این داستان را باید با بحث بسایر حکیمانه وشیرین او درباره همزبانی وهمدلی تکمیل کرد واشاره نمود که این داستان از هم زبانی میگوید ولی ان جا یک پله بالاتر میرود واز همدلی سخن به میان می آورد ولذا دوترک را چون بیگانگان میداند

"آن یکی ترکی بُد و گفت ای گُزُم! // من نمی خواهم عِنَب خواهم اُزُم"
گُز به ترکی یعنی چشم و گُزُم اصطلاح است یعنی ای نور چشمم.

شعر این داستان ازین قرار است
چهار کس را داد مردی یک درم
هریکی افتاده از شهری به هم
فارسی و رومی و ترک و عرب
جمله با هم در نزاع و درغضب
فارسی گفتا ازین چو وارهیم
بیاکاین را به انگوری دهیم
آن یکی دیگر عرب بود گفت لا
من عنب خواهم نه انگور دغا
ترکی گفتا که ای کزم
من نمیخواهم عنب خواهم عزم
رومی را گفتا ترک کن این قیل را
خواهم من استافیل را
شعری را که شما آورده اید مضمون را بی مفهوم میسازد یعنی که وزن همان داستان را از بین میبرد چابهای امروزی بسیاری از بیتها را سر در گم ساخته اند

جای امین کیخای گرامی خالی تا بگوید استافیل واژه ای لاتین به معنای خوشه (خوشه انگور) است و هنوز در اصطلاحات پزشکی به عنوان پیشوند به کار میرود.
استافیلوکوک: باکتری گرد خوشه ای

دربیت نوزدهم براساس نسخه رینولد نیکلسون صحیح بیت اینست ازحدیث شیخ جمعیت رسد تفرقه آرد دم اهل حسد

در بیت نوزدهم بر اساس نسخه رینولد نیکلسون صحیح بیت اینست از حدیث شیخ جمعیت رسد تفرقه آرد دم اهل حسد

نکته مهمی که داستان به آن اشاره دارد تسلیم بودن در برابر مشیت الهی و ایملن راسخ به اینست که زندگی با فضای وحدت بهترین ها رادرهر لحظه برای ما رقم میزند پس بحث ومجادله را کنارگذاشته و بگذار شاه یا سلیملن یا خدا راه رانشانت دهد

اصل ابیات به این شکل است

چهار کس را داد مردی یک درم

هریکی افتاده از شهری به هم

فارسی و رومی و ترک و عرب

جمله با هم در نزاع و در غضب

فارسی گفتا کزین چو وارهیم

هم بیا کاین لپ انگوری دهیم

آن عرب گفتا معاذ الله لا

من عنب خواهم نه انگور ای دغا

آن یکی ترکی بد و گفت این بنُم

من نمی خواهم عنب، خواهم اُزم

آن که رومی بد گفت این قیل را

ترک کن خواهیم استافیل را

در تنازع مشت بر هم می زدند 

که ز سر نامها غافل بدند

مشت بر هم می‌زدند از ابلهی

پر بدند از جهل و از دانش تهی

صاحب سری، عزیزی، صد زبان

گر بدی آنجا بدادی صلحشان

پس بگفتی او که من زین یک درم

آرزوی جمله‌تان را می‌دهم

مولانا در این تمثیل زیبا وحدت گوهری ادیان را نشان می دهد..

و او از چهار نفر سخن می گوید و این چهار نفر نمایندگان دین مهم زمان و زمانه ی مولانا می باشد.

زردشتیان

یهودیان

مسیحیان

مسلمانان

قول ان من امة را یاد گیر

تا به الا و خلا فیها نذیر

إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ بِالْحَقِّ بَشِیرًا وَنَذِیرًا ۚ وَإِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِیهَا نَذِیرٌ

ما تو را به حق به رسالت فرستادیم تا مژده دهی و بیم دهی و هیچ ملتی نیست مگر آنکه به میانشان بیم‌دهنده‌ای بوده است.

همه شما هایی که میگین اصل شعر چیه دقیقا همین چهار نفرین.😂