از آنجایی که دبیرستان و محلِ یادگیریِ صوفی، زانوی اوست، دو زانوی صوفی، جادویی است که مشکلات او را حل می‌کند.

اهل تصوف بر این باورند که هر معضل و مشکلی که در زندگی پیش می‌آید، نشانه و آیتی از طرف خداست که او را فراموش کرده‌ای و باید به ذکر و مراقبه بپردازی تا او را در دل و جانِ خود به یاد آوری؛ تنها در این صورت است که آن مشکل در زندگی تو حل می‌شود. دو زانو نشستن یکی از اصلی‌ترین شیوه‌های ذکر و مراقبه در تصوف است و از آنجایی که نتیجه‌ی دو زانو نشستن، عبادت و مراقبه‌ی صوفی، حل شدنِ اعجاب انگیزِ مشکلات و دشواری‌های زندگیِ اوست، هیچ جادویی قوی‌تر از این زانو نشینی وجود ندارد.

در واقع این بیت نگرش مولوی به مفهوم دانش را بیان میکند. از قدیم نزاعی بین عالمان وجود داشته است که انسان برای رسیدن به علم آیا باید در بیرون جستجو کند و یا در درون. مدافعان علوم تجربی و نظری باور دارند که علم را با آزمودن پدیده های بیرونی و استدلال بر اساس آنها میتوان کسب کرد ولی بسیاری دیگر از جمله خود مولوی معتقدند که علم در واقع از درون انسان زایش میکند و هرچقدر که انسان به کاوش در درون بیشتر بپردازد تجربیاتی در درون پیدا میکند که به صدهزار علم بیرونی می ارزد. البته این روش صرفا متوجه عرفا نبوده است بلکه دانشمندان اولیه ی عصر روشنگری هم مثل نیوتن، پاستور، دکارت، هابز و... هم ابتدائا به نگاه به درون دریافتند که باید بیرون را تغییر دهند. در واقع آنها هم با کسب علم حضوری به این نتیجه رسیدند که به سمت علم حصولی حرکت کنند ولی بعدا این حرکت از درون به بیرون متوقف شد و امروز تقریبا همه ی ما صرفا منشا علم را در بیرون جستجو میکنیم و به حدی با درون بیگانه شده ایم که برای شما و اکثر مخاطبان سوال میشود که مگر می شود با گذاشتن سر روی زانو به علم رسید؟
پیشنها میکنم برای درک بهتر مساله فیلم ماتریکس را ببینید تا متوجه شوید که بیرون چگونه ما را احاطه کرده که دیگری نگاهی به درون نداریم.