گنجور
جلال الدین محمد مولویمولانا

غزل شمارهٔ ۱۳۴۶

رفت عمرم در سر سودای دل
وز غم دل نیستم پروای دل
دل به قصد جان من برخاسته
من نشسته تا چه باشد رای دل
دل ز حلقه دین گریزد زانک هست
حلقه زلفین خوبان جای دل
گرد او گردم که دل را گرد کرد
کو رسد فریادم از غوغای دل
خواب شب بر چشم خود کردم حرام
تا ببینم صبحدم سیمای دل
قد من همچون کمان شد از رکوع
تا ببینم قامت و بالای دل
آن جهان یک تابش از خورشید دل
وین جهان یک قطره از دریای دل
لب ببند ایرا به گردون می‌رسد
بی‌زبان هیهای دل هیهای دل
غزل شمارهٔ ۱۳۴۵: تو مرا می بده و مست بخوابان و بهلغزل شمارهٔ ۱۳۴۷: سوی آن سلطان خوبان الرحیل

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

رفت عمرم در سر سودای دل
وز غم دل نیستم پروای دل
هوش مصنوعی: عمرم را صرف آرزوهای دل کرده‌ام و از نگرانی‌های دل دیگر اهمیتی نمی‌دهم.
دل به قصد جان من برخاسته
من نشسته تا چه باشد رای دل
هوش مصنوعی: دل من که به عشق و آرزو مشغول است، برای به دست آوردن دل‌خواه من آماده و حاضراست، در حالی که من در گوشه‌ای نشسته‌ام و منتظر نتیجه این تلاش دل هستم.
دل ز حلقه دین گریزد زانک هست
حلقه زلفین خوبان جای دل
هوش مصنوعی: دل از حلقه‌ی دین فاصله می‌گیرد چرا که حلقه‌ی زلف خوبان، جای واقعی دل است.
گرد او گردم که دل را گرد کرد
کو رسد فریادم از غوغای دل
هوش مصنوعی: ای کاش گرد کسی بچرخم که دل را آرامش می‌بخشد؛ چه‌کسی می‌تواند فریاد من را از هیاهوی دل بشنود؟
خواب شب بر چشم خود کردم حرام
تا ببینم صبحدم سیمای دل
هوش مصنوعی: من خواب شب را بر خود ممنوع کردم تا در صبح، چهره محبوبم را ببینم.
قد من همچون کمان شد از رکوع
تا ببینم قامت و بالای دل
هوش مصنوعی: قومتی که از سجده به کمان می‌رسد، مثل کمانی است که به زیبایی و لطافت، قامت و احساسات دل را به نمایش می‌گذارد.
آن جهان یک تابش از خورشید دل
وین جهان یک قطره از دریای دل
هوش مصنوعی: آن جهان، نوری از قلبی پرشور و این دنیا، تنها یک قطره از اقیانوس آن دل بزرگ است.
لب ببند ایرا به گردون می‌رسد
بی‌زبان هیهای دل هیهای دل
 سکوت کن، تا آسمان به خواسته‌ات برساند، بی‌آنکه نیازی به گفتن باشد، دل ناله می‌کند و دردهایش را می‌فشارد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۱۳۴۶ به خوانش عندلیب
غزل شمارهٔ ۱۳۴۶ به خوانش حسین رستگار
غزل شمارهٔ ۱۳۴۶ به خوانش نازنین بازیان

آهنگ ها

این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟

"ساز و آواز (مثنوی ابوعطا)"
با صدای محمدرضا شجریان (آلبوم مرغ خوش خوان)
"هیهای دل"
با صدای حمیدرضا نوربخش (آلبوم پنهان چو دل)
"سودای دل"
با صدای سالار عقیلی (آلبوم پیدای پنهان)

حاشیه ها

1392/02/28 13:04
آگاه!

ابیاتی از این شعر زیبا رو استاد شجریان در تصنیفی به نام «مرغ خوشخوان» ارائه کردن.
آلبوم مرغ خوشخوان

1393/01/23 17:03
مرتضی

پیرو گفته دوست عزیزم لازم است که بگویم استاد شجریان این ابیات را در آلبوم مرغ خوشخوان نه در تصنیف مرغ خوشخوان بلکه در ساز و آوازی به نام مثنوی ابوعطا خوانده اند.
بسیار زیباست... حتما این آلبوم را تهیه کنید.

1396/10/25 06:12
نادر..

گرد او گردم که دل را گرد کرد..

1397/08/06 04:11
همایون

واژه دل از آن واژه‌ها و معنی‌‌هایی‌ است که دائماً توسط جلال دین نو می‌‌شود و گسترش می‌‌یابد گویی گسترش همه معنی‌‌ها به این معنی‌ وابسته است همان گونه که آن جهان و این جهان را دل به هم پیوند می‌‌زند زیرا خود خالق و سازنده آن هاست، دل به هیچ آیین و دینی بستگی ندارد بلکه آیین‌ها و دین‌ها را از دل خوبی‌‌ها و زیبائی‌ها بیرون می‌‌آورد و دائماً در کار پیدایش و آفرینش است

1401/11/29 12:01
یوسف شیردلپور

درست  میفرمایند اقا مرتضی عزیز درواقع در هر دو اثر این اجرا هستش

ودرود بردوست گرامی مان (آگاه) 

اجرایی قوی ودلنشین مانند همیشه ازاستاد شجریان همین الانم گوش میکنم ودر اینستاگرام هم پست وگذاشتم