گنجور

۵ - النوبة الاولى

قوله تعالی: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای شما که گرویدگان‌اید، لا تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ در خانهای پیغامبر مشوید، إِلَّا أَنْ یُؤْذَنَ لَکُمْ إِلی‌ طَعامٍ مگر که شما را با خوردنی خوانند، غَیْرَ ناظِرِینَ إِناهُ نه چنان که شوید و نشینید تا طعام فرا رسد، وَ لکِنْ إِذا دُعِیتُمْ فَادْخُلُوا لکن چون شما را با خوردنی خوانند در شوید، فَإِذا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا و چون طعام بخورید بپراکنید وَ لا مُسْتَأْنِسِینَ لِحَدِیثٍ و نه چنان که از سخنان می‌بررسید، إِنَّ ذلِکُمْ کانَ یُؤْذِی النَّبِیَّ که آن پیغامبر را می‌برنجاند، فَیَسْتَحْیِی مِنْکُمْ و او را شرم می‌بود از شما، وَ اللَّهُ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ و اللَّه از گفتنی گفتن شرم ندارد، وَ إِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً و هر گه که ازیشان چیزی خواهید، فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ از پس پرده خواهید، ذلِکُمْ أَطْهَرُ این شما را پاک دارنده‌تر است، لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ دلهای شما را و دلهای ایشان را، وَ ما کانَ لَکُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ و روا نیست شما را که رسول خدای را رنج دل نمائید، وَ لا أَنْ تَنْکِحُوا أَزْواجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَداً و نه زنان او را بزنی خواهید بعد از وی هرگز، إِنَّ ذلِکُمْ کانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِیماً (۵۳) آن بنزدیک خدای کاری بزرگ است.

إِنْ تُبْدُوا شَیْئاً أَوْ تُخْفُوهُ اگر پیدا کنید چیزی یا در دل دارید، فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیماً (۵۴) اللَّه بهمه چیز داناست همیشه.

لا جُناحَ عَلَیْهِنَّ تنگی نیست بر زنان، فِی آبائِهِنَّ پدران خویش را، وَ لا أَبْنائِهِنَّ وَ لا إِخْوانِهِنَّ و پسران خویش یا برادران خویش را، وَ لا أَبْناءِ إِخْوانِهِنَّ وَ لا أَبْناءِ أَخَواتِهِنَّ و نه برادرزادگان خویش یا خواهرزادگان خویش را، وَ لا نِسائِهِنَّ و نه زنان هم دین «۳» خویش را، وَ لا ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ و نه بردگان خویش را، وَ اتَّقِینَ اللَّهَ و از خشم و عذاب خدای بپرهیزید، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلی‌ کُلِّ شَیْ‌ءٍ شَهِیداً (۵۵) که اللَّه بر همه چیز گواهست و بآن دانا.

إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ خدای و فرشتگان او درود می‌دهند بر پیغامبر، یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای شما که مؤمنان‌اید، صَلُّوا عَلَیْهِ درود دهید بر او، وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً (۵۶) و سلام کنید سلام کردنی.

إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ایشان که می‌رنجانند خدای را و رسول او را، لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ لعنت کرد اللَّه بر ایشان درین جهان و در آن جهان، وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِیناً (۵۷) و ایشان را ساخت عذابی خوارکننده.

وَ الَّذِینَ یُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ و ایشان که می‌رنجانند مردان مؤمنان و زنان ایشان را بِغَیْرِ مَا اکْتَسَبُوا بی‌گناهی که کردند، فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِیناً (۵۸) در گردن خویش کردند دروغی بزرگ و بزه‌ای آشکارا.

یا أَیُّهَا النَّبِیُّ ای پیغامبر، قُلْ لِأَزْواجِکَ بگو فرازنان خویش، وَ بَناتِکَ و دختران خویش، وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ و زنان مؤمنان، یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ تا تنگ فراز آرند و نزدیک برویهای خویش چادرهای خویش، ذلِکَ أَدْنی‌ أَنْ یُعْرَفْنَ آن نزدیک‌تر است بآن که ایشان را بشناسند، فَلا یُؤْذَیْنَ و ایشان را نرنجانند، وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً (۵۹) و اللَّه آمرزگار است همیشه.

لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ الْمُنافِقُونَ اگر باز نشود دورویان، وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ و ایشان که در دلهای ایشان بیماری است، وَ الْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَةِ و و دروغ زنان در مدینه، لَنُغْرِیَنَّکَ بِهِمْ ترا بر ایشان آغالیم و بر ایشان انگیزانیم، ثُمَّ لا یُجاوِرُونَکَ فِیها و آن گه ترا همشهری نباشند در مدینه، إِلَّا قَلِیلًا (۶۰) مَلْعُونِینَ مگر اندکی نکوهیده‌ و نفریده.

أَیْنَما ثُقِفُوا هر جا که یابند ایشان را، أُخِذُوا بگیرندشان، وَ قُتِّلُوا تَقْتِیلًا (۶۱) و بکشند کشتنی نهمار.

سُنَّةَ اللَّهِ فِی الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ نهاد اللَّه است در ایشان که ازین پیش بودند، و لن تجد لسنة اللَّه تبدیلا (۶۲) و نهاد اللَّه را تبدیل کردن نیابی.

یَسْئَلُکَ النَّاسُ مردمان ترا می‌پرسند، عَنِ السَّاعَةِ از رستاخیز، قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ گوی دانستن هنگام آن بنزدیک اللَّه است وَ ما یُدْرِیکَ و چه چیز ترا دانا کرد، لَعَلَّ السَّاعَةَ تَکُونُ قَرِیباً (۶۳) مگر که رستاخیز نزدیک است.

إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکافِرِینَ اللَّه بنفرید و دور کرد کافران را، وَ أَعَدَّ لَهُمْ سَعِیراً (۶۴) و ساخت ایشان را آتش جاویدی.

خالِدِینَ فِیها أَبَداً ایشان در ان جاوید باشند، لا یَجِدُونَ وَلِیًّا وَ لا نَصِیراً (۶۵) که نه هیچ کس یاوند مهربان و نه یاری دهنده‌ای.

یَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ آن روز که رویهای ایشان می‌گردانند در آتش، یَقُولُونَ میگویند: یا لَیْتَنا أَطَعْنَا اللَّهَ کاشک ما فرمان بردیمی اللَّه را، وَ أَطَعْنَا الرَّسُولَا (۶۶) و فرمان بردیمی فرستاده او را.

وَ قالُوا رَبَّنا و میگویند: خداوند ما، إِنَّا أَطَعْنا سادَتَنا وَ کُبَراءَنا ما فرمان بردیم مهتران و بزرگان خویش را، فَأَضَلُّونَا السَّبِیلَا (۶۷) و ما را از راه ببردند و از راه گم کردند.

رَبَّنا آتِهِمْ ضِعْفَیْنِ مِنَ الْعَذابِ خداوند ما ایشان را عذاب دو توی ده، وَ الْعَنْهُمْ لَعْناً کَبِیراً (۶۸) و بریشان لعنت کن لعنتی بزرگ.

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ آذَوْا مُوسی‌ مباشید چون ایشان که موسی را رنجانیدند، فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قالُوا تا اللَّه او را پاک کرد از آنچه گفتند، وَ کانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِیهاً (۶۹) و بنزدیک اللَّه موسی روی‌شناس بود بشکوه.

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، اتَّقُوا اللَّهَ بپرهیزید از خشم و عذاب خدای، وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِیداً (۷۰) و می‌گویید آن سخن راست پاک درست.

یُصْلِحْ لَکُمْ أَعْمالَکُمْ تا کارهای شما باز سازد و باصلاح آرد، وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ و گناهان شما را بیامرزد، وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ و هر که فرمان برد خدای را و رسول او را، فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِیماً (۷۱) وی رست رستنی بزرگ و پیروز آمد پیروزی بزرگوار.

إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ ما عرضه کردیم امانت دین، عَلَی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ بر آسمانها و زمینها و کوه‌ها، فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها باز نشستند از برداشت آن، وَ أَشْفَقْنَ مِنْها و ترسیدند از آن، وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ و آدم فرا ایستاد و در گردن خویش کرد، إِنَّهُ کانَ ظَلُوماً جَهُولًا (۷۲) که این آدمی ستمکار و نادان است تا بود.

