قوله تعالی: وَ لَقَدِ اخْتَرْناهُمْ عَلی عِلْمٍ، برگزیدیم ایشان را بر دانشی بیغلط، عَلَی الْعالَمِینَ (۳۲) بر جهانیان.
وَ آتَیْناهُمْ مِنَ الْآیاتِ، و دادیم ایشان را از نشانها، ما فِیهِ بَلؤُا مُبِینٌ (۳۳) چیزهایی که در آن آزمایشی آشکارا بود.
إِنَّ هؤُلاءِ لَیَقُولُونَ (۳۴) اینان میگویند.
إِنْ هِیَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولی، نیست مگر یک مرگ پیشین، وَ ما نَحْنُ بِمُنْشَرِینَ (۳۵) و ما برانگیزانیدنی نیستیم.
فَأْتُوا بِآبائِنا، پس پدران ما باز آرید امروز، إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ (۳۶) اگر میراست گوئید.
أَ هُمْ خَیْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ، ایشان به اند یا قوم تبع؟ وَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ و ایشان که پیش از ایشان بودند، أَهْلَکْناهُمْ نیست کردیم ایشان را، إِنَّهُمْ کانُوا مُجْرِمِینَ (۳۷) ایشان قومی بدکاران بودند.
وَ ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ، نیافریدیم آسمان و زمین را، وَ ما بَیْنَهُما و آنچه میان آنست، لاعِبِینَ (۳۸) ببازیگری
ما خَلَقْناهُما إِلَّا بِالْحَقِّ نیافریدیم آن را مگر بفرمان روان وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ (۳۹) لکن بیشتر ایشان نمیدانند.
إِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ روزگار بر گزاردن، مِیقاتُهُمْ أَجْمَعِینَ (۴۰) هنگام نامزد کرده ایشانست همگان.
یَوْمَ لا یُغْنِی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیْئاً، آن روز که هیچ خویش هیچ خویش را بکار نیاید، وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ (۴۱) و نه ایشان را فریاد رسند.
إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ، مگر کسی که اللَّه برو ببخشاید، إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ (۴۲) که اللَّه توانای است دانا.
إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ (۴۳) درخت زقوم، طَعامُ الْأَثِیمِ (۴۴) خورش بدکاران است.
کَالْمُهْلِ چون مس گداخته یَغْلِی فِی الْبُطُونِ (۴۵) میجوشد در شکمها.
کَغَلْیِ الْحَمِیمِ (۴۶) چون جوشیدن آب جوشان.
خُذُوهُ گیرید او را، فَاعْتِلُوهُ إِلی سَواءِ الْجَحِیمِ (۴۷) کشید او را تا میان دوزخ.
ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ آن گه بر سر او ریزید، مِنْ عَذابِ الْحَمِیمِ (۴۸) آب گرم، عذاب کردن را.
ذُقْ چش آتشم، إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ (۴۹) تو آن عزیز و کریمی بار خدا و مهتر.
إِنَّ هذا ما کُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ (۵۰) آن آتش است که در آن بگمان بودید و پیکار کردید.
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقامٍ أَمِینٍ (۵۱) پرهیزکاران در جای جاویدیاند.
جَنَّاتٍ وَ عُیُونٍ در بهشت و چشمههای روان.
یَلْبَسُونَ مِنْ سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ میپوشند از جامه سندس و استبرق، مُتَقابِلِینَ (۵۳) رویها فا رویها.
کَذلِکَ چنان است، وَ زَوَّجْناهُمْ و ایشان را جفت دادیم، بِحُورٍ عِینٍ (۵۴) کنیزکان سخت پاکیزه سپیدی چشم و سیاهی چشم، فراخ چشمان
یَدْعُونَ فِیها، میفراخوانند در آن بهشت، بِکُلِّ فاکِهَةٍ از هر میوهای آمِنِینَ (۵۵) بیترس و بیبیم.
لا یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ مگر نچشند، إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولی لکن مگر اول که در دنیا چشیدند، وَ وَقاهُمْ عَذابَ الْجَحِیمِ (۵۶) و بازداشت اللَّه از ایشان عذاب آتش.
فَضْلًا مِنْ رَبِّکَ، نیکویی از خداوند تو، ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ (۵۷) آنست پیروزی بزرگوار.
