شمارهٔ ۲۶۹
قضا از آسمان هرگه در بیداد بگشاید
زمین بر من زبان بهر مبارک باد بگشاید
به خاک از رشحهٔ خون نقش شیرین آید ولیلی
رگ فرهاد و مجنون را اگر فصاد بگشاید
خط پرویز را از عشق خود در وادی شیرین
که هر جا مشکلی در ره بود فرهاد بگشاید
زبان عجز بگشاید که ای شاه جفا پیشه
کز استیلا کمین بر صید و خود صیاد بگشاید
قضا پیش از محل تیر بلائی گر کند پرکش
نگهدارد که روزی بر من ناشاد بگشاید
در حرمان که دارد صبر دخلی در گشاد آن
کلیدش هست چون بر گشته بیداد بگشاید
گره از تار زلفش محتشم نتوان گشود اما
اگر توفیق باشد کور مادرزاد بگشاید
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قضا از آسمان هرگه در بیداد بگشاید
زمین بر من زبان بهر مبارک باد بگشاید
هوش مصنوعی: هر بار که تقدیر سختی و ظلم را بر من نازل میکند، زمین به زبان مبارکی به من خوشامد میگوید و از من دفاع میکند.
به خاک از رشحهٔ خون نقش شیرین آید ولیلی
رگ فرهاد و مجنون را اگر فصاد بگشاید
هوش مصنوعی: اگر بر روی خاک خون ریخته شود، تصویری شیرین و زیبا به نمایش میآید، اما اگر رگهای فرهاد و مجنون را بگشاییم، داستانشان به حقیقتی تلخ و دردناک تبدیل میشود.
خط پرویز را از عشق خود در وادی شیرین
که هر جا مشکلی در ره بود فرهاد بگشاید
هوش مصنوعی: پرویز با عشق خود در دشت شیرین، جایی که هر مشکل و مانعی پیش بیاید، فرهاد آن را حل و فصل میکند.
زبان عجز بگشاید که ای شاه جفا پیشه
کز استیلا کمین بر صید و خود صیاد بگشاید
هوش مصنوعی: زبان به حالت ناتوانی درمیآید و به شاهی که در کارهای ظالمانهاش به کمین نشسته، میگوید که تو خودت صید را به دام میاندازی.
قضا پیش از محل تیر بلائی گر کند پرکش
نگهدارد که روزی بر من ناشاد بگشاید
هوش مصنوعی: قسمت از سرنوشت انسان پیش از آنکه به وقوع بپیوندد، رقم خورده است. اگر بلایی به سر او بیاید، خداوند او را محافظت خواهد کرد تا روزی که این بلا بر او گشوده و نمایان شود، او را به خوشحالی برساند.
در حرمان که دارد صبر دخلی در گشاد آن
کلیدش هست چون بر گشته بیداد بگشاید
هوش مصنوعی: کسی که در حالتی از ناامیدی و بیتابی است، میتواند با صبر و شکیبایی راهحلی برای مشکلاتش پیدا کند. مانند کلیدی که در زمان سختیها میتواند دربهای بسته را باز کند و بر مشکلات غلبه کند.
گره از تار زلفش محتشم نتوان گشود اما
اگر توفیق باشد کور مادرزاد بگشاید
هوش مصنوعی: اگرچه نمیتوان گرهای از تارهای زلف او باز کرد، اما اگر شانس یاری کند، حتی کسی که نابینا به دنیا آمده هم میتواند آن را باز کند.

محتشم کاشانی