مولاناغزل شمارهٔ ۱۷۴۴
بیار مطرب بر ما کریم باش کریم
به کوی خسته دلانی رحیم باش رحیم
دلم چو آتش چون در دمی شود زنده
چو دل مباش مسافر مقیم باش مقیم
بیامد آتش و بر راه عاشقان بنشست
که ای مسافر این ره یتیم باش یتیم
ندا رسید به آتش که بر همه عشاق
چو شعله‌های خلیلی نعیم باش نعیم
گلیم از آب چو خواهی که تا برون آری
به زیر پای عزیزان گلیم باش گلیم
چو بایدت که تو را بحر دایه وار بود
مثال دانه در رو یتیم باش یتیم
درست و راست شد ای دل که در هوا دل را
درست راست نیاید دو نیم باش دو نیم
الف مباش ز ابجد که سرکشی دارد
مباش بی دو سر تو چو جیم باش چو جیم
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بیار مطرب بر ما کریم باش کریم
به کوی خسته دلانی رحیم باش رحیم
هوش مصنوعی: نوازنده را به نزد ما بیاور، چون تو بخشنده‌ای و در کوی افرادی که دل‌گیر و غمگین هستند، باید مهربان و دلسوز باشی.
دلم چو آتش چون در دمی شود زنده
چو دل مباش مسافر مقیم باش مقیم
هوش مصنوعی: دل من مانند آتش است و در یک لحظه زنده می‌شود. پس مانند یک مسافر نباش، بلکه ثابت و ماندگار بمان.
بیامد آتش و بر راه عاشقان بنشست
که ای مسافر این ره یتیم باش یتیم
هوش مصنوعی: آتش به سر راه عاشقان نشسته و می‌گوید: ای مسافر، در این مسیر همچون یتیمی باش که در تنهایی خودت را گم کرده‌ای.
ندا رسید به آتش که بر همه عشاق
چو شعله‌های خلیلی نعیم باش نعیم
هوش مصنوعی: آوایی به آتش رسید که به تمامی عاشقان می‌گوید، مثل شعله‌های دل‌انگیز خلیل، خوش باش و شاد زندگی کن.
گلیم از آب چو خواهی که تا برون آری
به زیر پای عزیزان گلیم باش گلیم
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی گلیم را از آب خارج کنی، باید زیر پای عزیزان هشیار و بادقت باشی و مثل گلیم با زیرکی عمل کنی.
چو بایدت که تو را بحر دایه وار بود
مثال دانه در رو یتیم باش یتیم
هوش مصنوعی: چنانچه نیاز داری که کسی برای تو مانند دریا باشد و به تو بپردازد، باید مانند دانه‌ای در دل یتیم بمانی.
درست و راست شد ای دل که در هوا دل را
درست راست نیاید دو نیم باش دو نیم
هوش مصنوعی: ای دل، به درستی و راستی فکر کن که در این حالت، دل نمی‌تواند به دو بخش تقسیم شود. باید یکپارچه و سالم باشی.
الف مباش ز ابجد که سرکشی دارد
مباش بی دو سر تو چو جیم باش چو جیم
هوش مصنوعی: به خودت توجه کن و از بی‌توجهی پرهیز کن، چون این کار به تفکر و تدبیر نیاز دارد. بی‌سبب و بی‌هدف نباش و مانند حرف "ج" که در زبان هست، با دقت و آگاهی حرکت کن.