گنجور
محتشم کاشانیمحتشم کاشانی

شمارهٔ ۳۹۰

اگر دوری ز من در آرزویت زار می‌میرم
وگر پیش منی از لذت دیدار میمیرم
ز درد هجر زارم بر سر من زینهار امشب
گذاری کن که من زین درد بی‌زنهار می‌میرم
بسویم بین و یک حسرت برون کن از دلم جانا
که از نادیدنت با حسرت بسیار می‌میرم
شمارهٔ ۳۸۹: گر پردهٔ گردون ز سرشگم نکشد نمشمارهٔ ۳۹۱: خانهٔ دوری دل از همه پرداخته‌ام

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اگر دوری ز من در آرزویت زار می‌میرم
وگر پیش منی از لذت دیدار میمیرم
هوش مصنوعی: اگر از من دور باشی، به خاطر آرزو و longing برای دیدن تو، دلم گرفته و غمگین می‌شوم و اگر هم پیش من باشی، از خوشحالی و لذت دیدارت، جانم به لب می‌رسد.
ز درد هجر زارم بر سر من زینهار امشب
گذاری کن که من زین درد بی‌زنهار می‌میرم
هوش مصنوعی: از غم دوری به شدت در رنج و عذاب هستم. ای کاش امشب مختصری به من توجه کنی، زیرا واقعاً از این درد بی‌پایان در حال مرگ هستم.
بسویم بین و یک حسرت برون کن از دلم جانا
که از نادیدنت با حسرت بسیار می‌میرم
هوش مصنوعی: به من نگاه کن و یک حسرت را از دل من بیرون کن، ای جانم! چون از دیدن تو محروم هستم و این موضوع باعث می‌شود که با احساس شدید حسرت بمیرم.

حاشیه ها

1387/09/04 00:12
همزاد

مصرع آخر باید باشد
ماتی خود زتو در بازی اول دیدم
و نه مانی خود،
زیرا در مصرغ قبلی سخن از شطرنح است و نه نقاشی!
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

1387/09/05 07:12
رسته

بیت آخر چهار اشکال دیگر هم دارد:
1) وزن آن متفاوت است.
2) ردیف شعر ( می میرم) را ندار.
3) حروف روی قافیه ( ار) { زار- دیدار- زنهار- بسیار} را ندارد، بلکه دیدم با چیدم مصرع اول همان بیت قافیه شده است.
4) مصرع دوم یک هجای بزرگ کم دارد.
---
پاسخ: اشکال ذکر شده (بیت آخر با وزن و قافیه‏ی متفاوت در آخر غزل) در بسیاری از غزلهای محتشم موجود در این مجموعه دیده می‏شود (به عنوان نمونه غزل قبلی را ببینید)، از آنجا که تا جایی که من در ذهن دارم تمام این بیتها مصرّع هستند به نظرم عمدی در آوردن آنها باید بوده باشد که با مراجعه‏ی دوستان به دیوان چاپی محتشم علت وجود این بیتها احتمالاً می‏تواند روشن شود. در مورد اشکال شماره 4، مصرع دوم با مصرع اول بیت چهارم هموزن است (فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن) و اشکالی از این نظر ندارد.