فَإِنَّما یَسَّرْناهُ بِلِسانِکَ ما آسان کردیم این سخن خویش بر زبان تو، لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۵۸) تا دریابند و یاد دارند و پند پذیرند.
فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ (۵۹) چشم میدار تا ایشان چشم میدارند.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: وَ لَقَدِ اخْتَرْناهُمْ عَلی عِلْمٍ، برگزیدیم ایشان را بر دانشی بیغلط، عَلَی الْعالَمِینَ (۳۲) بر جهانیان.
هوش مصنوعی: خداوند میفرماید: ما آنها را به دلیل دانشی که داشتند، برگزیدیم و بر دیگر مردم انتخاب کردیم.
وَ آتَیْناهُمْ مِنَ الْآیاتِ، و دادیم ایشان را از نشانها، ما فِیهِ بَلؤُا مُبِینٌ (۳۳) چیزهایی که در آن آزمایشی آشکارا بود.
هوش مصنوعی: و به آنها نشانههایی دادیم که در آن آزمایش روشنی وجود داشت.
إِنَّ هؤُلاءِ لَیَقُولُونَ (۳۴) اینان میگویند.
هوش مصنوعی: این افراد میگویند.
إِنْ هِیَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولی، نیست مگر یک مرگ پیشین، وَ ما نَحْنُ بِمُنْشَرِینَ (۳۵) و ما برانگیزانیدنی نیستیم.
هوش مصنوعی: این تنها مرگ نخستین ماست و ما بعد از آن زنده نخواهیم شد.
فَأْتُوا بِآبائِنا، پس پدران ما باز آرید امروز، إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ (۳۶) اگر میراست گوئید.
هوش مصنوعی: پس پدران ما را امروز برگردانید، اگر راست میگویید.
أَ هُمْ خَیْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ، ایشان به اند یا قوم تبع؟ وَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ و ایشان که پیش از ایشان بودند، أَهْلَکْناهُمْ نیست کردیم ایشان را، إِنَّهُمْ کانُوا مُجْرِمِینَ (۳۷) ایشان قومی بدکاران بودند.
هوش مصنوعی: آیا آنها از قوم تبع بهترند؟ و افرادی که قبل از آنها بودند، ما آنها را نابود کردیم، چون آنها گروهی گنهکار بودند.
وَ ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ، نیافریدیم آسمان و زمین را، وَ ما بَیْنَهُما و آنچه میان آنست، لاعِبِینَ (۳۸) ببازیگری
هوش مصنوعی: ما آسمانها و زمین و هر چیزی که در میان آنهاست را برای بازی و سرگرمی نیاوردهایم.
ما خَلَقْناهُما إِلَّا بِالْحَقِّ نیافریدیم آن را مگر بفرمان روان وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ (۳۹) لکن بیشتر ایشان نمیدانند.
هوش مصنوعی: ما آن را تنها بر اساس حقیقت آفریدیم، اما بیشتر آنان از این موضوع آگاه نیستند.
إِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ روزگار بر گزاردن، مِیقاتُهُمْ أَجْمَعِینَ (۴۰) هنگام نامزد کرده ایشانست همگان.
هوش مصنوعی: روز قیامت، زمانی است که همه افراد در آنجا جمع میشوند و برای حسابرسی و پاداش و کیفر آماده میشوند.
یَوْمَ لا یُغْنِی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیْئاً، آن روز که هیچ خویش هیچ خویش را بکار نیاید، وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ (۴۱) و نه ایشان را فریاد رسند.
هوش مصنوعی: در آن روز، هیچ کس نمیتواند به دیگری کمک کند و هیچ خویشاوندی نمیتواند از دیگری دفاع کند و هیچکدام از آنها نجات نخواهند یافت.
إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ، مگر کسی که اللَّه برو ببخشاید، إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ (۴۲) که اللَّه توانای است دانا.
هوش مصنوعی: مگر کسانی که خداوند بر آنها رحمت آورد، زیرا او است که توانای بخشنده و مهربان است.
إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ (۴۳) درخت زقوم، طَعامُ الْأَثِیمِ (۴۴) خورش بدکاران است.
هوش مصنوعی: درخت زقوم، خوراکی برای بدکاران است.
کَالْمُهْلِ چون مس گداخته یَغْلِی فِی الْبُطُونِ (۴۵) میجوشد در شکمها.
