گنجور

بخش ۹۴ - یک درخت شدن آن هفت درخت

گفت راندم پیشتر من نیکبخت
باز شد آن هفت جمله یک درخت
هفت می‌شد فرد می‌شد هر دمی
من چه سان می‌گشتم از حیرت همی
بعد از آن دیدم درختان در نماز
صف کشیده چون جماعت کرده ساز
یک درخت از پیش مانند امام
دیگران اندر پس او در قیام
آن قیام و آن رکوع و آن سجود
از درختان بس شگفتم می‌نمود
یاد کردم قول حق را آن زمان
گفت النجم و شجر را یسجدان
این درختان را نه زانو نه میان
این چه ترتیب نمازست آنچنان
آمد الهام خدا کای بافروز
می عجب داری ز کار ما هنوز

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گفت راندم پیشتر من نیکبخت
باز شد آن هفت جمله یک درخت
هوش مصنوعی: او گفت که من با سرعت به جلو رفتم و خوشبختی‌ام بیشتر شد و آن هفت جمله به مانند یک درخت برایم نمایان شد.
هفت می‌شد فرد می‌شد هر دمی
من چه سان می‌گشتم از حیرت همی
هوش مصنوعی: هر لحظه در حال تغییر و دگرگونی بودم. از حیرت و شگفتی چطور باید از این حالت خارج می‌شدم.
بعد از آن دیدم درختان در نماز
صف کشیده چون جماعت کرده ساز
هوش مصنوعی: پس از آن، متوجه شدم که درختان همچون جماعت در حال نماز ایستاده‌اند و صف کشیده‌اند.
یک درخت از پیش مانند امام
دیگران اندر پس او در قیام
هوش مصنوعی: یک درخت که از قبل مانند امام دیگران است، به پشتوانه آنها در حرکت و قیام به پا می‌خیزد.
آن قیام و آن رکوع و آن سجود
از درختان بس شگفتم می‌نمود
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی بر رابطه‌ بین عبادت و طبیعت اشاره دارد. به نظرم می‌رسد که حالت‌های مخصوص عبادت مثل قیام، رکوع و سجود برای شاعر شبیه به حرکات درختان است. به عبارتی، زیبایی و شگفتگی این حرکات طبیعی به او الهام می‌دهد و او را به تفکر درباره‌ی معنویت و ارتباط بین انسان و طبیعت وا می‌دارد.
یاد کردم قول حق را آن زمان
گفت النجم و شجر را یسجدان
هوش مصنوعی: به خاطر آوردم قول خدا را در زمانی که ستاره و درخت برای او سجده می‌کنند.
این درختان را نه زانو نه میان
این چه ترتیب نمازست آنچنان
هوش مصنوعی: این درختان به حالتی هستند که نه زانو دارند و نه در میانه‌ای قرار گرفته‌اند. این چه نوع ترتیبی برای نماز است که در آن پیدا نیست؟
آمد الهام خدا کای بافروز
می عجب داری ز کار ما هنوز
هوش مصنوعی: الهام خداوند بر من نازل شده است، ای کسی که در پی آوردن نور و روشنایی هستی. چه شگفت‌انگیز است که هنوز از کارهای ما آگاهی نداری!

حاشیه ها

1392/09/05 01:12
امین کیخا

فرد گویا فارسی است و از فارسی به عربی رفته زیرا فردم یعنی یکم و نیز فرد نشسته بود یعنی تنها نشسته بود را صادق هدایت به کار برده است و می دانیم ان بزرگوار پهلوی می دانسته است