گنجور

شمارهٔ ۲۸۰

ز آن رخ افروخته و آن قامت افراخته
در فغان گل همچو بلبل سرو همچون فاخته
در قمار عشقبازی دین و دل از من مجوی
داده‌ام سرمایه از کف چون حریف باخته
گشته پر از بوالهوس کویت خوشا وقتی که بود
این گلستان چون بهشت از خاروخس پرداخته
از خرد نبود زجور بخت سرکش ایمنی
زخم را آماده باید شد ز تیغ آخته
هم شود معشوق دل‌نشناس دلبر گر کسی
جوهری گردد ز هم سنگ و گهر نشناخته
با تو از یاد توام سوی منت گو کس میار
کارسازی نیست حاجت بهر کار ساخته
سرو من مشتاق افرازد اگر قامت به باغ
سرو را بر خاک افتد رایت افراخته

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز آن رخ افروخته و آن قامت افراخته
در فغان گل همچو بلبل سرو همچون فاخته
هوش مصنوعی: به خاطر چهره درخشان و قامت بلند تو، گل‌ها در اندوه‌اند و بلبل‌ها به خاطر تو می‌نالند، همچنان که فاخته آواز می‌خواند.
در قمار عشقبازی دین و دل از من مجوی
داده‌ام سرمایه از کف چون حریف باخته
هوش مصنوعی: در بازی عشق، نه به دنبال دین و نه دل من باش؛ چون سرمایه‌ام را از دست داده‌ام و حریف را باخته‌ام.
گشته پر از بوالهوس کویت خوشا وقتی که بود
این گلستان چون بهشت از خاروخس پرداخته
هوش مصنوعی: کوچه‌ی تو پر از عشق و شهوت شده است، خوشا به حال آن زمانی که این باغ مثل بهشت پر از گل و گیاه شده بود و از خار و خس پاک شده بود.
از خرد نبود زجور بخت سرکش ایمنی
زخم را آماده باید شد ز تیغ آخته
هوش مصنوعی: اگر خرد و عقل به تو کمک نکند و بخت بد تو را آزار دهد، باید برای جراحات و آسیب‌ها آماده باشی، زیرا خطر همیشه در کمین است.
هم شود معشوق دل‌نشناس دلبر گر کسی
جوهری گردد ز هم سنگ و گهر نشناخته
هوش مصنوعی: اگر معشوق به دل‌نشینی و دل‌ربایی کمتری باشد، کسی که فرهیخته و باارزش باشد می‌تواند تشخیص دهد که میان سنگ و گوهر تفاوت وجود دارد، حتی اگر دیگران قادر به دیدن این ارزش نباشند.
با تو از یاد توام سوی منت گو کس میار
کارسازی نیست حاجت بهر کار ساخته
هوش مصنوعی: من به یاد تو هستم، اما وقتی به سوی تو می‌آیم، کسی را نیاور که به من کمک کند، چون نیاز من به هیچ کاری برطرف نمی‌شود.
سرو من مشتاق افرازد اگر قامت به باغ
سرو را بر خاک افتد رایت افراخته
هوش مصنوعی: اگر سرو من به سمت آسمان برود و قامت زیبایش به زمین بیفتد، پرچم بلندش همیشه برافراشته خواهد بود.