گنجور

بخش ۵ - اندرز کردن صوفی خادم را در تیمار داشت بهیمه و لا حول خادم

صوفیی می‌گشت در دور افق
تا شبی در خانقاهی شد قنق
یک بهیمه داشت در آخُر ببست
او به صدر صفه با یاران نشست
پس مراقب گشت با یاران خویش
دفتری باشد حضور یار پیش
دفتر صوفی سواد حرف نیست
جز دل اسپیدِ همچون برف نیست
زاد دانشمند آثار قلم
زاد صوفی چیست آثار قَدَم
همچو صیادی سوی اشکار شد
گام آهو دید و بر آثار شد
چندگاهش گام آهو در خورست
بعد از آن خود ناف آهو رهبرست
چونک شکر گام کرد و ره برید
لاجرم زان گام در کامی رسید
رفتن یک منزلی بر بوی ناف
بهتر از صد منزلِ گام و طواف
آن دلی کو مطلع مهتاب‌هاست
بهر عارف فتحت ابواب‌هاست
با تو دیوارست و با ایشان درست
با تو سنگ و با عزیزان گوهرست
آنچ تو در آینه بینی عیان
پیر اندر خشت بیند بیش از آن
پیر ایشانند کین عالم نبود
جان ایشان بود در دریای جود
پیش ازین تن عمرها بگذاشتند
پیشتر از کشت بر برداشتند
پیشتر از نقش جان پذرفته‌اند
پیشتر از بحر درها سفته‌اند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صوفیی می‌گشت در دور افق
تا شبی در خانقاهی شد قنق
هوش مصنوعی: یک صوفی به دنبال معنویت و نور در دوردست‌ها می‌گشت و در یک شب به خانقاهی رسید که در آن احساس آرامش و سکون عمیق کرد.
یک بهیمه داشت در آخُر ببست
او به صدر صفه با یاران نشست
هوش مصنوعی: او یک حیوانی داشت که در نهایت آن را به بالای سرسرا بست و با دوستانش نشسته بود.
پس مراقب گشت با یاران خویش
دفتری باشد حضور یار پیش
هوش مصنوعی: پس با دوستانش به دور هم جمع شد و به گونه‌ای رفتار کرد که گویی حضور دوستش را در جمع حس می‌کند.
دفتر صوفی سواد حرف نیست
جز دل اسپیدِ همچون برف نیست
هوش مصنوعی: کتاب صوفی فقط نوشته‌ها و کلمات نیست، بلکه دل او مانند برفی سفید و پاک است که از حقیقت و معنا پر شده است.
زاد دانشمند آثار قلم
زاد صوفی چیست آثار قَدَم
هوش مصنوعی: آثار ناشی از علم و دانش یک فرد فرهیخته چیست؟ و آثار ناشی از عمل و سلوک یک عارف چه ارزش و معنایی دارد؟
همچو صیادی سوی اشکار شد
گام آهو دید و بر آثار شد
هوش مصنوعی: مثل یک صیاد، به سمت آهو رفت و رد پای آن را مشاهده کرد و تحت تأثیر قرار گرفت.
چندگاهش گام آهو در خورست
بعد از آن خود ناف آهو رهبرست
هوش مصنوعی: مدتی پاهای آهو در حال حرکت است، اما بعد از آن، خود آهوست که راه را نشان می‌دهد.
چونک شکر گام کرد و ره برید
لاجرم زان گام در کامی رسید
هوش مصنوعی: زمانی که فردی با شکر و خوشحالی گام برمی‌دارد و به راه خود ادامه می‌دهد، نتیجه‌اش این می‌شود که از همان قدمی که برداشته به کامیابی و موفقیت می‌رسد.
رفتن یک منزلی بر بوی ناف
بهتر از صد منزلِ گام و طواف
هوش مصنوعی: رفتن به یک منزل که بوی خوشی دارد، بهتر از این است که صد منزل را با قدم زدن و دور زدن بگذرانیم.
آن دلی کو مطلع مهتاب‌هاست
بهر عارف فتحت ابواب‌هاست
هوش مصنوعی: دل کسی که نور مهتاب را احساس می‌کند، برای عارفان دروازه‌های جدیدی را به روی خود می‌گشاید.
با تو دیوارست و با ایشان درست
با تو سنگ و با عزیزان گوهرست
هوش مصنوعی: با تو سختی و دشواری وجود دارد، اما با دیگران همه چیز درست و خوب است. با تو مثل سنگی می‌مانم، اما با دوستانم مانند جواهری ارزشمندم.
آنچ تو در آینه بینی عیان
پیر اندر خشت بیند بیش از آن
هوش مصنوعی: آنچه تو در آینه می‌بینی، یک فرد سالخورده در یک دیوار می‌بیند و او بیشتر از آنچه تو می‌فهمی، درک می‌کند.
پیر ایشانند کین عالم نبود
جان ایشان بود در دریای جود
هوش مصنوعی: پیران و بزرگان آن‌ها در حقیقت به خاطر جان و روحشان به این دنیا آمده‌اند، در حالی که وجودشان مانند دریايي از سخاوت و کرم است.
پیش ازین تن عمرها بگذاشتند
پیشتر از کشت بر برداشتند
هوش مصنوعی: قبل از این، انسان‌ها عمرهای طولانی را صرف کردند و پیش از این که چیزی را به دست آورند، باید آن را بکارند و رشد دهند.
پیشتر از نقش جان پذرفته‌اند
پیشتر از بحر درها سفته‌اند
هوش مصنوعی: قبل از اینکه وجود جان تصویر بردارد، قبل از اینکه دریا دروازه‌ها را باز کند.

خوانش ها

بخش ۵ - اندرز کردن صوفی خادم را در تیمار داشت بهیمه و لا حول خادم به خوانش بامشاد لطف آبادی

حاشیه ها

1400/03/03 01:06
کوروش

زاد دانشمند آثار قلم

زاد صوفی چیست آثار قدم

لطفا اینو تفسیر کنید

1402/09/05 11:12
علی مرادی

سلام به یاران عزیز 

کسانی که به دنبال علوم ظاهری هستند از طریق کتاب و آموزش هایی که در این زمینه میبینند به مقصد خود میرسند مثل نجوم ریاضی فیزیک و...

سالکانی که برای رسیدن به علوم باطنی تلاش میکنند از طریق دنبال روی و با توجه به قلب مرادشان قدم برمیدارند.

1402/08/31 02:10
کوروش

ابیات پایانی بسیار عجیب هستند آیا کسی هست که بتواند تفسیر کند ؟