لِیُعَذِّبَ اللَّهُ الْمُنافِقِینَ وَ الْمُنافِقاتِ تا عذاب کند اللَّه منافقان را مردان و زنان، وَ الْمُشْرِکِینَ وَ الْمُشْرِکاتِ و انباز گیران را مردان و زنان، وَ یَتُوبَ اللَّهُ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ و با خود آرد و بپذیرد مؤمنان مردان و زنان، وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً (۷۳) و اللَّه آمرزگار است بخشاینده همیشه.

۴ - قال الحمیدى: یعنى الصّعر، النوبة الثالثة: قوله: ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ ذکر تعریف و بیان تشریف آن مهتر عالم است و سیّد ولد آدم، جوهر سعادت و عنصر سیادت، قبله اقبال و کعبه آمال، محمد مصطفی (ص) که شرف رسالت او بازل بسته و عزّ دولت او باید پیوسته، منبر و محراب بنام او آراسته، ارکان دین و قواعد عقاید ببیان و تبیان او ممهّد شده. مهتری که ظاهر او همه راحت بود، باطن او ملاحت بود، عبارت او فصاحت بود، سرّ او از محبّت بود، جان او از نور عزّت بود، پرده او غیرت بود، آئین او شریعت بود، خلعت او شفاعت بود هر چند اسم پدری از وی بیفکند امّا از همه پدران مشفق‌تر و مهربان‌تر بود.۵ - النوبة الثانیة: قوله: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ... الایة سبب نزول این نهی و نزول این آیة آن بود که: رسول خدا (ص) ولیمه‌ای ساخت از بهر زینب که تحویل کرده بود و جمعی بسیار از یاران بر ان ولیمه خوانده، انس مالک گفت: رسول خدا مرا فرمود که رو هر که را بینی از یاران برخوان. گفتا رفتم و خواندم، و یاران جوق جوق می‌آمدند و طعام می‌خوردند و باز میگشتند. بعاقبت گفتم: یا رسول اللَّه ما اجد احدا ادعوه کس نماند که او را نخواندم. آن گه طعام برداشتند و قوم متفرّق شدند، سه کس در خانه رسول (ص) بماندند و دراز نشستند و از سخنها می‌پرسیدند و سرگذشتها باز میگفتند، رسول (ص) خدا میخواست که ایشان برخیزند و شرم میداشت که بگفتی، یک بار و دو بار از خانه بیرون شد بخانه عایشه و غیر آن و باز می‌آمد و انتظار برخاستن ایشان میکرد، در آن حال جبرئیل آمد و این آیة آورد، آنجا که گفت: وَ اللَّهُ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ، رسول خدا بر ایشان خواند و ایشان برخاستند و بیرون شدند.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای شما که گرویدگان‌اید، لا تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ در خانهای پیغامبر مشوید، إِلَّا أَنْ یُؤْذَنَ لَکُمْ إِلی‌ طَعامٍ مگر که شما را با خوردنی خوانند، غَیْرَ ناظِرِینَ إِناهُ نه چنان که شوید و نشینید تا طعام فرا رسد، وَ لکِنْ إِذا دُعِیتُمْ فَادْخُلُوا لکن چون شما را با خوردنی خوانند در شوید، فَإِذا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا و چون طعام بخورید بپراکنید وَ لا مُسْتَأْنِسِینَ لِحَدِیثٍ و نه چنان که از سخنان می‌بررسید، إِنَّ ذلِکُمْ کانَ یُؤْذِی النَّبِیَّ که آن پیغامبر را می‌برنجاند، فَیَسْتَحْیِی مِنْکُمْ و او را شرم می‌بود از شما، وَ اللَّهُ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ و اللَّه از گفتنی گفتن شرم ندارد، وَ إِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً و هر گه که ازیشان چیزی خواهید، فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ از پس پرده خواهید، ذلِکُمْ أَطْهَرُ این شما را پاک دارنده‌تر است، لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ دلهای شما را و دلهای ایشان را، وَ ما کانَ لَکُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ و روا نیست شما را که رسول خدای را رنج دل نمائید، وَ لا أَنْ تَنْکِحُوا أَزْواجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَداً و نه زنان او را بزنی خواهید بعد از وی هرگز، إِنَّ ذلِکُمْ کانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِیماً (۵۳) آن بنزدیک خدای کاری بزرگ است.