گنجور

بخش ۵۰ - سؤال کردن آن صوفی قاضی را

گفت صوفی چون ز یک کانست زر
این چرا نفعست و آن دیگر ضرر
چونک جمله از یکی دست آمدست
این چرا هوشیار و آن مست آمدست
چون ز یک دریاست این جوها روان
این چرا نوش است و آن زهر دهان
چون همه انوار از شمس بقاست
صبح صادق صبح کاذب از چه خاست
چون ز یک سرمه‌ست ناظر را کحل
از چه آمد راست‌بینی و حول
چونک دار الضرب را سلطان خداست
نقد را چون ضرب خوب و نارواست
چون خدا فرمود ره را راه من
این خفیر از چیست و آن یک راه‌زن
از یک اشکم چون رسد حر و سفیه
چون یقین شد الولد سر ابیه
وحدتی که دید با چندین هزار
صد هزاران جنبش از عین قرار

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گفت صوفی چون ز یک کانست زر
این چرا نفعست و آن دیگر ضرر
هوش مصنوعی: صوفی گفت: وقتی که همه چیز از یک منبع اصلی (مثل طلا) به دست می‌آید، چرا باید یکی را سودمند و دیگری را زیان‌آور بدانیم؟
چونک جمله از یکی دست آمدست
این چرا هوشیار و آن مست آمدست
هوش مصنوعی: وقتی همه چیز از یک منبع به وجود آمده است، پس چرا یکی آگاه و هوشیار است و دیگری در خواب و مست؟
چون ز یک دریاست این جوها روان
این چرا نوش است و آن زهر دهان
هوش مصنوعی: چون این جویه‌ها از یک دریا آب می‌گیرند، این یکی شیرین و خوش‌نوش است و آن یکی تلخ و زهرآلود.
چون همه انوار از شمس بقاست
صبح صادق صبح کاذب از چه خاست
هوش مصنوعی: همه نورها از خورشید جاودان است، بنابراین صبح راستین و واقعی از کجا ظهور کرده است؟
چون ز یک سرمه‌ست ناظر را کحل
از چه آمد راست‌بینی و حول
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که وقتی که بینش و دیدگاهی عمیق و نافذ داریم، ممکن است برخی از زیبایی‌ها و حقایق را با استفاده از ابزارهای ظاهری بسنجیم. در واقع، داشتن یک دیدگاه صحیح و درست می‌تواند به ما کمک کند تا به درک بهتری از واقعیت‌ها برسیم و تحت تأثیر ظواهر قرار نگیریم.
چونک دار الضرب را سلطان خداست
نقد را چون ضرب خوب و نارواست
هوش مصنوعی: چون محل ضرب سکه تحت سلطه خداست، بنابراین ارزش واقعی سکه‌ها نیز به همان اندازه خوب یا بد است.
چون خدا فرمود ره را راه من
این خفیر از چیست و آن یک راه‌زن
هوش مصنوعی: وقتی خداوند اشاره کرد که مسیر حقیقت کدام است، ما باید ببینیم که این شخص درستکار چه نسبتی با آن دیگر فردی که به راهزنی می‌پردازد، دارد.
از یک اشکم چون رسد حر و سفیه
چون یقین شد الولد سر ابیه
هوش مصنوعی: از یک اشک من، بر حر و نادان، زمانی که حقیقت به فرزند پدرش نمایان شود.
وحدتی که دید با چندین هزار
صد هزاران جنبش از عین قرار
هوش مصنوعی: وحدتی که مشاهده شد، با وجود هزاران حرکت و تغییرات، از نوعی ثبات و آرامش برخوردار است.

حاشیه ها

1404/07/25 01:09
کوروش

وحدتی که دید با چندین هزار

صد هزاران جنبش از عین قرار

 

یعنی چه