گنجور

شمارهٔ ۵ - فی لیلة عاشوراء

امشب شب وصالست روز فراق فرداست
در پردۀ حجازی شور عراق فرداست
امشب قرآن سعد است در اختران خرگاه
یا آنکه لیله البدر روز محاق فرداست
امشب زلالۀ رویان فرخنده لالۀ زاریست
رخسارهای چون شمع در احتراق فرداست
امشب نوای تسبیح از شش جهت بلند است
فریاد وا حسینا تا نُه رواق فرداست
امشب بنور توحید هرگاه شاه روشن
در خیمه آتش کفر دود نفاق فرداست
امشب ز روی اکبر قرص قمر هویداست
آسیب انشقاق از تیغ شقاق فرداست
امشب شگفته اصغر چون گل بروی مادر
پیکان و آن گلو را بوس و عناق فرداست
امشب خوشست و خرم شمشاد قد قاسم
رفتن بحجلۀ گور با طمطراق فرداست
امشب نهاده بیمار سر روی بالش ناز
گردن بحلفۀ غل پا در وثاق فرداست
امشب بروی ساقی آزادگان گشاده
بند گران دشمن بر دست و ساق فرداست
امشب نشسته مولا بر رفرف عبادت
پیمودن ره عشق روی براق فرداست
امشب شب عروجست تا بزم قاب و قوسین
هنگام رزم و پیکار یوم السباق فرداست
امشب شه شهیدان آمادۀ رحیل است
دیدار روی جانان یوم التلاق فرداست
امشب بگو ببانو یکساعتی بیارام
هنگامۀ بلا خیز مالا یطاق فرداست
امشب قرین یاری از چیست بیقراری
دل گر شود ز طاقت یکباره طاق فرداست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

امشب شب وصالست روز فراق فرداست
در پردۀ حجازی شور عراق فرداست
هوش مصنوعی: امشب شب دیدار است و فردا روز جدایی خواهد بود. در پشت پرده‌ای که به سبک حجازی‌هاست، شور و هیجان عراقی‌ها در انتظار فرداست.
امشب قرآن سعد است در اختران خرگاه
یا آنکه لیله البدر روز محاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب، ستاره‌ها هر کدام به نوعی شگفت‌انگیز و درخشان هستند، یا شاید این شب، شبی است که زیبایی‌های آن به اوج خود رسیده و روزی در آینده به روشنی می‌آید.
امشب زلالۀ رویان فرخنده لالۀ زاریست
رخسارهای چون شمع در احتراق فرداست
هوش مصنوعی: امشب چهره‌های زیبا مانند لاله‌های شاداب در حال گریه‌اند و چهره‌هایشان مانند شمعی است که در حال سوختن و ذوب شدن است.
امشب نوای تسبیح از شش جهت بلند است
فریاد وا حسینا تا نُه رواق فرداست
هوش مصنوعی: امشب صدای ذکر و تسبیح از هر سو به گوش می‌رسد و فریاد "وا حسینا" تا روز بعد به گوش خواهد رسید.
امشب بنور توحید هرگاه شاه روشن
در خیمه آتش کفر دود نفاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب با نور یک‌تایی و یگانگی، هر زمان که پادشاه حقیقت در چادر حضور داشته باشد، آتش کفر و دود نفاق از بین می‌رود.
امشب ز روی اکبر قرص قمر هویداست
آسیب انشقاق از تیغ شقاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب چهره زیبای اکبر مانند ماه کامل درخشان است، اما نشانه‌های جدایی و آسیب از تیرگی درگیری‌های فردا مشهود است.
امشب شگفته اصغر چون گل بروی مادر
پیکان و آن گلو را بوس و عناق فرداست
هوش مصنوعی: امشب، اصغر مثل گلی به مادرش لبخند می‌زند و او را به گرمی می‌بوسد، گویی فردا امیدی نو در راه است.
امشب خوشست و خرم شمشاد قد قاسم
رفتن بحجلۀ گور با طمطراق فرداست
هوش مصنوعی: امشب حال و هوای خوبی داریم و زیبایی شمشاد قد بلند قاسم را می‌ستاییم، اما فردا به آرامی به سوی مرگ خواهیم رفت.
امشب نهاده بیمار سر روی بالش ناز
گردن بحلفۀ غل پا در وثاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب بیمار سرش را بر بالشی نرم گذاشته و پایش در بند غل و زنجیر است، او در انتظار فردا به سر می‌برد.
امشب بروی ساقی آزادگان گشاده
بند گران دشمن بر دست و ساق فرداست
هوش مصنوعی: امشب به دلیل آزادی خود، به ساقی (کسی که شراب می‌ریزد) بروید و از بندهای سنگین رنج و سختی رهایی یابید. دشمنی که در پیش رو داریم، به زودی در دست و پای ما خواهد بود.
امشب نشسته مولا بر رفرف عبادت
پیمودن ره عشق روی براق فرداست
هوش مصنوعی: امشب، مولای ما بر بالای عرش عبادت نشسته و در مسیر عشق، راهی به سوی ظهور نورانی فردا می‌پیماید.
امشب شب عروجست تا بزم قاب و قوسین
هنگام رزم و پیکار یوم السباق فرداست
هوش مصنوعی: امشب شبی است که انسان‌ها به عروج و فراز می‌رسند و به جشن و خوشحالی می‌پردازند. فردا روزی است که برای نبرد و رقابت آماده می‌شوند.
امشب شه شهیدان آمادۀ رحیل است
دیدار روی جانان یوم التلاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب، زمان خداحافظی با شهیدان فرا رسیده و فردا روز دیدار با معشوق است.
امشب بگو ببانو یکساعتی بیارام
هنگامۀ بلا خیز مالا یطاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب، از بانو خواهش کن که برای یک ساعت آرامش بگذارید، وقتی که روز فردا پر از بلاها و سختی‌هاست.
امشب قرین یاری از چیست بیقراری
دل گر شود ز طاقت یکباره طاق فرداست
هوش مصنوعی: امشب به چه دلیلی دلم بی‌قرار است؟ اگر دل از طاقت بگذرد و به شدت رنج ببرد، فردا چه بر سر من خواهد آمد؟