گنجور

بخش ۸ - ایضاً در منقبت

ای پدر عترت و زوج بتول
حلقه کش علم تو گوش عقول
ای ید و بیضای کفت ابرجود
ذات تو سرمایه نظم وجود
ای تو در خطه اقلیم دین
مسجد اقصای جهان یقین
ای بتو مرجوع حساب وجود
وی بتو مختوم کتاب وجود
عقل تو مفطوم زهر شک و ریب
ذات تو معصوم زهر شین و عیب
صورت عقل آیت تنویر تو
عالم معنی همه تفسیر تو
باطل از اعجاز تو افسون کفر
ریخته با خنجر تو خون کفر
آدم از اقبال تو موجود شد
چون تو خلف داشت که مسجود شد
با نبی از مرتبه توأم توئی
میر لوا صاحب توسم توئی
راه حق و هادی هر گمرهی
ما ظلماتیم تو نور اللهی
صورت میزان الهی توئی
معنی قران الهی توئی
مصحف هستی زتو تفسیر یافت
دعوی ملت ز تو تحریر یافت
نایب حقی تو و سلطان دین
نباء عظیمی و امام مبین
بحر و سحاب امت دست تواند
خاک در ملت دست تواند
داده به درگاه تو افلاک باج
دست تو از ابر گرفته خراج
نعت جلال تو برون از حساب
اسم تو من عنده علم الکتاب
خاتم دین نقش نگینش توئی
پیر خرد نور جبینش توئی
رای تو بانور ز یک دودمان
دست تو و بحر همی توامان
جهل ز تو شخص روانش مریض
نقطه ز فیض تو طویل و عریض
خواب سخا دست تو تعبیر کرد
آیت دین علم تو تفسیر کرد
طاق خلافت ز تو پر نور شد
بیت هدایت زتو معمور شد
شاخ یقین میوه تر از تو یافت
کوکب دین پر تو خور از تو یافت
آنکه گذشت از تو و غیری گزید
نور بداد ابله و ظلمت خرید
و آنکه به شب بردگری دیده دوخت
خاک سیه بستد و گوهر فروخت
از تو منور حرم اهل بیت
یافته مصباح نبی از تو زیت
هر که به کعبه هدی اندر رسید
از تو و سبطین پیمبر رسید
هرکه ره سر مع الله یافت
نور شما بدرقه راه یافت
مر صد اشراق رصد بند تو
دین تو و یازده فرزند تو

