محیط قمیشمارهٔ ۳۳ - در نعت حضرت رسالت پناه صلی الله علیه و آله و سلم
سه چیز اهل طلب را بود نشان سعادت
خلوص نیت و قلب سلیم و صدق ارادت
نه بندگی است که مر، دوری است و نفس پرستی
زبیم دوزخ و شوق جنان کنی چو عبادت
طبیعت سبعی غالب است تا به نهادت
گمان مبر که سوی آدمی و اهل سعادت
دل شکسته به دست آر و درد عشق که گردد
دلت مقام حق و آیدت خدا به عبادت
زحال عیسی و قارون پدید گشت که تن را
برد به چرخ تجرد، کشد به خاک زیادت
غم فراق توام کشت و زنده کرد وصالت
فراق و وصل تو آمد، دلیل موت و اعادت
کجا قبول شود دعوی خدای پرستی
از آن که نفس پرستی نموده شیوه و عادت
نبود نام زآدم که بود سید بطحا
نبی خاتم و بودش به کائنات سیادت
بدان رسیده که خوانند غالیش چو نصیری
ز بس که شاه‌پرستی «محیط» را شده عادت
شمارهٔ ۳۲ - مختوم به منقبت حضرت ولایت مآب علیه السلام: دور نمودم تا فلک از آستان دوستشمارهٔ ۳۴ - ایضاً در مدح شاه اولیا ارواح العالمین له الفدا: غیرت طوبی بود، قامت دلجوی دوست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سه چیز اهل طلب را بود نشان سعادت
خلوص نیت و قلب سلیم و صدق ارادت
هوش مصنوعی: سه چیز است که نشان‌دهنده سعادت اهل طلب می‌باشد: نیت خالص، قلب پاک و اراده صادق.
نه بندگی است که مر، دوری است و نفس پرستی
زبیم دوزخ و شوق جنان کنی چو عبادت
هوش مصنوعی: بندگی واقعی نیست؛ بلکه دوری از خدا و پرستش نفس موجب آتش جهنم می‌شود. اگر از ترس دوزخ و به خاطر شور و شوق به بهشت عبادت کنی، آن عبادت حقیقی نیست.
طبیعت سبعی غالب است تا به نهادت
گمان مبر که سوی آدمی و اهل سعادت
هوش مصنوعی: طبیعت حیوانی و خوی‌های اولیه بر انسان غالب است، بنابراین به خودت نگو که به سمت انسانیت و خوشبختی می‌روی.
دل شکسته به دست آر و درد عشق که گردد
دلت مقام حق و آیدت خدا به عبادت
هوش مصنوعی: دل شکسته‌ات را به دست بگیر و درد عشق را تحمل کن، تا دلت به مقام والای حقی برسد و در عبادت، خداوند را به سوی خود جلب کنی.
زحال عیسی و قارون پدید گشت که تن را
برد به چرخ تجرد، کشد به خاک زیادت
هوش مصنوعی: از حال عیسی و قارون روشن شد که بدن را از دنیاست بکشاند و به آسمان روحانیت ببرد، و خاک را به خاطر افزایش مال و ثروت رها کند.
غم فراق توام کشت و زنده کرد وصالت
فراق و وصل تو آمد، دلیل موت و اعادت
هوش مصنوعی: غم دوری تو باعث مرگ من شد و در عین حال، عشق به تو مرا زنده نگه داشت. جدایی و پیوند با تو، نشانه‌ای از مرگ و زندگی دوباره‌ام است.
کجا قبول شود دعوی خدای پرستی
از آن که نفس پرستی نموده شیوه و عادت
هوش مصنوعی: کجا می‌تواند کسی ادعای پرستش خدا را داشته باشد در حالی که خود را به پرستش نفس خود عادت داده است؟
نبود نام زآدم که بود سید بطحا
نبی خاتم و بودش به کائنات سیادت
هوش مصنوعی: در میان موجودات، هیچ‌کس به اندازه‌ی آدم، که سید و پیشوای نبیان در سرزمین بطحاست، با نام و عظمت نیست و او دارای مقام و منزلت خاصی در کائنات است.
بدان رسیده که خوانند غالیش چو نصیری
ز بس که شاه‌پرستی «محیط» را شده عادت
هوش مصنوعی: این فرد به خوبی می‌داند که خوانندۀ او مانند نصیری (که به شاهان ارادت دارد) به خاطر عادتش به ستایش شاهان، به او این‌گونه نگاه می‌کند.