گنجور

بخش ۱۴۵ - بیان آنک ایمان مقلد خوفست و رجا

داعی هر پیشه اومیدست و بوک
گرچه گردنشان ز کوشش شد چو دوک
بامدادان چون سوی دکان رود
بر امید و بوک روزی می‌دود
بوک روزی نبودت چون می‌روی
خوف حرمان هست تو چونی قوی
خوف حرمان ازل در کسب لوت
چون نکردت سست اندر جست و جوت
گویی گرچه خوف حرمان هست پیش
هست اندر کاهلی این خوف بیش
هست در کوشش امیدم بیشتر
دارم اندر کاهلی افزون خطر
پس چرا در کار دین ای بدگمان
دامنت می‌گیرد این خوف زیان
یا ندیدی کاهل این بازار ما
در چه سودند انبیا و اولیا
زین دکان رفتن چه کانشان رو نمود
اندرین بازار چون بستند سود
آتش آن را رام چون خلخال شد
بحر آن را رام شد حمال شد
آهن آن را رام شد چون موم شد
باد آن را بنده و محکوم شد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

داعی هر پیشه اومیدست و بوک
گرچه گردنشان ز کوشش شد چو دوک
هوش مصنوعی: هر کسی در حرفه‌اش امیدی دارد و اگرچه ممکن است تلاششان زیاد باشد، اما نتیجه کار برخی از آنها همچون دوک (آلت دوخت) همچنان به جای پیشرفت، در جا می‌زند.
بامدادان چون سوی دکان رود
بر امید و بوک روزی می‌دود
هوش مصنوعی: صبح که می‌شود، وقتی به سمت مغازه می‌رود، با امید و آرزوی پیدا کردن روزی سرازیر می‌شود.
بوک روزی نبودت چون می‌روی
خوف حرمان هست تو چونی قوی
هوش مصنوعی: وقتی که تو نیستی، روزها نه تنها به سختی می‌گذرد، بلکه ترس از دست دادن نیز در دل وجود دارد. بنابراین، باید قوی باشی تا این احساسات را مدیریت کنی.
خوف حرمان ازل در کسب لوت
چون نکردت سست اندر جست و جوت
هوش مصنوعی: نگرانی از ناکامی در به دست آوردن روزی، تو را در تلاش و کوشش ضعیف نکرده است.
گویی گرچه خوف حرمان هست پیش
هست اندر کاهلی این خوف بیش
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که با وجود این که ترس از افتادن در محرومیت وجود دارد، اما این ترس همچنان در پس‌زمینه‌ای از کسالت و بی‌حوصلگی قرار دارد و به شدت احساس می‌شود.
هست در کوشش امیدم بیشتر
دارم اندر کاهلی افزون خطر
هوش مصنوعی: در تلاش و کوشش امیدم بیشتر است، اما در بی‌خیالی و تنبلی خطر افزایش می‌یابد.
پس چرا در کار دین ای بدگمان
دامنت می‌گیرد این خوف زیان
هوش مصنوعی: چرا در مسائل دینی این‌قدر بدگمان هستی و از اینکه ضرر ببینی می‌ترسی؟
یا ندیدی کاهل این بازار ما
در چه سودند انبیا و اولیا
هوش مصنوعی: آیا ندانستی که افراد بی‌تفاوت در این بازار چه نفعی برای پیامبران و اولیای خدا دارند؟
زین دکان رفتن چه کانشان رو نمود
اندرین بازار چون بستند سود
هوش مصنوعی: وقتی که این دکان بسته شود، دیگر چیزی از آن سود نمی‌برند و کسانی که به آنجا می‌رفتند، دیگر نمی‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
آتش آن را رام چون خلخال شد
بحر آن را رام شد حمال شد
هوش مصنوعی: آتش به مانند زنجیر شد و تحت کنترل درآمد، و دریا نیز مانند آن، مهار و تحت تأثیر قرار گرفت.
آهن آن را رام شد چون موم شد
باد آن را بنده و محکوم شد
هوش مصنوعی: آهن زمانی که نرم و شکل‌پذیر شد، تحت تاثیر قرار می‌گیرد و می‌تواند به راحتی تغییر شکل دهد. باد نیز که می‌تواند قوی و آزاد باشد، زمانی محدود و تحت کنترل می‌شود.