اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
باز گردید ای رسولان خجل
زر شما را دل به من آرید دل
هوش مصنوعی: به من بازگردید، ای پیام‌آوران شرمنده. از شما می‌خواهم که دل‌های خود را به من بسپارید.
این زر من بر سر آن زر نهید
کوری تن فرج استر را دهید
هوش مصنوعی: این بیت به دو موضوع اشاره دارد: یکی ثروت و دارایی که در جایی قرار داده می‌شود و دیگری نوعی آگاهی و دانایی که می‌تواند به انسان کمک کند. همچنین بر این نکته تأکید دارد که اگر انسان نتواند از امکانات و نعمت‌های خود به درستی بهره‌برداری کند، به نوعی در تاریکی و ناآگاهی به سر خواهد برد. به عبارت دیگر، صرف داشتن ثروت یا موقعیت کافی نیست و ضروری است که از آن به درستی استفاده شود تا نتیجه مثبت و مفیدی به دنبال داشته باشد.
فرج استر لایق حلقهٔ زرست
زر عاشق روی زرد اصفرست
هوش مصنوعی: این بیت به موضوع عشق و زیبایی می‌پردازد. در آن به این اشاره شده که زیبایی عشق می‌تواند ارزشمند و درخشان باشد، حتی اگر در ظاهر به نظر نرسد. معانی عمیق‌تری از عشق و جذابیت در پس این کلمات نهفته است که نشان‌دهنده عشق واقعی و ارزشی است که می‌تواند فراتر از زیبایی ظاهری باشد.
که نظرگاه خداوندست آن
کز نظرانداز خورشیدست کان
هوش مصنوعی: این عبارت به مفهوم دیدگاه و نگرش خداوند اشاره دارد، که به مانند نوری از خورشید بر ما می‌تابد. به عبارت دیگر، خداوند چیزی را از نظر دور نمی‌دارد و همه چیز را با روشنایی و بصیرت خود می‌بیند.
کو نظرگاه شعاع آفتاب
کو نظرگاه خداوند لباب
هوش مصنوعی: کجا است نگاه شعاع خورشید؟ کجا است نگاهی که از جانب خداوند می‌آید؟
از گرفت من ز جان اسپر کنید
گرچه اکنون هم گرفتار منید
هوش مصنوعی: اگرچه اکنون در چنگال من هستید، از این که از جان خود به من کمک کنید، دریغ نکنید.
مرغ فتنه دانه بر بامست او
پر گشاده بستهٔ دامست او
هوش مصنوعی: مرغ فتنه بر بالای بام نشسته و دانه‌هایی را برمی‌چیند، اما در عین حال در دام‌هایی که برایش تدارک دیده شده گرفتار است.
چون به دانه داد او دل را به جان
ناگرفته مر ورا بگرفته دان
هوش مصنوعی: وقتی دل را به دانه بسپارد و جانش را در معرض خطر قرار دهد، دانه او را به خود می‌گیرد.
آن نظرها که به دانه می‌کند
آن گره دان کو به پا برمی‌زند
هوش مصنوعی: نگاه‌هایی که به دانه توجه می‌کنند، همان گره‌ای است که به پا بلند می‌شود.
دانه گوید گر تو می‌دزدی نظر
من همی دزدم ز تو صبر و مقر
هوش مصنوعی: دانه می‌گوید: اگر تو به من نگاه نمی‌کنی، من هم صبر و آرامش‌ات را از تو می‌ستانم.
چون کشیدت آن نظر اندر پیم
پس بدانی کز تو من غافل نیم
هوش مصنوعی: وقتی که نگاهی از تو به من می‌افتد، متوجه می‌شوی که من هرگز از تو غافل نیستم.
حاشیه ها
1392/10/30 15:12
امین کیخا
خداوند لباب منظورش اولی الباب است
این زر من بر سر آن زر نهید
کوری تن فرج استر را دهید
یعنی چه ؟
1403/04/16 09:07
رضا از کرمان
سلام اقا کوروش
اگر خاطرت باشد در بخش ۲۲ سفیران بلقیس به عنوان هدیه طلای فراوان برای سلیمان آوردند ولی از دیدن ثروت سلیمان از هدیه خود خجل گردیدند در این بیت سلیمان به آنها میگه تمامی طلا های من را هم به طلای خود بیفزایید وباز پس ببرید در توضیح مصرع دوم آقای کریم زمانی چنین نوشته اند که در گذشته محتشمان بر فرج استر یا قاطر خود قفلی میزدند که حیوان باردار نگردد و بسته به موقعیت اجتماعی فرد جنس قفل متفاوت بوده مثلا آهنی یا از طلا به گفته ایشان در این مصرع وبیت بعدی اشاره به این مطلب داره ،سلیمان میگه به کوری چشم دنیا پرستان این طلا را به فرج استر خود ببندید زیرا طلا لیاقت شرمگاه قاطر را دارد و زردی روی عاشق برای من کفایت است وطلای عاشقان روی زرد ایشان است که دلیل بر محنت فراق وریاضت ایشان از معشوق است .
البته در این تعبیر مغالطه‌ای شده است زیرا قاطر واستر از آمیزش اسب والاغ تولید میشوند و از نظر فیزیولوژی مخنث بوده و در آنان تمایل جنسی ویا در نوع ماده فحلی( قاعدگی ) نیست که نیاز به قفل باشد ،البته ناگفته نماند که در مثل مناقشه نیست .
از گرفت من ز جان اسپر کنید
گرچه اکنون هم گرفتار منید
مصرع اول یعنی چه ؟
مولانا