکن
هوش مصنوعی: اگر در کشتی سقوط هم کنی، تکیه‌ات را بر دست و پا نگذار.
چرخ خواهی؟ صحبت عیسی گزین
ور نه قصد گنبد خضرا مکن
هوش مصنوعی: اگر به دنبال چرخش و دگرگونی هستی، باید با عیسی صحبت کنی، وگرنه به سمت آسمان نیروی سبز نرو.
میوه خامی، مقیم شاخ باش
بی‌معانی ترک این اسما مکن
هوش مصنوعی: به میوه‌های نارس و خام که در شاخه‌ها قرار دارند، توجه کن و از بی‌معنا بودن این نام‌ها دوری کن.
شمس تبریزی مقیم حضرت است
تو مقام خویش جز آن جا مکن
هوش مصنوعی: شمس تبریزی در مقام والای خود در پیشگاه خداوند است، پس تو هم به جز در آنجا به هیچ مقام دیگری فکر نکن.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۲۰۱۸ به خوانش عندلیب
غزل شمارهٔ ۲۰۱۸ به خوانش فاطمه زندی

حاشیه ها

1391/07/10 06:10
طوطی

بیت 7 بصورت زیر اصلاح میگردد:
گر بیافتی، هم در آن کشتی بیافت
تکیه تو بر پنجه و بر پا مکن
با سپاس. طوطی

1396/02/21 03:04
ک. ز "راهی"

بیت 7 اگر جنین نوشته شود درست خوانده می‌شود:
گر بیفتی هم، در آن کشتی بیفت

1396/02/21 03:04

نگارش درست بیت 7 چنین است:
گر بیفتی هم، در آن کشتی بیفت

1396/10/06 23:01

بیانی فراتر از بیان یک انسان هنگامی که کلمات توانایی ندارن چطور میشه یک انسان انها را به رقص بیاره..

1398/03/22 17:05
..

میوه‌ی خامی
مقیم شاخه باش..

1404/01/23 09:03
عبدالناصر جوان

شروع بیت سوم با کلمه درزیا هست، کلمه درزی در زبان تُرکی به معنی خیاط است