مولانابخش ۷۳ - واگشتن مرید از وثاق شیخ و پرسیدن از مردم و نشان دادن ایشان کی شیخ به فلان بیشه رفته است
بعد از آن پرسان شد او از هر کسی
شیخ را می‌جست از هر سو بسی
پس کسی گفتش که آن قطب دیار
رفت تا هیزم کشد از کوهسار
آن مرید ذوالفقاراندیش تفت
در هوای شیخ سوی بیشه رفت
دیو می‌آورد پیش هوش مرد
وسوسه تا خفیه گردد مه ز گرد
کین چنین زن را چرا این شیخ دین
دارد اندر خانه یار و همنشین
ضد را با ضد ایناس از کجا
با امام‌الناس نسناس از کجا
باز او لاحول می‌کرد آتشین
که اعتراض من برو کفرست و کین
من کی باشم با تصرفهای حق
که بر آرد نفس من اشکال و دق
باز نفسش حمله می‌آورد زود
زین تعرف در دلش چون کاه دود
که چه نسبت دیو را با جبرئیل
که بود با او به صحبت هم مقیل
چون تواند ساخت با آزر خلیل
چون تواند ساخت با ره‌زن دلیل
بخش ۷۲ - جواب گفتن مرید و زجر کردن مرید آن طعانه را از کفر و بیهوده گفتن: بانگ زد بر وی جوان و گفت بسبخش ۷۴ - یافتن مرید مراد را و ملاقات او با شیخ نزدیک آن بیشه: اندرین بود او که شیخ نامدار
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بعد از آن پرسان شد او از هر کسی
شیخ را می‌جست از هر سو بسی
هوش مصنوعی: پس از آن، او از هر کسی درباره شیخ سوال می‌کرد و از هر طرف دنبال او می‌گشت.
پس کسی گفتش که آن قطب دیار
رفت تا هیزم کشد از کوهسار
هوش مصنوعی: پس کسی به او گفت که آن ریش‌سفید از دیار خود رفت تا هیزم جمع کند از کوه.
آن مرید ذوالفقاراندیش تفت
در هوای شیخ سوی بیشه رفت
هوش مصنوعی: مریدی که تحت تأثیر افکار و اندیشه‌های ذوالفقار قرار داشت، به سوی جنگل و درختان رفت و به دنبال شیخی می‌گشت.
دیو می‌آورد پیش هوش مرد
وسوسه تا خفیه گردد مه ز گرد
هوش مصنوعی: شیطانی پیش مرد باهوش می‌آورد وسوسه‌ای تا موجب شود از درخشش و همت او کاسته شود و هوش و قدرت او کم‌رنگ شود.
کین چنین زن را چرا این شیخ دین
دارد اندر خانه یار و همنشین
هوش مصنوعی: چرا این مرد دین‌دار در کنار همسرش به این شکل رفتار می‌کند؟
ضد را با ضد ایناس از کجا
با امام‌الناس نسناس از کجا
هوش مصنوعی: ضدها را با ضدهای دیگر می‌توان شناخت، اما منبع و منشا آنها از کجا معلوم است؟ و همچنین، او که در مقام رهبری مردم قرار دارد، از کجا آمده است؟
باز او لاحول می‌کرد آتشین
که اعتراض من برو کفرست و کین
هوش مصنوعی: او دوباره دلیلی را برای کارهایش می‌آورد که متوجه شدم بابت این رفتارهایش حتماً به خاطر کفر و دشمنی‌اش است.
من کی باشم با تصرفهای حق
که بر آرد نفس من اشکال و دق
هوش مصنوعی: کسی که در قدرت و کفایت خداوند تصرف دارد، چه حقی بر من دارد که نفس من دچار اندوه و مشکل شود.
باز نفسش حمله می‌آورد زود
زین تعرف در دلش چون کاه دود
هوش مصنوعی: نفس او دوباره به سرعت به او حمله می‌کند، مثل این که دلش به خاطر این تعریف و تمجید مثل کاهی در آتش دود می‌کند.
که چه نسبت دیو را با جبرئیل
که بود با او به صحبت هم مقیل
هوش مصنوعی: این بیت بیان می‌کند که رابطه دیو (نماد شر و زشتی) با جبرئیل (نماد خیر و پاکی) به چه اندازه متفاوت است، مانند این که آنها هرگز نمی‌توانند با هم در یک جمع صحبت کنند. این نکته به تضاد و ناهماهنگی بین خوبی و بدی اشاره دارد.
چون تواند ساخت با آزر خلیل
چون تواند ساخت با ره‌زن دلیل
هوش مصنوعی: چگونه می‌توان با کسی که مانند آزر (پدر ابراهیم) است، ارتباط برقرار کرد و او را به راه راست هدایت کرد؟ یا چگونه می‌توان با کسی که در مسیر نادرست حرکت می‌کند، دلیلی قانع‌کننده برای تغییر جهتش ارائه داد؟
حاشیه ها
1404/07/01 00:10
کوروش
آن مرید ذوالفقاراندیش تفت
در هوای شیخ سوی بیشه رفت
ذوالفقاراندیش یعنی چه ؟