شمارهٔ ۴۸۰
چون نمودی رخ به من یک لحظه بدخوئی مکن
شربت دیدار شیرین به ترش روئی مکن
میکنم گر بیخ عیش خویش میگوئی بکن
میکنم گر قصد جان خویش میگوئی مکن
با بدان نیکی ندارد حاصلی غیر از بدی
گر بخود بد نیستی با غیر نیکوئی مکن
غمزهات محتاج افسون نیست در تسخیر خلق
صاحب اعجاز را تعلیم جادوئی مکن
من که خود کم کردهام دل در رهت دادم مده
عاشق بیداد را خوش دل به دلجوئی مکن
گر درین دیوان گناه ما خطای عاشقی است
گو کسی در نامهٔ ما این خطا شوئی مکن
ترک بد خوئی کن اما با گدای پرهوس
گرچه باشد محتشم زنهار خوش خوئی مکن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چون نمودی رخ به من یک لحظه بدخوئی مکن
شربت دیدار شیرین به ترش روئی مکن
هوش مصنوعی: وقتی که یک لحظه به من روی میآوری، بدرفتاری نکن. لطفاً دیدار شیرین ما را با چهرهی ترش خود خراب نکن.
میکنم گر بیخ عیش خویش میگوئی بکن
میکنم گر قصد جان خویش میگوئی مکن
هوش مصنوعی: اگر بخواهم از لذتهای زندگی خود بگذرم، تو میگویی که این کار را انجام دهم؛ اما اگر بخواهم به جان خود آسیب برسانم، تو میگویی که این کار را نکنم.
با بدان نیکی ندارد حاصلی غیر از بدی
گر بخود بد نیستی با غیر نیکوئی مکن
هوش مصنوعی: اگر با افراد بد رفتار کنی، نتیجهای جز بدی نخواهی داشت. اگر خودت نیز بد هستی، با دیگران نیکو رفتار نکن.
غمزهات محتاج افسون نیست در تسخیر خلق
صاحب اعجاز را تعلیم جادوئی مکن
هوش مصنوعی: نگاه تو به هیچ جادو و افسون نیازی ندارد تا دیگران را مجذوب خود کند؛ یعنی حتی نیاز نیست که کسی به دیگری روشهای جادوگری را بیاموزد.
من که خود کم کردهام دل در رهت دادم مده
عاشق بیداد را خوش دل به دلجوئی مکن
هوش مصنوعی: من خودم در عشق تو کم گذاشتهام و دل و جانم را به راهت تقدیم کردهام، پس به عاشقانی که در غم و درد هستند، لطف نکن و دلجوئی مکن.
گر درین دیوان گناه ما خطای عاشقی است
گو کسی در نامهٔ ما این خطا شوئی مکن
هوش مصنوعی: اگر در این دفتر، تقصیر ما به خاطر عشق است، نگذار کسی در نوشتهٔ ما این تقصیر را اصلاح کند.
ترک بد خوئی کن اما با گدای پرهوس
گرچه باشد محتشم زنهار خوش خوئی مکن
هوش مصنوعی: بدیهای خود را کنار بگذار و به کسی که دل خوشی دارد و همیشه در انتظار چیزهای بیشتری است، احترام نگذار. هرچند ممکن است او وضعیت خوبی داشته باشد، اما تو مراقب باش که با او به خوشرویی رفتار نکنی.

محتشم کاشانی