خرس لغت گیرایی است در فارسی خرس است به کردی ورچ یعنی خرس و به لری هورچ یعنی درشت اندام و به انگلیسی هورس یعنی اسب ( که اندامی درشت دارد ) و به فرانسه اورس یا اوغس یعنی خرس گویا همه با هم در پیوند باشند ولی بیگمان نیستم

صاحب رای می شود رایور یا دیده ور اما اندیشه ور یعنی اندیشنده و بینشور یعنی عارف .

از نال تلخنال را داریم که بسی تلخ است

راه بین هنوز در کردی نام پسران می گزارند و ریبین می خوانند .

در این داستان، اژدهائی خرسی را در دهانش می بلعد و مرد ِدلاوری در بزنگاه ِحول و هراس؛ آن خرس را از دهان اژدها می رهاند و سپس اژدها را مَـرد می کشد
مولانا در این حکایت، بشارت می دهد که فائق آمدن بر دشمن ِبیرونی امری ساده است؛ چرا که اژدها را قوت حیله فراهم نیست؛ منتها فوق حیلهٔ عوامل ِخارجی؛ همانا حیله‌ء نـَـفس توست که بصیرت بدان امری ست معرفت-جویانه که تجهیز به آن؛ مستلزم انفصال از مَـنـیـَـت است. هوشیاری نسبت به نفس، آنچنان که حیلت آن بدیدی کز کجا
پدید همی آید؛ سوی بیداری آنگاه روشنی گیرد انظار ِتو. چشم را به روشنایی حضور عادت ده تا عاقبت‌بینی خصلت دیدهء معرفت-بین ِتو شود و تکبر ز جان و جهان ِتو دور گردد

فکر تو نقش است و فکر اوست جان/ نقد تو قلبست و نقد اوست کان
او توی خود را بجو در اوی او/ کو و کو گو فاخته شو سوی او
فکر ما نقش است و تصویرهایی که در ذهن ماست، فکر انسان را تشکیل میدهد ولی فکر حق تعالی (روح، روان، زندگی، حیات، عمر، هستی) یعنی جان آدمهاست. داشته های ما در این دنیا فقط قلب یا دل ماست یعنی آگاهی که آن نورعقل میباشد و بجز آگاهی خود ما مالک هیچ چیزدیگرنیستیم حتی بدن خود، چون هر لحظه ممکن است آنرا از دست بدهیم، ولی آگاهی همیشه همراه ما خواهد بود حتی بعد از مرگ. آگاهی یعنی انسان. و خداوند این آگاهی را به ما بخشید تا از طریق پرتو نور آن به او برسیم. آگاهی در دل ماست جستجو کردن از درون دل خود ما را به او میرساند. جستجوگر بودن سرنوشت انسانهاست.

این چه یاری می‌کنی یبکارگیش_گوید از بهر غم و بیچارگیش
دراین بیت واژه یبکارگیش به گمانم نادرست است و واژه ی درست یک بارگیش است.

آن زمان کافغان مظلومان رسد
درستش اینه که: کان زمان افغان ز مظلومان رسد
با سپاس

هر ندایی که تو را بالا کشید

آن ندا می‌دان که از بالا رسید...

او تویی ، خود را بجو در اویِ او  

 کو و کو گو ، فاخته شو سویِ او

#مولوی 

فاخته ای دردرون دارم

کوکو

فاخته ای دربیرون

کو؟

کو؟