مشتاق اصفهانیشمارهٔ ۱۳
ز زلفش تارک جانم بود پیوند هر مو را
به صد تیغ جفا نتوان بُرید از هم من و او را
جفای آسمان کم بود عشاق بلا جو را
نمود از وسمه آن مه لاجوردی طاق ابرو را
ز حرمان زلال وصل او در وصل او سوزم
نمی‌باشد گیاه تشنه‌ای جز من لب جو را
نه بالین در شب هجران او نه بستری دارم
چه سان بر سنگ نگذارم سر و بر خاک پهلو را؟
چه جوید دل به جز سرگشتگی از حلقهٔ زلفش
ز چوگان غیر ازین ناید که سرگردان کند گو را
ز غیرت کرده خم پشت مه نو را تعال‌الله
چه نیکو بسته معمار ازل آن طاق ابرو را
گهی گیرد به تحریک رقیبان دامنش ورنه
نهانی هست با مشتاق ربطی آن سگِ کو را
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز زلفش تارک جانم بود پیوند هر مو را
به صد تیغ جفا نتوان بُرید از هم من و او را
هوش مصنوعی: از زلف او جانم به هم گره خورده است و هیچ تیزی و سختی نمی‌تواند این پیوند را از هم بگسلد.
جفای آسمان کم بود عشاق بلا جو را
نمود از وسمه آن مه لاجوردی طاق ابرو را
هوش مصنوعی: آسمان کم‌لطفی کرده و به عاشقان درد و رنج داده، و از آن طرف، زیبایی آن دختر با ابروان کمانی‌اش درخشان‌تر شده است.
ز حرمان زلال وصل او در وصل او سوزم
نمی‌باشد گیاه تشنه‌ای جز من لب جو را
هوش مصنوعی: از درد بی‌پایه بودن در وصالش می‌سوزم. هیچ گیاه دیگری به جز من نیست که به لب‌های آب نیاز داشته باشد.
نه بالین در شب هجران او نه بستری دارم
چه سان بر سنگ نگذارم سر و بر خاک پهلو را؟
هوش مصنوعی: در شب دوری او، نه جایی برای خواب دارم و نه بستر مناسبی. چگونه می‌توانم سرم را بر روی سنگ بگذارم و پهلویم را بر خاک قرار دهم؟
چه جوید دل به جز سرگشتگی از حلقهٔ زلفش
ز چوگان غیر ازین ناید که سرگردان کند گو را
هوش مصنوعی: دل چه چیزی جز سرگشتگی از حلقه‌های زلف او می‌خواهد؟ غیر از این غیرت نمی‌تواند چیزی را به سرگردانی بکشاند.
ز غیرت کرده خم پشت مه نو را تعال‌الله
چه نیکو بسته معمار ازل آن طاق ابرو را
هوش مصنوعی: به خاطر غیرت و حس حسادت، خمیده شده است قامت ماه نو. چه خوب ساخته است معمار ازل این قوس ابرو را!
گهی گیرد به تحریک رقیبان دامنش ورنه
نهانی هست با مشتاق ربطی آن سگِ کو را
هوش مصنوعی: گاهی به دلیل تحریک رقیبانش، دامنش را به دست می‌گیرد و گاهی هم به طور پنهانی با کسی که مشتاق اوست، ارتباطی دارد. این وضعیت نشان‌دهنده‌ی بازی‌های عاطفی و اجتماعی است که ممکن است در روابط انسانی وجود داشته باشد.