گنجور

شمارهٔ ۳۱ - تاریخ فوت مریم

آه از چرخ جفاپیشه که دست
نکشد یکنفس از جور و ستم
هرکه از گردش ایام گذاشت
پا درین مرحله چون نقش قدم
ساختش ره سیر از دشت وجود
راست چون جاده بصحرای عدم
هرکه را در چمن دهر چو سرو
ساخت سر سبز ز بخت خرم
همچو اوراق خوان آخر کار
ریختش دفتر هستی از هم
چند بر لوح سخن از شیمش
راه پیموده کنم طی چو قلم
رفت از جور فلک در ته خاک
بانوی حجله عصمت مریم
باشد اولی که کنم مختصرش
این سخن کاورد اندوه و الم
قد آن گلبن نو خیز که بود
غیرت سرو گلستان ارم
سرنگون ساختش از صرصر کین
فلک حادثه زا همچو علم
غرض از جور فلک چون گردید
کام نادیده برون از عالم
گفت تاریخ وفاتش مشتاق
رفت ناکام ز دنیا مریم

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آه از چرخ جفاپیشه که دست
نکشد یکنفس از جور و ستم
هوش مصنوعی: آه از سرنوشت بی‌رحم که هیچگاه از ظلم و ستم دست برنمی‌دارد.
هرکه از گردش ایام گذاشت
پا درین مرحله چون نقش قدم
هوش مصنوعی: هر کسی که در مسیر زندگی از ناملایمات و تغییرات زمان عبور کرده و به این مرحله رسیده، مانند رد پایش بر زمین قرار دارد.
ساختش ره سیر از دشت وجود
راست چون جاده بصحرای عدم
هوش مصنوعی: ساختن مسیر سفر از دشت وجود به درستی مانند جاده‌ای است که به بیابان عدم می‌رسد.
هرکه را در چمن دهر چو سرو
ساخت سر سبز ز بخت خرم
هوش مصنوعی: هر کسی که در زندگی مانند سرو سرسبز و خرم باشد، نشانه‌ای از خوشبختی و سعادت اوست.
همچو اوراق خوان آخر کار
ریختش دفتر هستی از هم
هوش مصنوعی: مانند صفحاتی که در پایان کار به هم می‌ریزند، دفتر وجود او نیز از هم گسسته می‌شود.
چند بر لوح سخن از شیمش
راه پیموده کنم طی چو قلم
هوش مصنوعی: چند بار می‌توانم درباره‌ی زیبایی و لطافت کلام او در اینجا صحبت کنم، مثل قلمی که بر روی لوح می‌نویسد و راهی را طی می‌کند.
رفت از جور فلک در ته خاک
بانوی حجله عصمت مریم
هوش مصنوعی: بانوی پاکی مثل مریم، به دنبال ظلم و ستم های زندگی، به زیر خاک رفت.
باشد اولی که کنم مختصرش
این سخن کاورد اندوه و الم
هوش مصنوعی: اجازه بدهید که به طور خلاصه بگویم، این سخن حاوی غم و اندوه است.
قد آن گلبن نو خیز که بود
غیرت سرو گلستان ارم
هوش مصنوعی: قد آن گل تازه‌ای که سر از خاک برآورده، نماد غیرت سرو در باغ ارم است.
سرنگون ساختش از صرصر کین
فلک حادثه زا همچو علم
هوش مصنوعی: آسمان که پر از بلا و سختی است، او را از کوه‌های سختی به پایین آورد و همچون پرچم در حادثه‌ها به اهتزاز درآورد.
غرض از جور فلک چون گردید
کام نادیده برون از عالم
هوش مصنوعی: زمانی که ستم و سختی‌های زندگی به پایان می‌رسند، و آرزوی نادیده‌ای به حقیقت می‌پیوندد، انسان از دنیای مادی رهایی می‌یابد.
گفت تاریخ وفاتش مشتاق
رفت ناکام ز دنیا مریم
هوش مصنوعی: در تاریخ ذکر شده، مرگ مریم نشان‌دهنده این است که او با آرزوهای بی‌سرانجام و عاشقانه از دنیا رفت.