هوش مصنوعی: همانند فلز ذوب شده که در درونها به جوش میآید.
کَغَلْیِ الْحَمِیمِ (۴۶) چون جوشیدن آب جوشان.
هوش مصنوعی: این عبارت به آب بسیار داغ و جوشان اشاره دارد، مانند آبی که در حال جوشیدن است و حرارت زیادی دارد.
خُذُوهُ گیرید او را، فَاعْتِلُوهُ إِلی سَواءِ الْجَحِیمِ (۴۷) کشید او را تا میان دوزخ.
هوش مصنوعی: او را بگیرید و به سوی وسط دوزخ بکشید.
ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ آن گه بر سر او ریزید، مِنْ عَذابِ الْحَمِیمِ (۴۸) آب گرم، عذاب کردن را.
هوش مصنوعی: سپس آب داغ را بر سر او میریزند تا او را عذاب کنند.
ذُقْ چش آتشم، إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ (۴۹) تو آن عزیز و کریمی بار خدا و مهتر.
هوش مصنوعی: چشنده آتش من باش، زیرا تو آن بزرگ و محترمی هستی که بار خدا را به دوش میکشی.
إِنَّ هذا ما کُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ (۵۰) آن آتش است که در آن بگمان بودید و پیکار کردید.
هوش مصنوعی: این همان آتش است که شما به آن شک داشتید و در موردش مبارزه کردید.
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقامٍ أَمِینٍ (۵۱) پرهیزکاران در جای جاویدیاند.
هوش مصنوعی: پرهیزکاران در مکانی امن و محفوظ قرار دارند.
جَنَّاتٍ وَ عُیُونٍ در بهشت و چشمههای روان.
هوش مصنوعی: باغها و چشمههای جاری.
یَلْبَسُونَ مِنْ سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ میپوشند از جامه سندس و استبرق، مُتَقابِلِینَ (۵۳) رویها فا رویها.
هوش مصنوعی: آنها از پارچههای نرم و زیبا به نام سندس و استبرق میپوشند و در حالتی روی به روی یکدیگر قرار دارند.
کَذلِکَ چنان است، وَ زَوَّجْناهُمْ و ایشان را جفت دادیم، بِحُورٍ عِینٍ (۵۴) کنیزکان سخت پاکیزه سپیدی چشم و سیاهی چشم، فراخ چشمان
هوش مصنوعی: همچنین، ما آنها را با کنیزکانی زیبا و پاکیزه که چشمانشان بزرگ و درخشان است، جفت کردیم.
یَدْعُونَ فِیها، میفراخوانند در آن بهشت، بِکُلِّ فاکِهَةٍ از هر میوهای آمِنِینَ (۵۵) بیترس و بیبیم.
هوش مصنوعی: در بهشت، آنها به فراوانی میوهها دعوت میشوند و در حالی که هیچ ترس و نگرانی ندارند، از آنها لذت میبرند.
لا یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ مگر نچشند، إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولی لکن مگر اول که در دنیا چشیدند، وَ وَقاهُمْ عَذابَ الْجَحِیمِ (۵۶) و بازداشت اللَّه از ایشان عذاب آتش.
هوش مصنوعی: آنها در آنجا مرگ را نخواهند چشید، جز همان مرگی که در دنیا تجربه کردهاند و خداوند آنها را از عذاب آتش جهنم محفوظ نگه داشته است.
فَضْلًا مِنْ رَبِّکَ، نیکویی از خداوند تو، ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ (۵۷) آنست پیروزی بزرگوار.
هوش مصنوعی: این آیه به نیکی و رحمتهای خداوند اشاره دارد و بیان میکند که این نعمتها و لطفها از جانب پروردگار است. و در پایان، به اهمیت و عظمت این پیروزی اشاره میکند که به عنوان بزرگترین موفقیت شناخته میشود.
فَإِنَّما یَسَّرْناهُ بِلِسانِکَ ما آسان کردیم این سخن خویش بر زبان تو، لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۵۸) تا دریابند و یاد دارند و پند پذیرند.
هوش مصنوعی: ما این کلام را به زبان تو آسان کردیم تا شاید آنان به یاد آورند و پند گیرند.
فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ (۵۹) چشم میدار تا ایشان چشم میدارند.
هوش مصنوعی: پس منتظر باش، زیرا آنها نیز در حال انتظار هستند.