گنجور

شمارهٔ ۹۷

پیش شیخ مقریی این آیة برخواند اِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ کانَتْ لَهُمْ جَنّاتُ الفِردَوسِ نُزُلاً خالِدینَ فِیها شیخ گفت بیت:

جز درد دل از نظارۀ خوبان چیست
آنرا کهدو دست و کیسه از سیم تهیست

مقری برخواند فَاوُلئِکَ یُبَدِّلُ اللّه سَیّآتهم حَسَنات شیخ گفت:

ما را بسر چاه بری دست زنی
لاحول کنی دو دست بر دست زنی
شمارهٔ ۹۶: شیخ را پرسیدند از معنی این آیت کی وَلذِکر اللّه اکبر گفت معنی آنست کی یاد کرد خداوند بندۀ خویش را بزرگتر. زیرا کی بنده او را یاد نتوان کرد تا از نخست اوبنده را یاد نکند، آن بزرگتر که خداوند بنده را یاد کند و بنده را توفیق دهد تا بنده نیز خداوند را یاد کند. نیکو بنگری او می‌خود را یاد کند وبنده هیچ کس نیست در میانه، بنده بسیاری بدود و گرد جهان برآید، پندارد که راحتی هست، جایی بی‌او نباشد، هرکجا شوی تا اونبود راحت نبود، او خود همه جایی هست، هم اینجا اورا می‌بینی بیت:شمارهٔ ۹۸: شیخ گفت عزیزتر از سلیمان نیاید و ملک از وی عظیم‌تر نیامد با این همه بدست وی جز بادی نبود. وَلِسُلَیمانَ الرّیحَ آنگه قدر ملکتش بوی نمودند کی او را از تخت فروآوردند و صخرجنی را بر جای او نشاندند تا همان ملک که وی را بود وی نیز براند آنگه سلیمان را بوی باز نمودند که این مملکت کرای آن نکند کی بوی باز نگری،این را استحقّاق آن نیست که تو گویی هَب لی مُلکَّالا یَنْبَغی لِاَحدٍ مِنْ بَعْدی.

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پیش شیخ مقریی این آیة برخواند اِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ کانَتْ لَهُمْ جَنّاتُ الفِردَوسِ نُزُلاً خالِدینَ فِیها شیخ گفت بیت:
هوش مصنوعی: شیخ مقری آیاتی را خواند که به ایمان و عمل صالح اشاره دارد و می‌گوید افرادی که ایمان آورده و اعمال نیک انجام داده‌اند، در بهشت فردوس جایی دارند و جاودانه در آن خواهند ماند. در ادامه، شیخ شعری نیز به این موضوع مرتبط نقل کرد.
جز درد دل از نظارۀ خوبان چیست
آنرا کهدو دست و کیسه از سیم تهیست
هوش مصنوعی: جز غم دل چه چیزی از تماشای زیبایی‌ها به دست می‌آید، برای کسی که دست‌ها و کیسه‌اش از نقره خالی است؟
مقری برخواند فَاوُلئِکَ یُبَدِّلُ اللّه سَیّآتهم حَسَنات شیخ گفت:
هوش مصنوعی: آنها که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته انجام داده‌اند، خداوند بدی‌هایشان را به خوبی تبدیل می‌کند. شیخ گفت:
ما را بسر چاه بری دست زنی
لاحول کنی دو دست بر دست زنی
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر از وضعیتی نامناسب سخن می‌گوید که فردی در چاه گرفتار شده و کسی به‌جای کمک، فقط نشسته و بی‌عملی می‌کند. به این معنا که در زمان مشکل، به‌جای حمایت و اقدام مؤثر، تنها تماشا می‌کند و دست از کار برمی‌دارد. این تصویر حالت ناامیدی و بی‌تفاوتی را به نمایش می‌گذارد.

حاشیه ها

1401/10/08 17:01
امین

درود بر شما

وزن دو بیت فوق ، وزن رباعی است. مفعول مفاعیل مفاعیل فعل
که اشتباه جزء دسته اشعار وزن مفعول مفاعلن مفاعیلن قرار گرفته.