گنجور

بخش ۴۲ - جواب فرعون موسی را و وحی آمدن موسی را علیه‌السلام

گفت نه نه مهلتم باید نهاد
عشوه‌ها کم دِه، تو کم پیمای باد
حق تعالی وحی کردش در زمان
مهلتش ده مُتَسِع مهراس از آن
این چهل روزش بده مهلت بطوع
تا سگالد مکرها او نوع نوع
تا بکوشد او که نی من خفته‌ام
تیز رو گو پیش ره بگرفته‌ام
حیله‌هاشان را همه برهم زنم
و آنچ افزایند من بر کم زنم
آب را آرند من آتش کنم
نوش و خوش گیرند و من ناخوش کنم
مِهر پیوندند و من ویران کنم
آنک اندر وهم نارند آن کنم
تو مترس و مهلتش ده دم‌دراز
گو سپه گرد آر و صد حیلت بساز

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گفت نه نه مهلتم باید نهاد
عشوه‌ها کم دِه، تو کم پیمای باد
هوش مصنوعی: دوست عزیز، گفت که باید مهلتی داشته باشد و از عشق و نازش کم کند. تو هم کمتر از قبل به او نزدیک شو و در رفتار خود احتیاط کن.
حق تعالی وحی کردش در زمان
مهلتش ده مُتَسِع مهراس از آن
هوش مصنوعی: خداوند در زمان فرصت به او وحی کرد تا از سختی‌ها و مشکلات نترسد و به خود اطمینان داشته باشد.
این چهل روزش بده مهلت بطوع
تا سگالد مکرها او نوع نوع
هوش مصنوعی: چهل روز به او فرصت بده تا بتواند به تنک‌تر و با لطافتی جدید بزند.
تا بکوشد او که نی من خفته‌ام
تیز رو گو پیش ره بگرفته‌ام
هوش مصنوعی: او باید تلاش کند که من در خواب هستم، به سرعت به او بگوید که راهی را که شروع کرده‌ام، ادامه دهد.
حیله‌هاشان را همه برهم زنم
و آنچ افزایند من بر کم زنم
هوش مصنوعی: من تمام ترفندهای آن‌ها را نابود می‌کنم و هر چه به دست می‌آورند، من از داشته‌هایم کم می‌کنم.
آب را آرند من آتش کنم
نوش و خوش گیرند و من ناخوش کنم
هوش مصنوعی: آب را به طرف خود می‌کشند، اما من آن را به آتش تبدیل می‌کنم. آن‌ها خوشحال و شاداب‌اند، اما من به آن‌ها آزردگی می‌بخشم.
مِهر پیوندند و من ویران کنم
آنک اندر وهم نارند آن کنم
هوش مصنوعی: عشق و محبت ارتباطی را برقرار می‌کند و من می‌خواهم آن را خراب کنم، چون آن‌هایی که در تصورشان آتش است، قادر به درک این کار نیستند.
تو مترس و مهلتش ده دم‌دراز
گو سپه گرد آر و صد حیلت بساز
هوش مصنوعی: نگران نباش و به او فرصت بده، تا آنکه حمله‌اش را سازماندهی کند و ترفندهای زیادی طراحی کند.

خوانش ها

بخش ۴۲ - جواب فرعون موسی را و وحی آمدن موسی را علیه‌السلام به خوانش فاطمه زندی

حاشیه ها

1398/03/13 21:06
برگ بی برگی

این چهل روزش بده مهلت به طوع
تا سگالد مکرها او نوع نوع
همانطور که دوستان میدانند مراد از فرعون همان نفس و من متوهم ساخته ذهن انسان است که گمان میبرد هم اوست و موسی نماد اصل و ذات خدایی انسان است و پیوسته این دو من یعنی من ذهنی و من اصلی انسان در حال جدال و کشمکش هستند و در اینجا خداوند یا زندگی از موسی میخواهد مدت محدوی (که ممکن است چندین سال بطول انجامد ) به من خودساخته و متوهم فرصت دهد تا با آزمون و خطا زندگی را تجربه کند و انواع تدابیر با عقل معاش را بکار برده و البته انسان در طی این مدت ممکن است به موفقیت هایی در امور مادی خود دست یابد اما اگر به اصل و ذات خود رجعت ننماید قطعاً در امور مختلف زندگی ناکام خواهد بود .
تا بکوشد او که نی من خفته ام
تیز رو گو پیش ره بگرفته ام
و او رهزن آدمی زادگان خواهد شد پیش از آنکه به راهی که دلخواه نفس مان است رویم و در ابیات بعد موارد متعدد از اموری دنیوی را بر می شمارد که ره زن ما میشود حتی امور مربوط به مهر و عشق های زمینی ما ؛
مهر پیوندند و من ویران کنم
آنک اندر وهم نارند آن کنم
و این مورد را بیشتر ما تجربه نموده ایم ، عشق های زمینی که بدون اتصال به اصل زندگی و بر اساس ذهن و مادیات بنا نهادیم و از معشوق طلب خوشبختی و آرامش می نمودیم اما پس از مدتی جز درد و ویرانی نصیب و بهره ای دیگر نبردیم .چیزی که در بدو آن در وهم و پندار ما نمی گنجید .
و همه این راه زنی های زندگی و مهلتی که به ما داده شده صرفا به این منظور است که متوجه اصل و ذات خدایی خود شده از چیزهای این جهانی خوشبختی و آرامش نخواهیم و با هیچ کدام از آنها هم هویت نشویم ، نه با ثروت نه با علم و دانش نه با باور و اعتقاد و حتی نه با عشق خود چرا که همه این ها مربوط به جهان ماده بوده و از جنس ما نیستند و عرفا و انسان های والا با درک بالای خود از این مهلت و فرصت چهل روزه (زمان نمادین) برای رسیدن و وصل به اصل خود کوشش میکنند .
موفق و پایدار باشید