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به خانه‌های پیامبر نروید مگر اینکه شما را به غذا دعوت کنند. نباید منتظر بمانید تا غذا آماده شود. وقتی شما را دعوت کردند، وارد شوید و پس از نوشیدن غذا، پراکنده شوید و نباید به گفت‌وگوهای دیگر پرداختید، زیرا این موضوع پیامبر را ناراحت می‌کند و او از شما شرم می‌کند. اما خداوند از بیان حق شرم ندارد. و هرگاه از همسران پیامبر چیزی خواستید، از پشت پرده بخواهید، زیرا این کار پاک‌تر است، هم برای دل‌های شما و هم برای دل‌های آنها. شما نباید پیامبر خدا را آزار دهید و بعد از او هرگز نمی‌توانید با همسران او ازدواج کنید؛ زیرا این کار نزد خداوند بسیار بزرگ است.
إِنْ تُبْدُوا شَیْئاً أَوْ تُخْفُوهُ اگر پیدا کنید چیزی یا در دل دارید، فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیماً (۵۴) اللَّه بهمه چیز داناست همیشه.
هوش مصنوعی: اگر چیزی را آشکار کنید یا آن را پنهان نگه‌دارید، خدا به همه چیز آگاه است و همیشه دانا است.
لا جُناحَ عَلَیْهِنَّ تنگی نیست بر زنان، فِی آبائِهِنَّ پدران خویش را، وَ لا أَبْنائِهِنَّ وَ لا إِخْوانِهِنَّ و پسران خویش یا برادران خویش را، وَ لا أَبْناءِ إِخْوانِهِنَّ وَ لا أَبْناءِ أَخَواتِهِنَّ و نه برادرزادگان خویش یا خواهرزادگان خویش را، وَ لا نِسائِهِنَّ و نه زنان هم دین «۳» خویش را، وَ لا ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ و نه بردگان خویش را، وَ اتَّقِینَ اللَّهَ و از خشم و عذاب خدای بپرهیزید، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلی‌ کُلِّ شَیْ‌ءٍ شَهِیداً (۵۵) که اللَّه بر همه چیز گواهست و بآن دانا.
هوش مصنوعی: بر زنان هیچ تنگنایی نیست که با پدران و پسران و برادران و برادرزاده‌ها و خواهرزاده‌ها و زنان هم‌دین و نیز با بردگان خود در ارتباط باشند. همچنین باید از خشم و عذاب خداوند بپرهیزند، زیرا خداوند بر هر چیزی شاهد و داناست.
إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ خدای و فرشتگان او درود می‌دهند بر پیغامبر، یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای شما که مؤمنان‌اید، صَلُّوا عَلَیْهِ درود دهید بر او، وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً (۵۶) و سلام کنید سلام کردنی.
هوش مصنوعی: خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند. ای مؤمنان، بر او درود بفرستید و سلام کنید به سلامی شایسته.
إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ایشان که می‌رنجانند خدای را و رسول او را، لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ لعنت کرد اللَّه بر ایشان درین جهان و در آن جهان، وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِیناً (۵۷) و ایشان را ساخت عذابی خوارکننده.
هوش مصنوعی: کسانی که به خدا و پیامبرش آسیب می‌رسانند، خداوند در دنیا و آخرت بر آنها لعنت می‌کند و برای آنها عذابی خوارکننده آماده کرده است.
وَ الَّذِینَ یُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ و ایشان که می‌رنجانند مردان مؤمنان و زنان ایشان را بِغَیْرِ مَا اکْتَسَبُوا بی‌گناهی که کردند، فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِیناً (۵۸) در گردن خویش کردند دروغی بزرگ و بزه‌ای آشکارا.
هوش مصنوعی: و کسانی که به مؤمنان و مؤمنات آزار می‌رسانند بی‌آنکه گناهی کرده باشند، در حقیقت بار سنگین تهمت و گناه آشکاری را بر دوش خود می‌گذارند.
