انسان ها دو گونه اند. دسته ای به دنبال داشتن ها و دسته ای به دنبال بودن ها...حضرت مولانا در این شعر می فرماید به دنبال داشتن ها نروید که زوال در پی دارد. به دنبال بودن ها باشید که ابدی ست و از بین نمی رود. تواضع را از کسی نمی توان گرفت، ایثار را، خیرخواهی را محبت را اما لباس و مقام و ...همه روزی فنا می پذیرند...

سلام
داستان گرفتار شدن باز در میان جغدان داستان جداییه که با این داستان یکجا آورده شده

سلام، لطفا این مصرع اصلاح شود:
مالک ملک نیم من طبل‌خوار
به:
مالک ملکم نیم من طبل خوار

لطفا این اشتباه های تایپی را اصلاح کنید:
ور سالت را بسی فایده‌هاست
به:
ور سوالت را ...
چون سگان کوی پر خشم و مهیب
به:
چون سگان کوی پر چشم و مهیب
این خراب آباد در چشم شماست
ورنه ما را ساعد شه ناز جاست
به:
ورنه ما را ساعد شه باز جاست
جغد چه بود خود اگر بازی مرا
دل برنجاند کند با من جفا
به:
دل بیازارد ...
بازم و حیران شود در من هما
جغد کی بود تا بداند سر ما
به:
جغد کبود تا بداند سر ما

شرح چند بیت از اشعار فوق:
گر تو گویی فایده هستی چه بود؟
در سوالت فایده هست ای عنود؟
ظاهراََ از مولانا سؤال می شود: این جهان هستی چه فایده ای دارد؟ اصلا برای چه آفریده شده است؟ مولانا در جواب می گوید: ای ستیزه گر، تو که می گویی جهان هستی چه فایده ای دارد؟ آیا در همین سؤال تو فایده ای وجود دارد؟
عنود= ستیزه گر، هم خانواده معاند
******
گر ندارد این سوالت فایده
چِشنویم آن را عبث، بی عایده!
اگر این سؤال تو فایده ای ندارد. چرا باید به این سؤال بیهوده و بی نتیجه گوش دهیم ؟
******
ور سوالت رابسی فاییده ها است
پس جهان بی فایده آخر چراست؟
اگر سؤالِ تو فایده های بسیار دارد پس چرا جهان هستی باید بی فایده باشد؟ (مولانا به سؤال جواب هوشمندانه ای داده است
او می گوید: وقتی سؤال تو که امری جزئی است ، دارای فایده است . مگر می شود که جهان به این عظمت فاقد فایده باشد؟)
******
ور جهان از یک جهت بی فایده است
از جهت های دگر پُر عایده است
بعد ظاهراً اینطور فرض می کند که سوال کننده ممکن است بگوید:
خوب از جهاتی ممکن است فایده هایی در جهان باشد ولی در کل جهان بی فایده باشد (یعنی سوال من ممکن است فایده داشته باشد و در عین حال جهان بی فایده باشد!) چه اشکال و تعارضی بین این دو هست؟
و مولانا می گوید اگر اینطور است و این ادعا را داری:
******
فایده تو گر مرا فاییده نیست
مر تو را چون فایده است از وی مایست
و در اینجا باز مولانا پاسخی زیرکانه می دهد و می گوید:
حال که ادعا می کنی سوال تو فایده دارد ولی کل هستی فایده ای ندارد! .... پاسخ دادن این سوال تو برای من (مولانا) چه فایده ای دارد؟ اگر فایده ای ندارد! خودت که پاسخ سوال برایت فایده دارد برو دنبالش بگرد!!
از وی مایست=از جستجوی پاسخ سوالت باز نه ایست
در حقیقت وقتی فرد سوال کننده بر ادعای خودش مبنی بر بی فایده بودن هستی تاکید می کند، مولانا به جای اینکه بخواهد با وی مجادله نماید، به نوعی وی را به عقل خودش حواله می دهد ... (مثل این است که می گوید برو خودت فکر کن، من حوصله سر و کله زدن با تو را ندارم، خود دانی!)
******
گاو و خر را فایده چه در شِکَر؟
هست هر جان را یکی قوتی دگر
بعد در ابیات بعدی مثال هایی می آورد مبنی بر اینکه کسانی که غرق در ظاهر دنیای مادی شده اند از درک واقعیات در پرده اند و در اصل مانند حیوانات زندگی می کنند و وقتی انسان زندگانی بدین نحو را پیش گرفت حقایق برتر دیگر برای او معنا و جلوه ای ندارند. همچون حیواناتی از قبیل گاو و خر که در خوردن شِکَر هیچ لذت و فایده ای نمی یابند.
******
لیک گر آن قوت بر وی عارضی است
پس نصیحت کردن او را رایضی است
در این بیت اشاره می کند بر اینکه برخی اوقات انسان دنبال حقیقت است ولی به اشتباه می افتد و راه را گم می کند. مثل اینکه آدمی به اشتباه به خوردن غذای عارضی و موقتی که خوراک واقعی او نیست روی آورد.
(کنایه از این است که اگر کسی با لذّات و شهوات انسانی زندگی کند و آن لذّات را غذای حقیقی خود پندارد . مسلماََ راه کج پوییده و به انحراف گراییده است . حال اگر انسان کامل و فاضلی وی را تحت تربیت قرار دهد، به راه می آید و از غذای نفسانی و قوتِ شهوانی دست می دارد.)
رایض = رام کننده اسب ، گویی که نَفسِ ما همچون حیوان سرکش و چموشی است که باید او را تربیت کرد.
ولی اگر کسی مانند آن سوال کننده به جای جستجوی حقیقت به دنبال عناد ورزی باشد، باید آنچه شرح بلاغ است با وی گفت و بعد از آن او را به وجدان و عقل خودش واگذار کرد تا اگر مانند همان گاو و خر است و غذای او علف است به همان علف مشغول و خوش باشد همان طور که در جایی دیگر مولانا گفته:
گاو باشی، شیر گردی نزد او
گر تو با گاوی خوشی، شیری مجو!
"نزد او" = منظور نزد خداوند یا به عبارتی رسیدن به کمال مطلق است

جالب بود