گنجور

غزل شمارهٔ ۱۳۵۱

شد پی این لولیان در حرم ذوالجلال
چشمه و سبزه مقام شوخی و دزدی حلال
رهزنی آن کس کند کو نشناسد رهی
خانه دغل او بود کو نشناسد جمال
اهل جهان عنکبوت صید همه خرمگس
هیچ از ایشان مگو تام نگیرد ملال
دزد نهان خانه را شاهد و غماز کیست
چهره چون زعفران اشک چو آب زلال
اشک چرا می‌دود تا بکشد آتشی
زرد چرا می‌شود تا بکند وصف حال
اشک و رخ عاشقان می‌کشدت که بیا
پیشگه عشق رو خیز ز صف نعال
زردی رخ آینه‌ست سرخی معشوق را
اشک رقم می‌کشد بر صحف خط و خال
این همه خوبی و کش بر رخ خاک حبش
تافته از ماه غیب پرتو نور کمال
صبر کن این یک دو روز با همه فر و فروز
بازرود سوی اصل بازکند اتصال

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شد پی این لولیان در حرم ذوالجلال
چشمه و سبزه مقام شوخی و دزدی حلال
هوش مصنوعی: در پی اهل صفا و عشق، در حرم خداوندگار، چشمه و سبزه‌ای به وجود آمده که نشان‌دهنده‌ی خوشی و سرزندگی است و در آنجا بازی و شوخی مجاز و بدون هیچ گونه قید و شرطی رخ می‌دهد.
رهزنی آن کس کند کو نشناسد رهی
خانه دغل او بود کو نشناسد جمال
هوش مصنوعی: کسی که راهی را نمی‌شناسد و به چهره‌ی ناپاکی پی نمی‌برد، در واقع خود را به خطر می‌اندازد و دچار آسیب می‌شود.
اهل جهان عنکبوت صید همه خرمگس
هیچ از ایشان مگو تام نگیرد ملال
هوش مصنوعی: اهل دنیا مانند عنکبوت هستند که همه‌جا را می‌پوشانند و در میان آن‌ها فقط خرمگس‌ها را به دام می‌اندازند. بنابراین، در مورد آن‌ها چیزی نگو که حرف‌هایت باعث ایجاد ناراحتی یا دل‌سردی نمی‌شود.
دزد نهان خانه را شاهد و غماز کیست
چهره چون زعفران اشک چو آب زلال
هوش مصنوعی: دزد پنهان در خانه را چه کسی می‌تواند ببیند و از او خبر دهد، در حالی که چهره‌اش مانند زعفران است و اشک‌هایش همچون آب زلال می‌ریزد؟
اشک چرا می‌دود تا بکشد آتشی
زرد چرا می‌شود تا بکند وصف حال
هوش مصنوعی: چرا اشک‌ها به سرعت جاری می‌شوند و دل را می‌سوزانند؟ چرا احساسات ما به شکل زردی بروز می‌کنند و حال ما را توصیف می‌کنند؟
اشک و رخ عاشقان می‌کشدت که بیا
پیشگه عشق رو خیز ز صف نعال
هوش مصنوعی: عشق و محبت، دل عاشقان را به درد می‌آورد و آن‌ها را به سوی تو می‌کشاند. بیا و در این عرصه‌ی عشق حاضر شو و از میان صفوف دیگران بیرون بیا.
زردی رخ آینه‌ست سرخی معشوق را
اشک رقم می‌کشد بر صحف خط و خال
هوش مصنوعی: رنگ زرد چهره آینه ناشی از سرخی معشوق است و اشک، همچون قلمی، بر صفحات خط و خال نقش می‌زند.
این همه خوبی و کش بر رخ خاک حبش
تافته از ماه غیب پرتو نور کمال
هوش مصنوعی: این همه زیبایی و درخششی که بر روی خاک حبش مشاهده می‌شود، ناشی از تابش نور کمال از عالم غیب است.
صبر کن این یک دو روز با همه فر و فروز
بازرود سوی اصل بازکند اتصال
هوش مصنوعی: منتظر باش، این یکی دو روز با تمام زیبایی و درخشانی‌اش، به تدریج به منبع واقعی خود باز خواهد گشت و ارتباطش را دوباره برقرار خواهد کرد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۱۳۵۱ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1398/08/07 12:11
توکل

به نظ ر می آید "مقام" در بیت اول اشتباه است و "حرام" درست باشد

1399/07/02 00:10
میلاد

فکر کنم خلق جهان عنکبوت، صید همه خر مگس در این نسخه اهل جهان آمده

1401/05/05 02:08
Mahmood Shams

اهل جهان عنکبوت صید همه خرمگس

هیچ از ایشان مگو تام نگیرد ملال

شاعری که نمی دانم متاسفانه کیست 

اهل عالم همه بازیچه دست هوسند 

گر تو بازیچه این دست نگردی مردی