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای پدر عترت و زوج بتول
حلقه کش علم تو گوش عقول
هوش مصنوعی: ای پدر خاندان و همسر زنان پارسایان، دانش و علم تو بر گوش‌های جان‌ها نواخته شده است.
ای ید و بیضای کفت ابرجود
ذات تو سرمایه نظم وجود
هوش مصنوعی: ای که دست‌های تو مانند ابرهای رحمت، نعمت و بخشش را به ارمغان می‌آورد، وجود تو مایه و اساس تمام نظم و زیبایی‌های جهان است.
ای تو در خطه اقلیم دین
مسجد اقصای جهان یقین
هوش مصنوعی: تو در سرزمین دین، مانند مسجد الاقصی در جهان، استوار و پربار هستی.
ای بتو مرجوع حساب وجود
وی بتو مختوم کتاب وجود
هوش مصنوعی: ای معشوق، تمام وجود انسان به تو بازگشت می‌کند و هیچ چیز در عالم وجود بدون تو معنی و مفهوم ندارد.
عقل تو مفطوم زهر شک و ریب
ذات تو معصوم زهر شین و عیب
هوش مصنوعی: عقل تو تحت تأثیر شک و تردید قرار دارد، در حالی که ذات تو از هر خطا و عیبی پاک و معصوم است.
صورت عقل آیت تنویر تو
عالم معنی همه تفسیر تو
هوش مصنوعی: چهرهٔ عقل، نشانه‌ای برای روشنی وجود توست و معنای تمام چیزها، تفسیر تو است.
باطل از اعجاز تو افسون کفر
ریخته با خنجر تو خون کفر
هوش مصنوعی: نیرو و جاذبه‌ات باعث شده که بی‌اهمیتی و نادرستی به کفر و نفاق لطمه بزند و با قدرت تو، آنها آسیب ببینند و شعف کفر برچیده شود.
آدم از اقبال تو موجود شد
چون تو خلف داشت که مسجود شد
هوش مصنوعی: انسان به خاطر خوشبختی و محبت تو به وجود آمد، زیرا تو ذات و طبیعتی داشتی که برای او پرستش و احترام را به ارمغان آورد.
با نبی از مرتبه توأم توئی
میر لوا صاحب توسم توئی
هوش مصنوعی: با پیامبر از مقام تو یکی هستی، ای سرور و صاحب من، تو همانِ او هستی.
راه حق و هادی هر گمرهی
ما ظلماتیم تو نور اللهی
هوش مصنوعی: ما در تاریکی‌ها و گمراهی‌ها قرار داریم و تو نور الهی هستی که ما را به راه راست هدایت می‌کنی.
صورت میزان الهی توئی
معنی قران الهی توئی
هوش مصنوعی: تو تجلی واقعیات الهی هستی و نماد معنای قرآن به شمار می‌روی.
مصحف هستی زتو تفسیر یافت
دعوی ملت ز تو تحریر یافت
هوش مصنوعی: کتاب وجود به واسطه تو معنا پیدا کرده و ادعای ایمان و ملت از تو نوشته و روشن شده است.
نایب حقی تو و سلطان دین
نباء عظیمی و امام مبین
هوش مصنوعی: تو نماینده‌ای از حق و پادشاه دین، خبر بزرگ و امام آشکار.
بحر و سحاب امت دست تواند
خاک در ملت دست تواند
هوش مصنوعی: دریا و ابر، نمادهای بزرگی هستند که می‌توانند به دست انسان‌ها ایستا و آرام شوند. انسان با تلاش و کوشش می‌تواند بر هر چیزی فائق آید و با اندیشه و همت خود، به وحدت و انسجام در جامعه برسد.
داده به درگاه تو افلاک باج
دست تو از ابر گرفته خراج
هوش مصنوعی: آسمان‌ها برای تو هدیه می‌آورند و ابرها از تو بهره‌مند می‌شوند.
نعت جلال تو برون از حساب
اسم تو من عنده علم الکتاب
هوش مصنوعی: مدح و ستایش عظمت تو فراتر از هر حساب و کتابی است و نام تو به گونه‌ای است که نزد تو دانش تمام اسرار نوشته شده وجود دارد.
خاتم دین نقش نگینش توئی
پیر خرد نور جبینش توئی
هوش مصنوعی: شما رهبر دین هستید و نشانه قدرت و حکمت آن، چهره نورانی و پرفروغ شماست.
رای تو بانور ز یک دودمان
دست تو و بحر همی توامان
هوش مصنوعی: نظر تو همچون نوری از یک نسل است که دستی تو و دریا را در کنار هم قرار می‌دهد.
جهل ز تو شخص روانش مریض
نقطه ز فیض تو طویل و عریض
هوش مصنوعی: ناتوانی و نادانی تو، روح انسان را بیمار کرده است، در حالی که نعمت و فیض تو بسیار گسترده و فراوان است.
خواب سخا دست تو تعبیر کرد
آیت دین علم تو تفسیر کرد
هوش مصنوعی: خواب حسن و دل‌بستگی تو معنای حقیقی ایمان را به تصویر کشید و دانش و علم تو را به خوبی تفسیر کرد.
طاق خلافت ز تو پر نور شد
بیت هدایت زتو معمور شد
هوش مصنوعی: حکومت و رهبری به برکت وجود تو روشن و پرنور شد و خانه هدایت به خاطر تو آباد و پربار گردید.
شاخ یقین میوه تر از تو یافت
کوکب دین پر تو خور از تو یافت
هوش مصنوعی: یعنی درخت یقین میوه‌ای شیرین و تازه را از وجود تو گرفته است و ستاره دین هم نور و روشنی‌اش را از تو دریافت کرده است.
آنکه گذشت از تو و غیری گزید
نور بداد ابله و ظلمت خرید
هوش مصنوعی: کسی که از تو عبور کرد و دیگری را انتخاب کرد، به واقع فقط به مسیری نادرست و تاریک رفت و روشنایی را فدای بی‌خبری خود کرد.
و آنکه به شب بردگری دیده دوخت
خاک سیه بستد و گوهر فروخت
هوش مصنوعی: آن شخصی که در شب، چشمانش را به خواب برده و در تاریکی کار کرده است، در نهایت با زحمت و تلاشش، سختی‌ها و مشکلات را کنار زده و به موفقیت و ثروت رسیده است.
از تو منور حرم اهل بیت
یافته مصباح نبی از تو زیت
هوش مصنوعی: از تو، چراغ حرم اهل بیت روشن شده و روشنایی پیامبر از تو به دست آمده است.
هر که به کعبه هدی اندر رسید
از تو و سبطین پیمبر رسید
هوش مصنوعی: هر کسی که به کعبه و مناسک حج برسد، به فضل و رحمت تو و نوادگان پیامبر دست یافته است.
هرکه ره سر مع الله یافت
نور شما بدرقه راه یافت
هوش مصنوعی: هر کسی که راه نزدیک شدن به خدا را پیدا کند، نور و راهنمایی شما او را در مسیرش هدایت می‌کند.
مر صد اشراق رصد بند تو
دین تو و یازده فرزند تو
هوش مصنوعی: تو را همانند دینی که داری، و یازده فرزندت، پیوسته تحت نظر دارم و مراقب اعمال و رفتارهای تو هستم.