غزل شمارهٔ ۱۸۶۵
ای سرو و گل بستان بنگر به تهی دستان
نانی ده و صد بستانهاده چه به درویشان
بشنو تو ز پیغامبر فرمود که سیم و زر
از صدقه نشد کمتر هاده چه به درویشان
یک دانه اگر کاری صد سنبله برداری
پس گوش چه می خاریهاده چه به درویشان
کم کن تو فزایش بین بنواز و ستایش بین
بگشا و گشایش بین هاده چه به درویشان
صدقه تو به حق رفته و اندر شب آشفته
او حارس و تو خفتههاده چه به درویشان
هر لطف که بنمایی در سایه آن آیی
بسیار بیاساییهاده چه به درویشان
حرمت کن و حرمت بین نعمت ده و نعمت بین
رحمت کن و رحمت بینهاده چه به درویشان
ای مکرم هر مسکین و ای راحم هر غمگین
ای مالک یوم الدینهاده چه به درویشان
آمد به تو آوازم واقف شدی از رازم
محروم میندازم هاده چه به درویشان
سرگشته تحویلم در قالم و در قیلم
بنگر تو به زنبیلم هاده چه به درویشان
دانی که دعا گویم هر جا که ثنا گویم
بین کز تو چه واگویم هاده چه به درویشان
رنجیت مبا آمین دور از تو قضا آمین
یار تو خدا آمین هاده چه به درویشان
ای کوی شما جنت وی خوی شما رحمت
خاصه که در این ساعت هاده چه به درویشان
گفتیم دعا رفتیم وز کوی شما رفتیم
خوش باش که ما رفتیم هاده چه به درویشان
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای سرو و گل بستان بنگر به تهی دستان
نانی ده و صد بستانهاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: ای سرو و گل باغ، به نیازمندان نگاه کن و به آنها نیکی کن. یک لقمه نان به آنها بده و در عوض، چیزهای بسیار بیشتری از آنها بگیر.
بشنو تو ز پیغامبر فرمود که سیم و زر
از صدقه نشد کمتر هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: پیامبر فرمود که طلا و نقره در صدقه دادن هیچ ارزشی کمتر از کمک به فقرا ندارد.
یک دانه اگر کاری صد سنبله برداری
پس گوش چه می خاریهاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: اگر فقط یک دانه بکاری، میتوانی صد سنبله برداشت کنی. پس چرا به حرفهای بیهوده و حاشیهها گوش میدهی؟
کم کن تو فزایش بین بنواز و ستایش بین
بگشا و گشایش بین هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: به آرامی و با محبت با دیگران رفتار کن، نه اینکه فقط به دنبال افزایش مال و منال باشی. با دیگران به نیکی رفتار کن و لحظاتی شاد را با ستایش و تشویق به اشتراک بگذار. در هر درخواستی که داری، لطف و مساعدت نسبت به نیازمندان را فراموش نکن.
صدقه تو به حق رفته و اندر شب آشفته
او حارس و تو خفتههاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: صدقهی تو به حق رسیده است و در این شب پرآشفتگی، او پاسدار است در حالی که تو در خواب هستی. چه فایدهای دارد به درویشان؟
هر لطف که بنمایی در سایه آن آیی
بسیار بیاساییهاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: هر خوبی که از تو سر بزند، در سایه آن نعمت و آرامش زیادی نصیب درویشان خواهد شد.
حرمت کن و حرمت بین نعمت ده و نعمت بین
رحمت کن و رحمت بینهاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: به دیگران احترام بگذار و احترام را در هدیههایت بگنجان. نعمت و آزادی را به هم مرتبط کن و رحمت و مهربانی را در زندگیات جاری کن، حتی با کسانی که در حال سختی هستند.
ای مکرم هر مسکین و ای راحم هر غمگین
ای مالک یوم الدینهاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: ای بزرگوار هر فقیر و ای مهربان هر ناراحت، ای صاحب روز جزا، من چه به درویشان میگویم.
آمد به تو آوازم واقف شدی از رازم
محروم میندازم هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: به سراغت آمدم و صدایم را به گوش تو رساندم، از راز درونم آگاه شدی. مرا از خود دور نکن، که چه خیلی از درویشان نیازمندند.
سرگشته تحویلم در قالم و در قیلم
بنگر تو به زنبیلم هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: من در حالتی bewildered و گیج هستم، در حالی که در پوشش و ظاهرم بافتی عجیبی دارم. نگاهت را به بار و بارچهام بینداز، که چه چیزهایی را برای درویشان آماده کردهام.
دانی که دعا گویم هر جا که ثنا گویم
بین کز تو چه واگویم هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: میدانستی که میخواهم دعا کنم هر جا که نام تو را ستایش میکنم، ببین که از تو چه میگویم و چه به درویشان توصیه میکنم.
رنجیت مبا آمین دور از تو قضا آمین
یار تو خدا آمین هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: ای کاش رنج و سختی که دارم، از تو دور باشد و سرنوشت من به خوبی رقم بخورد. دوست من، خداوند میتواند به من کمک کند، حتی اگر این خواستهام را در دل درویشان بیان کنم.
ای کوی شما جنت وی خوی شما رحمت
خاصه که در این ساعت هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: ای کوی شما همانند بهشت است و خوی شما مظهر رحمت ویژهای است که در این زمان به درویشان عطا میشود.
گفتیم دعا رفتیم وز کوی شما رفتیم
خوش باش که ما رفتیم هاده چه به درویشان
هوش مصنوعی: گفتیم دعا کردیم و از محلهی شما رفتیم. خوشحال باشید که ما رفتیم، برای راهی که برای درویشان بود.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۱۸۶۵ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1398/02/17 23:05
شقایق عسگری
فکر میکنم هاده به معنی بده بکار رفته.