محتشم کاشانیشمارهٔ ۲۵
بگو ای باد آن سر خیل رعنا پادشاهان را
سر کج افسران تاج سر زرین کلاهان را
همه محزون گدازان آفتاب مضطرب سوزان
شه اشفته حالان خسرو مجنون سپاهان را
تو ای سلطان خرم دل که از مشغولی غیرت
سر غوغای دیوان نیست خلوت دوست شاهان را
به خلوتگه چه بنشینی ز دست حاجیان بستان
نهانی عرضهای سر به مهرداد خواهان را
چو چشم کم حجابان سوی خود بینی بیاد آور
نگه‌های حجاب آمیز پر حسرت نگاهان را
ز کذب تهمت اندیشان گهی آگاه خواهی شد
که بیرون آری از زندان حرمان بی‌گناهان را
مباش ای محتشم پر ناامید از وی که می‌باشد
غم امیدواران گاه امید کاهان را
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بگو ای باد آن سر خیل رعنا پادشاهان را
سر کج افسران تاج سر زرین کلاهان را
هوش مصنوعی: ای باد، به من بگو از آن سرزمین، جایی که زیبایی‌های پادشاهان و افسرانی که تاج‌های زرین بر سر دارند، وجود دارد.
همه محزون گدازان آفتاب مضطرب سوزان
شه اشفته حالان خسرو مجنون سپاهان را
هوش مصنوعی: همه در غم و اندوه هستند و آفتاب نیز به شدت می‌سوزد. حال و روز شاه در هم ریخته و سپاهیان او مانند مجنون پریشان‌اند.
تو ای سلطان خرم دل که از مشغولی غیرت
سر غوغای دیوان نیست خلوت دوست شاهان را
هوش مصنوعی: ای پادشاه خرم و خوشحال که از علاقه‌ات هیچ چیز دیگری مزاحم آرامش تو نیست، خلوت و تنهایی دوستان بزرگ تو را درک می‌کنی.
به خلوتگه چه بنشینی ز دست حاجیان بستان
نهانی عرضهای سر به مهرداد خواهان را
هوش مصنوعی: اگر در جای خلوت بنشینی، از دست حاجیان چیزی درخواست کن و آنچه را که در دل داری به طور مخفی و بدون آشکارسازی بیان کن.
چو چشم کم حجابان سوی خود بینی بیاد آور
نگه‌های حجاب آمیز پر حسرت نگاهان را
هوش مصنوعی: وقتی که چشمان افرادی که کم حجاب هستند به سمت تو می‌آید، به یاد بیاور نگاه‌های پرحسرت و پوشیده کسانی که حجاب دارند و نمی‌توانند احساسات خود را به راحتی نشان دهند.
ز کذب تهمت اندیشان گهی آگاه خواهی شد
که بیرون آری از زندان حرمان بی‌گناهان را
هوش مصنوعی: با تفکر دروغین برخی افراد، روزی متوجه خواهی شد که چگونه می‌توانی بی‌گناهان را از زندان ناامیدی آزاد کنی.
مباش ای محتشم پر ناامید از وی که می‌باشد
غم امیدواران گاه امید کاهان را
هوش مصنوعی: ای محتشم، از ناامیدی پرهیز کن، زیرا غم و اندوه برای کسانی که امید دارند، همیشه وجود دارد و گاهی امید افراد ناامید نیز کم‌رنگ می‌شود.
حاشیه ها
1390/08/13 12:11
حقیقی
با سلام و سپاس از زحمات بی دریغتان
در مصرع دوم، بیت چهارم غزل 25، املای صحیح بدین صورت می باشد:
نهانی عرضهای سر به مٌهر دادخواهان را
که بدین صورت درج شده است:
نهانی عرضهای سر به مهرداد خواهان را