شمارهٔ ۵ - وله ایضا
درین گلزار کز تاثیر صحبت
مبدل میشود خواری به عزت
سعادت سایه بر نخلی که انداخت
ز دولت سر به اوج رفعت افراخت
ازین نخلست واین صورت هویدا
وزین صورت نشان صدق پیدا
که اول بوده چوب خشک در باغ
فرو تر پایهاش از هیزم راغ
کنون بالاتر از چرخش مکان است
که هم زانوی بانوی جهان است
ازین بالاتر این کز فیض کامل
کلام آسمانی راست حامل
الهی از خواص درس قرآن
به این فرزانه بانوی جهانبان
همایون نسخهٔ صنع الهی
فروزان شمسهٔ ایوان شاهی
در اختر شعاع درج عصمت
تنق بند آفتاب برج عفت
حیاتی بخش ممتد و مؤبد
ظلالش دار بر عالم مخلد
شمارهٔ ۴ - ایضا فی مدحه: بحمدالله که قیوم تواناشمارهٔ ۶ - این چند بیت دیگر جهت نقش خلاصه خمسهای که بخط میرمعزالدین مرقوم گردیده است گفته: حلی بندی که بیجنبیدن دست
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
درین گلزار کز تاثیر صحبت
مبدل میشود خواری به عزت
هوش مصنوعی: در این باغی که به خاطر گفتگوهای خوب و مثبت، افراد ناچیز به شخصیتهای با احترام تبدیل میشوند.
سعادت سایه بر نخلی که انداخت
ز دولت سر به اوج رفعت افراخت
هوش مصنوعی: سعادت همچون سایهای بر درخت نخل نشسته است که به لطف و بخشش خداوند به اوج بلندای خود رسیده است.
ازین نخلست واین صورت هویدا
وزین صورت نشان صدق پیدا
هوش مصنوعی: از این نخل و این شکل آشکار، حقیقتی را ببین که خود را نشان میدهد.
که اول بوده چوب خشک در باغ
فرو تر پایهاش از هیزم راغ
هوش مصنوعی: چوب خشکی که در باغ قرار دارد، در زیر پایهاش هیزمهای بیشتری از درختان دیگر است.
کنون بالاتر از چرخش مکان است
که هم زانوی بانوی جهان است
هوش مصنوعی: اکنون چیزی بالاتر از چرخش زمان وجود دارد که همانند زانوی بانوی جهان است.
ازین بالاتر این کز فیض کامل
کلام آسمانی راست حامل
هوش مصنوعی: این عبارت به این معناست که هیچ چیز بالاتر از آنچه که از کلام آسمانی به دست آمده است، وجود ندارد و این کلامِ آسمانی حامل فیض و فضایل بزرگی است.
الهی از خواص درس قرآن
به این فرزانه بانوی جهانبان
هوش مصنوعی: خداوندا، از ویژگیهای آموزنده کتاب آسمانی قرآن بکوش تا به این بانوی بزرگ و خردمند، فرزانه و عادل، عطا شود.
همایون نسخهٔ صنع الهی
فروزان شمسهٔ ایوان شاهی
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و شکوه پدیدههای طبیعی و هنر انسانی اشاره دارد. از یک سو، به شکوه و بزرگی خداوند در خلقت و صنعت اشاره شده و از سوی دیگر، به درخشش و زیبایی نمادهای سلطنت و شاهنشاهی اشاره میکند. در واقع، این تصویرگرایی، نمایانگر تلاقی هنر و طبیعت در اثر آفرینش است.
در اختر شعاع درج عصمت
تنق بند آفتاب برج عفت
هوش مصنوعی: درخشش ستارهای که نشانهای از پاکی و عصمت است، همچون نوری باشد که آفتاب را در خود محصور کرده و زیبایی و عفت را نمایان میکند.
حیاتی بخش ممتد و مؤبد
ظلالش دار بر عالم مخلد
هوش مصنوعی: سایهاش زندگیای همیشگی و پایدار بر جهان میبخشد.