گنجور

شمارهٔ ۴۳

فروغ حسن تو داده است چشم بینا را
بهر چه می نگرد جلوه طور سینا را
بگوش جان شنود هر که محرم راز است
ز آسمان و زمین نغمۀ «انا الله» را
لطیفۀ دل آگاه در صحیفۀ کون
کند مطالعه دائم صفات و اسما را
نقوش صفحۀ امکان شئون یک ذاتند
هزار اسم نمایند یک مسمی را
مکن ملامت شوریدگان بی سر و پا
نداند آدم شوریده سر، ز سر پا را
حکایت لب شیرین ز کوهکن بشنو
ببین پدیدۀ مجنون جمال لیلی را
حدیث عاشق صادق بجوی از وامق
وگر نه عذر بنه عشق روی عذرا را
پیام یار بهر گوش آشنا نبود
صبا است ماشطه آن زلف عنبر آسا را
ز آهوان ختا، جوی مشک نافۀ چین
به چین زلف بتان، حلقه بین دل ما را
ز لوح سینه دلا رنگ خون زشت بشوی
به چشم پاک توان دید روی زیبا را
ز مفتقر ادب عشق ار بیاموزی
چه خاک راه شوی عاشقان شیدا را

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فروغ حسن تو داده است چشم بینا را
بهر چه می نگرد جلوه طور سینا را
هوش مصنوعی: زیبایی تو چشمان بینا را به تماشا واداشته است، اما نمی‌داند که در کجا باید به تماشای جلوه‌های زیبای تو بپردازد.
بگوش جان شنود هر که محرم راز است
ز آسمان و زمین نغمۀ «انا الله» را
هوش مصنوعی: هر کسی که به رازی آگاه باشد و به حقیقت نزدیک باشد، با دل و جان می‌شنود که از آسمان و زمین نغمه‌ی «من خدا هستم» به گوش می‌رسد.
لطیفۀ دل آگاه در صحیفۀ کون
کند مطالعه دائم صفات و اسما را
هوش مصنوعی: دل آگاه همچون کتابی است که دائماً در حال مرور و مطالعه صفات و نام‌های الهی در دنیای وجود است.
نقوش صفحۀ امکان شئون یک ذاتند
هزار اسم نمایند یک مسمی را
هوش مصنوعی: نقوش روی صفحه‌ی موجودات، جنبه‌های مختلف یک حقیقت هستند که هزاران نام به یک مفهوم واحد می‌دهند.
مکن ملامت شوریدگان بی سر و پا
نداند آدم شوریده سر، ز سر پا را
هوش مصنوعی: شوریدگان بی‌خبر از حال خود هستند و نمی‌توان آنها را سرزنش کرد. شخصی که دیوانه عشق است، دیگر به وضعیت عادی خود توجهی ندارد.
حکایت لب شیرین ز کوهکن بشنو
ببین پدیدۀ مجنون جمال لیلی را
هوش مصنوعی: داستان شیرینی لب‌های کوه کن را بشنو و ببین که چگونه عشق مجنون به زیبایی لیلی نمایان می‌شود.
حدیث عاشق صادق بجوی از وامق
وگر نه عذر بنه عشق روی عذرا را
هوش مصنوعی: سخن عاشق حقیقی را از وامق بخواه، وگرنه برای عشق به چهره عذرا عذر و بهانه‌ای نیاور.
پیام یار بهر گوش آشنا نبود
صبا است ماشطه آن زلف عنبر آسا را
هوش مصنوعی: پیام دوست برای کسی که با آن آشناست شنیده نمی‌شود؛ نسیم صبح مانند آرایشگری است که زلف‌های خوشبو و زیبا را مرتب می‌کند.
ز آهوان ختا، جوی مشک نافۀ چین
به چین زلف بتان، حلقه بین دل ما را
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی آهوان ختا و زیبایی زلف‌های چین می‌پردازد. شاعر از جوی مشک که به آرامی در میان زلف‌های بتان جاری است سخن می‌گوید و به تأثیر آن بر دل عاشقان اشاره می‌کند. در واقع، این تصویرسازی نشان دهنده‌ی زیبایی و دلربایی است که دل‌ها را شیفته می‌کند.
ز لوح سینه دلا رنگ خون زشت بشوی
به چشم پاک توان دید روی زیبا را
هوش مصنوعی: از دل پاک خود هر گونه کینه و غم را دور کن تا بتوانی زیبایی‌ها و خوبی‌ها را با چشم دل ببینی.
ز مفتقر ادب عشق ار بیاموزی
چه خاک راه شوی عاشقان شیدا را
هوش مصنوعی: اگر از بی نیازی عشق ادب یاد بگیری، سپس به چه سرنوشتی دچار خواهی شد و چه میزان humble (لطف و فروتنی) را برای عاشقان شوریده و سرگشته به ارمغان خواهی آورد.