شمارهٔ ۱۵۳
غیر مگذار که در بزم تو آید گستاخ
گرم صحبت شود و با تو درآید گستاخ
در فریبنده سخنها چو دمد باد فسون
برقع از چهرهٔ شرم تو گشاید گستاخ
به نگاه تو چو از لطف بشارت یابد
به اشارت ز لبت بوسه رباید گستاخ
دست جرات چو گشاید ز خیالات غلط
دستیازی به خیال تو نماید گستاخ
آن که پنهان کندت سجده چو می با تو کشد
آید و رخ به کف پای تو ساید گستاخ
هست شایستهٔ فیض نظر پاک بتی
که نظر در رخش از بیم نشاید گستاخ
محتشم بلبل باغ تو شد اما نه چنان
که در اندیشهٔ گل نغمه سراید گستاخ
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
غیر مگذار که در بزم تو آید گستاخ
گرم صحبت شود و با تو درآید گستاخ
هوش مصنوعی: نگذار کسی که در جمع توست با جرأت و بیاحترامی وارد گفتوگو شود و با تو به راحتی صحبت کند.
در فریبنده سخنها چو دمد باد فسون
برقع از چهرهٔ شرم تو گشاید گستاخ
هوش مصنوعی: وقتی که باد فریبنده به صحبت میآید، حجاب شرم تو را کنار میزند و بیپروا ظاهر میشود.
به نگاه تو چو از لطف بشارت یابد
به اشارت ز لبت بوسه رباید گستاخ
هوش مصنوعی: هنگامی که نگاه تو با محبت، خبری خوب به من میدهد، آن وقت به اشارهی لبهایت، بوسه را از من خواهد گرفت.
دست جرات چو گشاید ز خیالات غلط
دستیازی به خیال تو نماید گستاخ
هوش مصنوعی: وقتی دل و جرأت آدمی به خیالهای نادرست باز شود، ممکن است به عشق تو دلیری و جسارت نشان دهد.
آن که پنهان کندت سجده چو می با تو کشد
آید و رخ به کف پای تو ساید گستاخ
هوش مصنوعی: کسی که به خاطر تو از دیگران پنهان میماند و در برابر تو خضوع کرده و تسلیم میشود، به گونهای بیپروا و بدون خجالت به تو نزدیک میشود و حتی سرش را به پای تو میساید.
هست شایستهٔ فیض نظر پاک بتی
که نظر در رخش از بیم نشاید گستاخ
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و ظرافت یک معشوق اشاره دارد که دارای ویژگیهای خاص و جذابی است. در آن به این نکته اشاره میشود که این معشوق به قدری زیبا و باوقار است که انسانها در مواجهه با او از ترس و احترام نمیتوانند حاشیهای داشته باشند و جرات نمیکنند به او مستقیم نگاه کنند. این یعنی آنکه زیبایی او آنقدر خیرهکننده است که باعث میشود دیگران با احتیاط و احترام به او بنگرند.
محتشم بلبل باغ تو شد اما نه چنان
که در اندیشهٔ گل نغمه سراید گستاخ
هوش مصنوعی: بلبل باغ تو آوازش را به گوش آورد، اما نه به شکلی که در خیال گل بخواهد بخواند و با جسارت رفتار کند.