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ ای پیغامبر، قُلْ لِأَزْواجِکَ بگو فرازنان خویش، وَ بَناتِکَ و دختران خویش، وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ و زنان مؤمنان، یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ تا تنگ فراز آرند و نزدیک برویهای خویش چادرهای خویش، ذلِکَ أَدْنی‌ أَنْ یُعْرَفْنَ آن نزدیک‌تر است بآن که ایشان را بشناسند، فَلا یُؤْذَیْنَ و ایشان را نرنجانند، وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً (۵۹) و اللَّه آمرزگار است همیشه.
هوش مصنوعی: ای پیامبر، به همسرانت و دخترانت و زنان مؤمنان بگو که روسری‌های خود را به نزدیک صورتشان بیاندازند. این کار باعث می‌شود که آن‌ها بهتر شناخته شوند و هیچ آزار و اذیتی متوجه‌شان نشود. و خدا همیشه بخشنده و رحیم است.
لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ الْمُنافِقُونَ اگر باز نشود دورویان، وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ و ایشان که در دلهای ایشان بیماری است، وَ الْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَةِ و و دروغ زنان در مدینه، لَنُغْرِیَنَّکَ بِهِمْ ترا بر ایشان آغالیم و بر ایشان انگیزانیم، ثُمَّ لا یُجاوِرُونَکَ فِیها و آن گه ترا همشهری نباشند در مدینه، إِلَّا قَلِیلًا (۶۰) مَلْعُونِینَ مگر اندکی نکوهیده‌ و نفریده.
هوش مصنوعی: اگر منافق‌ها و کسانی که در دل‌هایشان بیماری وجود دارد و دروغ‌گویان در مدینه دست از کارهایشان برندارند، ما تو را بر ایشان مسلط خواهیم کرد و آنان را به جنگ با تو وادار خواهیم کرد. سپس دیگر در مدینه هم‌نشین تو نخواهند بود، مگر تعداد کمی از آن‌ها که مورد لعنت قرار گرفته‌اند.
أَیْنَما ثُقِفُوا هر جا که یابند ایشان را، أُخِذُوا بگیرندشان، وَ قُتِّلُوا تَقْتِیلًا (۶۱) و بکشند کشتنی نهمار.
هوش مصنوعی: هر جا که آن‌ها را پیدا کنند، باید بگیرندشان و به شدت بکشند.
سُنَّةَ اللَّهِ فِی الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ نهاد اللَّه است در ایشان که ازین پیش بودند، و لن تجد لسنة اللَّه تبدیلا (۶۲) و نهاد اللَّه را تبدیل کردن نیابی.
هوش مصنوعی: سنت الهی در مورد افرادی که قبل از شما بودند، به گونه‌ای است که هیچ تغییر یا تبدیلی در آن نمی‌توانید یافت. سنت خداوند ثابت و استوار است و هرگز دگرگون نمی‌شود.
یَسْئَلُکَ النَّاسُ مردمان ترا می‌پرسند، عَنِ السَّاعَةِ از رستاخیز، قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ گوی دانستن هنگام آن بنزدیک اللَّه است وَ ما یُدْرِیکَ و چه چیز ترا دانا کرد، لَعَلَّ السَّاعَةَ تَکُونُ قَرِیباً (۶۳) مگر که رستاخیز نزدیک است.
هوش مصنوعی: مردم از تو درباره رستاخیز می‌پرسند، بگو که علم آن فقط نزد خداست و تو چه می‌دانی؟ شاید رستاخیز نزدیک باشد.
إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکافِرِینَ اللَّه بنفرید و دور کرد کافران را، وَ أَعَدَّ لَهُمْ سَعِیراً (۶۴) و ساخت ایشان را آتش جاویدی.
هوش مصنوعی: خداوند کافران را از رحمت خود دور ساخته و برای آن‌ها آتش ابدی را آماده کرده است.
خالِدِینَ فِیها أَبَداً ایشان در ان جاوید باشند، لا یَجِدُونَ وَلِیًّا وَ لا نَصِیراً (۶۵) که نه هیچ کس یاوند مهربان و نه یاری دهنده‌ای.
هوش مصنوعی: آنها در آنجا همیشه باقی خواهند ماند و نه دوستی مهربان خواهند یافت و نه یاری‌کننده‌ای.
یَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ آن روز که رویهای ایشان می‌گردانند در آتش، یَقُولُونَ میگویند: یا لَیْتَنا أَطَعْنَا اللَّهَ کاشک ما فرمان بردیمی اللَّه را، وَ أَطَعْنَا الرَّسُولَا (۶۶) و فرمان بردیمی فرستاده او را.
هوش مصنوعی: روزی فرا می‌رسد که چهره‌های آنان در آتش برمی‌گردد و می‌گویند: ای کاش ما به فرمان خدا گوش می‌دادیم و به پیامبرش اطاعت می‌کردیم.
