گنجور

غزل شمارهٔ ۱۰۰۳

شاخ گلی باغ ز تو سبز و شاد
هست حریف تو در این رقص باد
باد چو جبریل و تو چون مریمی
عیسی گُل‌روی از این هر دو زاد
رقص شما هر دو کلید بقا‌ست
رحمت بسیار بر این رقص باد
تخت‌گه نسل شما شد دماغ
تخت بود جایگه کیقباد
میوهٔ هر شاخ به معده رود
زانک برسته‌ست ز کون و فساد
نعمت ما چو ز مُکّون بود
خلط نگردد به خور و ارتقاد
روزی هر قوم ز باغ دگر
خوان بزرگ‌ست تو را ای جواد
قسمت بخت‌ست برو بخت جو
بخت به از رخت بود المراد
بس که نسیمی به دل اندر دمید
ز‌آن مدد نور که آرد ولاد

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شاخ گلی باغ ز تو سبز و شاد
هست حریف تو در این رقص باد
هوش مصنوعی: درخت گل در باغ به خاطر تو سرسبز و شاداب است و دوست تو در این رقص نسیم حاضر است.
باد چو جبریل و تو چون مریمی
عیسی گُل‌روی از این هر دو زاد
هوش مصنوعی: باد به مانند فرشته‌ای بزرگ و تو همچون مریم و عیسی، زیبایی‌ات را از این دو نشأت گرفته است.
رقص شما هر دو کلید بقا‌ست
رحمت بسیار بر این رقص باد
هوش مصنوعی: رقص شما هر دو را به زندگی و پایداری وادار می‌کند، در کنار این، رحمت و نعمت فراوانی بر این رقص جاری است.
تخت‌گه نسل شما شد دماغ
تخت بود جایگه کیقباد
هوش مصنوعی: شما به مقام و جایگاهی رسیده‌اید که نسل‌تان در آن قرار دارد. این مکان به مانند تخت کیقباد، پادشاه قدیمی، باشکوه و با اعتبار است.
میوهٔ هر شاخ به معده رود
زانک برسته‌ست ز کون و فساد
هوش مصنوعی: هر میوه‌ای که از شاخه‌ای می‌رسد، به شکم می‌رود؛ زیرا از آغاز تولد و از ناپاکی‌ها به وجود آمده است.
نعمت ما چو ز مُکّون بود
خلط نگردد به خور و ارتقاد
چون نعمت ما از آفرینش‌گر است، به خور و خواب آلوده نمی‌گردد
روزی هر قوم ز باغ دگر
خوان بزرگ‌ست تو را ای جواد
هوش مصنوعی: هر قومی در زمانی از باغی دیگر بهره‌مند می‌شود، اما تو ای جواد، همیشه در جایگاه بالایی هستی.
قسمت بخت‌ست برو بخت جو
بخت به از رخت بود المراد
هوش مصنوعی: سرنوشت و بخت انسان، از خود او بیشتر اهمیت دارد. پس بهتر است به دنبال بخت و اقبال خود باشی، چرا که به داشتن ظاهر و زیبایی و ظواهر نمی‌تواند بر بخت بهتر غلبه کند.
بس که نسیمی به دل اندر دمید
ز‌آن مدد نور که آرد ولاد
هوش مصنوعی: نسیمی که به دل دمیده، از نوری است که ولادت را به همراه دارد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۱۰۰۳ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1396/07/11 13:10
محسن صمدی

ارتقاد یعنی چه؟

1396/07/11 13:10

ارتقاد یعنی چه؟

1398/10/29 11:12
ناصر از آنکارا

ارتقاد بر وزن ارتباط
ارتباط از ربط یعنی وصل و مثل رابط یعنی وصل کننده
پس :
ارتقاد از رقد یعنی خواب و مثل راقد یعنی خوابنده

1403/02/21 14:04
رضا از کرمان

سلام دوستان 

  امکان داره معنی این بیت را توضیح دهید.

 شاد باشید

1403/02/22 02:04
الف رسته

چون نعمت ما از آفرینش‌گر است، به خور و خواب آلوده نمی‌گردد