وَ قالُوا رَبَّنا و میگویند: خداوند ما، إِنَّا أَطَعْنا سادَتَنا وَ کُبَراءَنا ما فرمان بردیم مهتران و بزرگان خویش را، فَأَضَلُّونَا السَّبِیلَا (۶۷) و ما را از راه ببردند و از راه گم کردند.
هوش مصنوعی: و می‌گویند: پروردگارا، ما از رهبران و بزرگان خود پیروی کردیم و آنها ما را منحرف کردند و از راه راست دور ساختند.
رَبَّنا آتِهِمْ ضِعْفَیْنِ مِنَ الْعَذابِ خداوند ما ایشان را عذاب دو توی ده، وَ الْعَنْهُمْ لَعْناً کَبِیراً (۶۸) و بریشان لعنت کن لعنتی بزرگ.
هوش مصنوعی: خداوند ما، به آنان عذابی دو برابر عطا کن و بر ایشان لعنتی بزرگ بفرست.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ آذَوْا مُوسی‌ مباشید چون ایشان که موسی را رنجانیدند، فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قالُوا تا اللَّه او را پاک کرد از آنچه گفتند، وَ کانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِیهاً (۶۹) و بنزدیک اللَّه موسی روی‌شناس بود بشکوه.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، مانند کسانی نباشید که موسی را آزار دادند. خداوند او را از آنچه که درباره‌اش گفتند پاک و بی‌گناه کرد و او در نزد خداوند مقام بلندی داشت.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، اتَّقُوا اللَّهَ بپرهیزید از خشم و عذاب خدای، وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِیداً (۷۰) و می‌گویید آن سخن راست پاک درست.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خشم و عذاب خدا باور داشته باشید و سخن درست و نیکو بگویید.
یُصْلِحْ لَکُمْ أَعْمالَکُمْ تا کارهای شما باز سازد و باصلاح آرد، وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ و گناهان شما را بیامرزد، وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ و هر که فرمان برد خدای را و رسول او را، فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِیماً (۷۱) وی رست رستنی بزرگ و پیروز آمد پیروزی بزرگوار.
هوش مصنوعی: برای شما کارهایتان را درست می‌کند و گناهانتان را می‌بخشاید، و هر کس که از خدا و پیامبرش اطاعت کند، به حقیقت پیروزی بزرگی دست یافته است.
إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ ما عرضه کردیم امانت دین، عَلَی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ بر آسمانها و زمینها و کوه‌ها، فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها باز نشستند از برداشت آن، وَ أَشْفَقْنَ مِنْها و ترسیدند از آن، وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ و آدم فرا ایستاد و در گردن خویش کرد، إِنَّهُ کانَ ظَلُوماً جَهُولًا (۷۲) که این آدمی ستمکار و نادان است تا بود.
هوش مصنوعی: ما مسؤولیت امانت را به آسمان‌ها و زمین‌ها و کوه‌ها پیشنهاد کردیم، اما آن‌ها از قبول این بار سر باز زدند و از آن ترسیدند. در نهایت، انسان این بار را بر دوش خود گذاشت و آن را پذیرا شد. واقعیت این است که او موجودی ناآگاه و ستمگر است.
لِیُعَذِّبَ اللَّهُ الْمُنافِقِینَ وَ الْمُنافِقاتِ تا عذاب کند اللَّه منافقان را مردان و زنان، وَ الْمُشْرِکِینَ وَ الْمُشْرِکاتِ و انباز گیران را مردان و زنان، وَ یَتُوبَ اللَّهُ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ و با خود آرد و بپذیرد مؤمنان مردان و زنان، وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً (۷۳) و اللَّه آمرزگار است بخشاینده همیشه.
هوش مصنوعی: خداوند مردان و زنان منافق و همچنین مردان و زنان مشرک را عذاب خواهد کرد و در عوض، به مؤمنان مرد و زن رحمت می‌کند و آنان را می‌بخشد. خداوند همیشه آمرزنده و مهربان است.